Chiều 19-7, hàng loạt địa phương ở miền Bắc từ Hà Nội, Quảng Ninh đến Lào Cai, Tuyên Quang, Thái Nguyên… đồng loạt hứng chịu một trận cuồng phong mưa lớn kèm dông lốc. Gió mạnh và mưa lớn khiến người dân không kịp trở tay. Nhiều phương tiện phải dừng lại giữa đường để trú tránh. Nhiều người sau đó đã lên mạng xã hội bày tỏ sự bất ngờ và bức xúc vì cho rằng cơ quan khí tượng “không hề cảnh báo trước”.
Tang thương nhất là vụ lật tàu du lịch Vịnh Xanh 58 chở 48 khách cùng 5 thuyền viên trên vịnh Hạ Long (tỉnh Quảng Ninh) khiến nhiều nạn nhân tử vong. Câu hỏi được đặt ra: Tại sao có thông tin bão số 3 (Wipha) mà vẫn để tàu xuất bến? Có ý kiến cho rằng lúc tàu xuất bến, trời chưa có dông gió, không có hoặc không nhận được thông tin cảnh báo có dông lốc. Một số người dân cho rằng cơ quan chức năng đã thông báo ngày 21-7 mới cấm tàu, dự báo ngày 22-7 bão mới ảnh hưởng trực tiếp nên không có sự đề phòng...
Trung tâm Dự báo khí tượng - thủy văn quốc gia cho biết, cơ quan khí tượng không bỏ sót cảnh báo. Ít nhất có 2 bản tin cảnh báo dông lốc đã được phát đi trong ngày: một bản lúc 11 giờ 45 phút và một bản lúc 13 giờ 30 phút ngày 19-7. Bản tin sau nêu rõ nguy cơ có mưa rào, dông lốc tại khu vực vịnh Hạ Long, nơi xảy ra vụ tai nạn.
“Trong bản tin dự báo, cảnh báo hải văn phát lúc 15 giờ 30 phút ngày 18-7, Đài Khí tượng - thủy văn tỉnh Quảng Ninh đã dự báo ngày 19-7 ở vùng biển vịnh Bắc Bộ, trong đó có dự báo cho vùng biển Bãi Cháy (bao gồm cả vùng biển khu vực vịnh Hạ Long), ngày có mưa vài nơi, đêm có mưa rào và dông, dự báo biển động”, Trung tâm Dự báo khí tượng - thủy văn quốc gia thông tin.
Giải thích về hiện tượng dông lốc mạnh dù tâm bão còn cách xa hơn 1.000km, cơ quan khí tượng cho biết đây là hệ quả của một hệ thống siêu dông nhiệt đới, hình thành do dải hội tụ nhiệt đới và nền nhiệt cao trong nhiều ngày trước đó. Hệ thống này có thể gây mưa rất to, dông lốc mạnh, thậm chí mưa đá dù không trực tiếp liên quan đến hoàn lưu bão.
Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng - thủy văn quốc gia, khẳng định: “Đây không phải là ảnh hưởng trực tiếp của bão số 3 Wipha. Bão còn đang ở xa, chưa vào vịnh Bắc Bộ".
Đại diện cơ quan khí tượng cho rằng việc dự báo dông lốc vẫn là bài toán khó - không chỉ với riêng Việt Nam mà ngay cả các cơ quan khí tượng của thế giới cũng thường bị phàn nàn như vậy. “Đây là khoa học xác suất, không thể tuyệt đối chính xác”, đại diện Trung tâm Dự báo khí tượng - thủy văn quốc gia lý giải.
