Từ tháng 6-2013, Bộ GTVT đã có quyết định phê duyệt điều chỉnh dự án đầu tư xây dựng công trình nâng cấp kênh Chợ Gạo giai đoạn 2 (2016 - 2017). Tuy nhiên đến nay, công tác giải phóng mặt bằng, bồi thường hỗ trợ và tái định cư của dự án rất ì ạch, làm 644 hộ dân 2 xã Bình Phục Nhứt, Bình Phan và thị trấn Chợ Gạo bị xáo trộn đời sống và thiệt hại nghiêm trọng về sản xuất kinh doanh.

Ì ạch vì thiếu vốn

Theo tìm hiểu của PV Báo SGGP, hiện công tác giao nhận mốc ranh phạm vi giải phóng mặt bằng đã được chủ đầu tư, đơn vị tư vấn tiến hành bàn giao cùng thời gian thực hiện giai đoạn 1 của dự án trên địa bàn 3 xã; thời gian thực hiện từ ngày 3 đến 4-10-2013 với tổng số 201 cọc. Tuy nhiên, do dự án phân kỳ nguồn vốn nên đến nay chủ đầu tư chưa bố trí vốn theo số liệu tạm tính của địa phương để thực hiện công tác giải phóng mặt bằng. Kinh phí giải phóng mặt bằng theo Quyết định 3143/QĐ-BGTVT của Bộ GTVT là 427.397 triệu đồng. Hiện nay, Cục Đường thủy nội địa Việt Nam đang tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức BOT.

Nhà dân ở bờ Nam kênh Chợ Gạo (nằm trong vùng ảnh hưởng của dự án) bị sạt lở nghiêm trọng

Theo mốc ranh giải phóng mặt bằng trong giai đoạn 2, khi triển khai dự án sẽ ảnh hưởng rất lớn đến hệ thống đường giao thông (khoảng 10km tuyến đường huyện 25B) và tài sản của Nhà nước, doanh nghiệp và nhân dân trong vùng dự án, nhất là khu hành chính UBND huyện Chợ Gạo, chợ và khu hành chính xã Bình Phục Nhứt.

Đến thời điểm này, do thời gian chờ giai đoạn 2 của dự án triển khai kéo dài nên đời sống của các hộ dân cặp theo bờ Nam kênh Chợ Gạo bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Toàn bộ hệ thống đường giao thông đã bị sạt lở hoàn toàn; công việc làm ăn, sản xuất bị đình trệ.

Đơn cử như hộ bà Trần Thị Thi, chủ cơ sở sản xuất nước mắm Thuận Phát (xã Bình Phan) đã phải trả lãi số nợ vay ngân hàng và bên ngoài từ năm 2009 đến nay, vì ngay khi vay tiền để đầu tư hệ thống nhà xưởng sản xuất nước mắm quy mô 500 tấn thì dự án nâng cấp kênh Chợ Gạo bắt đầu triển khai. Từ một cơ sở đang ăn nên làm ra nhưng nhiều năm nay cơ sở nước mắm này đã rơi vào cảnh sản xuất đình trệ, có nguy cơ phá sản. Bên cạnh đó, nhiều nhà cửa của các hộ dân đã bị xuống cấp trầm trọng nhưng lại lâm vào cảnh “đi không được, ở cũng không xong”. Một số hộ dân ở ấp Bình Khương 1, xã Bình Phục Nhứt cho biết, tình trạng sạt lở đã làm tê liệt hoàn toàn tuyến đường giao thông, thậm chí còn đe dọa đến tài sản và tính mạng người dân.

Bao giờ triển khai?

Ông Nguyễn Tấn Tài, Chủ tịch UBND xã Bình Phục Nhứt, cho biết: “Tình trạng chậm triển khai giai đoạn 2 của dự án nâng cấp tuyến kênh Chợ Gạo đã gây xáo trộn đến đời sống người dân và ảnh hưởng đến việc phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Điều mong mỏi của chính quyền địa phương cũng như người dân sống dọc theo bờ Nam kênh Chợ Gạo là dự án sớm được triển khai để người dân ổn định sản xuất và an cư lạc nghiệp tại nơi ở mới”.

Theo lãnh đạo UBND huyện Chợ Gạo, từ khi khởi động lại dự án đến nay, địa phương gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Cụ thể như: Thời gian thực hiện dự án kéo dài (từ năm 2010 đến nay), các khu hành chính trên địa bàn huyện phải giải phóng mặt bằng để di dời trụ sở làm việc nhưng chủ đầu tư chưa bố trí vốn xây dựng khu hành chính mới. Các khu tái định cư (4 khu tái định cư của 2 xã và 1 thị trấn) đến thời điểm này vẫn chưa được chủ đầu tư tách ra thành nhiều tiểu dự án và chưa phân bổ vốn để giải phóng mặt bằng. Diện tích đất sạt lở sau khi điều chỉnh quy mô dự án không còn hiện trạng như thực tế ban đầu, dẫn đến diện tích đất của các hộ dân bị ảnh hưởng sẽ bị giảm so với hồ sơ kỹ thuật mới nên các hộ dân sẽ không đồng tình hưởng ứng dự án và ký biên bản kiểm kê, gây khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng. Số lượng cây trái, hoa màu bị ảnh hưởng rất lớn do thời gian và nguồn vốn đầu tư của dự án kéo dài nên gây khó khăn trong công tác kiểm kê giải phóng mặt bằng. Hệ thống đường giao thông dài khoảng 10km hiện đã sạt lở hoàn toàn xuống kênh, ảnh hưởng đến lưu thông hàng hóa, đi lại của nhân dân, nhất là học sinh đi học trong mùa mưa lũ.

Ông Trịnh Văn Phong, Giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Chợ Gạo, kiến nghị: Để thực hiện các bước tiếp theo của giai đoạn 2 được thuận lợi và đúng theo tiến độ, trình tự, huyện Chợ Gạo đề xuất chủ đầu tư sớm cho triển khai thực hiện giải phóng mặt bằng giai đoạn 2 của dự án, bồi thường hỗ trợ và tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng; bố trí vốn thực hiện trước các khu tái định cư phục vụ cho các hộ dân sau khi giải phóng mặt bằng; bố trí vốn đầu tư các khu hành chính trên địa bàn huyện và bố trí vốn đầu tư xây dựng lại hệ thống đường giao thông bị ảnh hưởng trong dự án.

NGUYỄN HỮU CHÍ