Châu Âu đau đầu với vấn đề di cư, nội bộ chia rẽ khi nhiều nước không tán thành việc phân bổ quota người di cư. Điển hình là Hungary khi vào đầu tháng 10 vừa qua đã tổ chức trung cầu dân ý về vấn đề này. Thủ tướng Hungary Viktor Orban thẳng thắn chống đối, không chỉ là lời nói mà còn cả hành động khi cho xây rào ở biên giới ngăn chặn dòng người từ châu Phi, Trung Đông đổ đến. Thế nhưng, theo Reuters, ông Orban lại kín đáo mở cửa nước mình để đón người giàu có dư tiền đến đây sinh sống. Trong diện này, số đông là người đến từ Trung Quốc.
Bắt đầu từ năm 2013, Chính phủ Hungary đã tung ra mô hình “chiêu dụ” khá thành công có tên gọi trái phiếu định cư (residency bond). Chương trình này đã thu hút hàng ngàn người, phần đông là người Trung Quốc lắm tiền, đến định cư ở quốc gia châu Âu để hít thở không khí trong lành hơn, có đời sống thoải mái hơn, con cái được học hành tốt hơn. Những người nhập cư giàu có này được chào đòn nồng nhiệt.
Yan Ding nằm trong số khoảng 10.000 người Trung Quốc mua trái phiếu định cư. Ông và vợ cùng cô con gái đến Budapest tháng 4-2015 sau khi mua trái phiếu trị giá 300.000 EUR để ông và gia đình có quyền ở Hungary trong vòng 5 năm. Theo Yan Ding, ông đến Hungary vì tương lai con gái của ông. Ô nhiễm môi trường tại Trung Quốc đáng báo động, trong khi ở những thành phố phát triển nhanh, giáo dục, trường học không theo kịp, thường quá tải. Ông không muốn con gái bị sức ép quá nặng. Tại Hungary, mỗi lớp học chỉ có 25 học sinh, lý tưởng hơn nhiều so với Trung Quốc. Hơn nữa, chính quyền và trường học tại Hungary hết sức giúp đỡ, sẵn sàng có những ngoại lệ giúp cô học sinh mới hội nhập. Chưa hết, khi đến hạn 5 năm, trái phiếu được mua lại, ông nhận lại 300.000 EUR nhưng vẫn tiếp tục được quyền sống ở Hungary.
Chính sách trải thảm đỏ đối với những người giàu đã bị cả trong lẫn ngoài Hungary chỉ trích vì đối lập hẳn với chủ trương và hành động của Thủ tướng Hungary đối với người nhập cư tị nạn chạy khỏi các điểm nóng về xung đột ở Syria, Iraq... Lập luận của ông Orban là những người tị nạn này, đa số là người Hồi giáo, là một mối đe dọa đối với châu Âu trên mặt an ninh và văn hóa. Ông Orban đã vận động thành công dư luận trong cuộc trưng cầu dân ý về quota mà châu Âu quy định trong việc đón người tị nạn. Tuy cuộc tham gia bỏ phiếu quá thấp để có hiệu lực nhưng Thủ tướng Hungary không có dấu hiệu gì muốn thỏa hiệp trong việc nhận người tị nạn. Trong khi đó, những người mua trái phiếu định cư cũng đã bác bỏ việc đánh đồng giữa họ và người di cư đến từ các vùng xung đột. Theo ông Yang Ding, những người nhập cư như ông có vị trí khác bởi họ có tài sản, có tiềm năng. Nhiều người là giới có kinh nghiệm kinh doanh, nhạy bén trong việc nhận diện cơ hội đầu tư và họ góp phần vào việc phát triển hợp tác song phương giữa Hungary và quê nhà của họ.
Chính vì những lý do đó, trước Quốc hội Hungary ngày 3-10 vừa qua, trả lời chất vấn của phe đối lập, Thủ tướng Orban tái khẳng định chương trình trái phiếu định cư là thành công bởi mô hình này “mang tiền vào Hungary và không có một đồng xu nào ra khỏi nước này”. Vì lợi ích quốc gia, Hungary sẵn sàng đánh đổi, chối bỏ một trong những giá trị mà Liên minh châu Âu (EU) luôn theo đuổi lâu nay là nhân văn. Và đó là điều làm EU lo lắng: lợi ích từng quốc gia đe dọa sự thống nhất của khối.
ĐỖ CAO
