Sau Ký sự Tân Đảo nói về những người Việt ở vùng đảo xa thuộc Nam Thái Bình Dương, Đài Truyền hình TPHCM vừa hoàn thành ký sự Những ngày đông ấm áp với những hình ảnh về cuộc sống, sự vươn lên mạnh mẽ của những người Việt đang sinh sống và làm ăn ở các nước Đông - Trung Âu như: Áo, Hungari, CH Czech và Slovakia trong thời khắc đón tết Tây và chuẩn bị đón tết Kỷ Sửu.

Những người Việt thành đạt

Đoàn phim thăm gia đình Việt – Hung của chị Phan Bích Thiện, doanh nhân thành đạt tại Hungari

Sài Gòn chuẩn bị đón tết trong cơn rét nhẹ thì ở Đông - Trung Âu đang là mùa lạnh, rét dưới âm 10 độ. Đoàn phim khởi hành từ TPHCM ngày 27-12-2008 gồm: Vũ Bá Trung, Lý Thu Hiền, Nguyễn Minh Bảo, Lê Đỗ Thụy, Nguyễn Lê Thảo Nguyên… bay sang các nước Đông - Trung Âu như: Slovakia, Áo, Hungari, CH Czech trong hơn 2 tuần, tập trung ghi hình ở các thành phố Vienna, Sopron, Budapest, Prague, Bratislava… những nơi có đông người Việt sinh sống. Đa phần đó là những người Việt đã sang Đông - Trung Âu sinh sống, lao động và học tập từ những năm 1970, 1980. Hiện nay, người Việt ở Đông - Trung Âu chủ yếu tự lập bằng nghề kinh doanh.

Dù cuộc sống nơi xứ người gặp không ít khó khăn, song thật đáng trân trọng là họ đã “đứng trên đôi chân của mình” bằng sức lao động, chịu thương chịu khó. Nhiều người Việt đã thành đạt trong kinh doanh, trở thành tỷ phú như chị Phan Bích Thiện ở TP Budapest – không chỉ kinh doanh giỏi mà còn  tham gia nhiều hoạt động từ thiện.

Chị là Chủ tịch Hội Phụ nữ Việt Nam tại Hungari và đã hiến một khu đất rất rộng cho dự án xây dựng một ngôi chùa Việt ở Đông Âu. Hay những người kinh doanh ở Trung tâm Sapa - khu chợ Việt nổi tiếng ở Praha (CH Czech) - được mệnh danh là chợ đầu mối cung cấp các chủng loại hàng châu Á.

Thế hệ người Việt thứ 2 sinh ra ở Đông - Trung Âu đang  tiếp tục sức sống  mạnh mẽ của thế hệ đi trước. Tháng 10-2008, Thanh Hiền - cô bé 14 tuổi gốc Việt đang sinh sống tại Hungari, lọt vào top 6 cuộc thi Thần tượng âm nhạc Hungari. Đoàn làm phim của HTV đã dành khá nhiều thời gian để ghi hình tại nhà và phỏng vấn doanh nhân Phan Bích Thiện, ca sĩ Thanh Hiền, một số gia đình hạnh phúc Việt – Hung…

Quê hương và nỗi nhớ…

Tuy sống và làm việc ở xứ người, nhưng ở những nơi chốn này dòng máu Việt vẫn chảy trong họ. Như nhiều cộng đồng người Việt khác trên thế giới, người Việt ở Đông - Trung Âu hòa nhập tốt; đoàn kết yêu thương, đùm bọc lẫn nhau và có nhiều hoạt động từ thiện. Dù ở đâu, họ vẫn luôn giữ gìn hình bóng quê hương, những nét văn hóa truyền thống Việt Nam.

Trung tâm thương mại Sapa là một xã hội Việt Nam thu nhỏ, đó là nơi tổ chức những sự kiện quan trọng như đám cưới, sinh nhật, các hoạt động văn hóa của người Việt. Trong trung tâm thương mại Sapa có cả nhà trẻ, CLB võ thuật, lớp dạy tiếng Việt … Các Hội người Việt hay Hội Phụ nữ Việt Nam ở Đông - Trung Âu thường tổ chức các sinh hoạt hội hè, đón Tết Nguyên đán, gói bánh chưng, văn nghệ cây nhà lá vườn “hát cho nhau nghe” những giai điệu quê hương.

Đoàn làm phim ký sự Những ngày đông ấm áp đã có dịp dự và ghi hình lễ tất niên 2008 của cộng đồng người Việt tại Slovakia, tham gia buổi giao lưu văn nghệ Quê hương và nỗi nhớ với những màn trình diễn áo dài dân tộc, hát về quê hương đất nước và nghe những lời tâm sự, quay quắt nỗi nhớ quê nhà.

Trong cái lạnh của trời Đông - Trung Âu, một ít  mứt ngọt ngào và vài món quà quê mang từ Sài Gòn sang hay những làn điệu dân ca góp vui của đoàn phim HTV càng thêm đậm tình đồng hương nơi xa xứ.

Ấn tượng với đoàn làm phim

Dù chỉ có hơn hai tuần thực hiện ký sự (từ ngày 27-12-2008 đến 13-1-2009) nhưng ông Vũ Bá Trung – Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ truyền hình TPHCM, Trưởng đoàn cho biết, đã có biết bao kỷ niệm buồn vui từ chuyến công tác đặc biệt này: “Nói là chuyến công tác đặc biệt vì đoàn đi nước ngoài vừa với mục đích làm phim, vừa để giao lưu nên người đi phải vừa biết làm phim mà cũng phải có khả năng văn nghệ. Đoàn sang Đông – Trung Âu đúng lúc lạnh nhất, các thành viên đã chuẩn bị áo ấm, giày dép vẫn không lường được thời tiết lạnh đến thế. Ăn uống lại chưa quen, nên niềm vui lần đầu nhìn tuyết rơi chưa được bao lâu đã nhường chỗ cho sự mệt mỏi, có người suýt ngất xỉu vì lạnh”.

Nhưng bù lại, niềm vui rất nhiều. “Bà con kiều bào thật sự ấn tượng với phong cách, tinh thần cởi mở, thân thiện của đoàn. Bà con được thấy các nhà báo làm phim, biết hát dân ca, hát tân nhạc, biết… ca cổ và đọc thơ nên thích lắm. Đoàn phim cố gắng xoa dịu nỗi nhớ nhà của kiều bào bằng chính tình cảm của mình” – ông Trung kể.

Đoàn cũng thật sự ấn tượng trước phong cảnh, kiến trúc thật đẹp của các thành phố nơi đoàn đi qua. Và hơn hết, vẫn là sự cảm phục tinh thần vươn lên mạnh mẽ của những người Việt xa xứ.
 

TÙNG KHANH