
Sáng 29-3, người dân ở các con hẻm nhỏ của phường 8 và phường 16 quận 4 rất ngạc nhiên và vui mừng khi thấy anh Tư Bốn – Trung tướng Nguyễn Việt Thành dẫn đầu Đoàn kiểm tra liên ngành Hội đồng tư vấn đặc xá Trung ương thăm hỏi, động viên những người vừa được đặc xá đợt Tết Ất Dậu 2005. Lúc chia tay với những người đang cố hòa nhập cộng đồng, anh Tư Bốn đều trao cho họ một “tấm bùa hộ mệnh”!
- Căn nhà nhỏ đầy ắp tiếng cười vui
Các căn nhà nhỏ hẹp của Nguyễn Văn Có, Trần Văn Trung, Nguyễn Văn Hòa trong hẻm 122, 129, 266 đường Tôn Đản đều rất ngoằn ngoèo, sâu hun hút. Không ít đoạn nhỏ đến nỗi chỉ vừa cho một người đi. Dù đã chuẩn bị trước, nhưng hầu như không nhà nào đủ ghế (cũng như đủ chỗ) cho đoàn kiểm tra yên vị. Chật chội là vậy nhưng ai cũng vui.

Trung tướng Nguyễn Việt Thành (thứ hai từ trái qua) gặp gỡ, động viên hai anh Nguyễn Văn Hường và Nguyền Văn Hoàng (ở phường 16 quận 4) vừa được đặc xá.
Trung tướng Nguyễn Việt Thành – anh Tư Bốn – vừa là vị lãnh đạo trong ngành công an, vừa như là một người thân ân cần chia sẻ những khó khăn trong cuộc sống của những người đang cố hòa nhập cộng đồng. Điều này đã tạo nên một sự gần gũi, một không khí ấm áp tình người. Bà Lưu Thị Mỹ, bà nội của Trần Văn Trung, xúc động cho biết: “Lâu lắm rồi, căn nhà nhỏ của chúng tôi mới có tiếng cười”.
Gặp ai anh Tư Bốn đều hỏi: “Bây giờ Anh (chị) sống ra sao? Có khó khăn gì không?”. Mỗi người là một mảnh đời và lý do phạm tội của mỗi người mỗi khác. Trần Văn Trung hiện đang học nghề làm giày (một nghề truyền thống tại khu Tôn Đản) đã phải vào trại giam vì tội cướp giật. Theo lời của Trung thì anh đã hành động trong lúc say xỉn và bị bạn bè rủ rê. Đó cũng là lúc cha mẹ Trung vừa ly dị, 5 anh em phải sống đùm bọc nhau, em gái bị bệnh nặng. Từ các nguyên nhân kể trên, Trung đã lao vào con đường phạm tội.
Trung tâm sự: “Thời gian qua, mấy cô chú trên phường và bà con trong xóm động viên, chăm sóc, giúp đỡ tôi rất nhiều. Bây giờ, tối tối tôi không dám ra đường chơi. Không phải vì mặc cảm với bà con lối xóm, mà tôi sợ gặp đám bạn xấu rù quến”.
- “Con đã về với đời”...
Anh Nguyễn Văn Hòa (nhà ở số 122/27/56/17 đường Tôn Đản) cũng mang tội danh cướp giật tài sản, nhưng trường hợp phạm tội của anh còn nghiêm trọng hơn - đi cướp để có tiền hút ma túy. Là một con nghiện nặng, Hòa phải vừa cai nghiện vừa thụ án tù 3 năm.
Vừa vào tù một thời gian ngắn thì vợ bỏ nhà ra đi, bỏ luôn lại đứa con trai kháu khỉnh 2 tuổi. Người chị tật nguyền của Hòa phải ngồi xe lăn bán vé số nuôi cháu của mình. Anh Hòa nói với anh Tư Bốn: “Từ ngày được về, một người bạn thương tình đã nhận con vào làm phụ xe. Các cô chú trên phường và công an cũng thường đến nhà thăm con”.
Anh Tư Bốn ngắt lời: “Thăm hay kiểm tra?” - “Dạ thăm. Thú thật, ngày vào tù, con tưởng như đã chết vì không nghĩ mình có thể cai nghiện được. Nay con đã hết nghiện và trở về nhà trong vòng tay yêu thương của gia đình, của hàng xóm thì coi như con đã được sống lại, được về với đời.
- Thương mẹ, thương chị, con xin hứa sẽ không tái phạm.
Ít ai ngờ rằng cô gái trẻ Huỳnh Thị Mỹ Vân, 24 tuổi, đã có một thời gian dài thụ án vì tội cướp giật tài sản. Vừa gặp mặt anh Tư Bốn, Mỹ Vân đã bật khóc: “Con thật sự hối hận về tội lỗi trước đây của mình. Con không ngờ các cô chú đến tận nhà thăm con. Thời gian qua, mặc dù còn nhiều mặc cảm nhưng con cố gắng sống tốt để hòa nhập cộng đồng. Cũng có mấy lần bạn cũ đến gặp con nhưng con không đi chơi lại”.
Vỗ nhẹ bờ vai của Mỹ Vân đang run bần bật vì xúc động, Trung tướng Nguyễn Việt Thành nói: “Sống trên đời này ai mà chẳng có lúc lầm lỗi. Cháu đã nhận thức được lỗi lầm của mình thì phải ráng khắc phục. Chú mừng khi thấy cháu là phụ nữ mà phấn đấu rất nhiều để được hưởng đặc xá. Có khó khăn gì thì cứ báo trực tiếp cho chú hay cho các cô chú lãnh đạo, công an khu vực để được hỗ trợ. Không được buồn phiền rồi làm bậy, trở về con đường cũ”.
Trước khi về, với ai Trung tướng Nguyễn Việt Thành cũng trao một lá thư động viên với lời dặn: Trước khi ngủ lấy ra đọc để tự giữ lấy mình. Đây cũng sẽ là “tấm bùa hộ mệnh”, lúc khó khăn hay khi gặp lại những người xấu đã dụ dỗ mình vào con đường phạm tội thì lấy bức thư ra đọc, nó sẽ giúp mình thêm quyết tâm để tránh lầm đường lạc lối một lần nữa.
Dù chưa thể giải quyết thỏa đáng được những khó khăn đang tồn đọng trong cuộc sống của những người vừa được đặc xá, nhưng có một điều chắc chắn rằng chuyến đi tiếp xúc của Đoàn kiểm tra liên ngành Hội đồng tư vấn đặc xá trung ương là nguồn động viên rất lớn. Họ – những người một thời lầm lỡ – cảm nhận được một điều: Chính quyền địa phương, bà con chòm xóm vẫn tin và quan tâm đến những người biết hướng thiện. Quá khứ đen tối rồi sẽ bị xóa nhòa!
ĐOÀN HIỆP – ÁI CHÂN