Hộ kinh doanh chờ gỡ vướng hàng tồn kho

Nhấp nhổm đóng - mở cửa

Những ngày qua, PV Báo SGGP tiếp tục ghi nhận tình hình buôn bán ở các chợ truyền thống và các tuyến đường chuyên buôn bán hàng hóa trước đây, nay đìu hiu. Ở các chợ An Đông, Tân Bình, Bà Chiểu, nhiều sạp hàng, cửa hàng đóng cửa, hoặc chỉ mở hé cửa, không trưng bày hàng phía trước.

“Không mở cửa thì mỗi ngày bao nhiêu chi phí phải lo, thuế vẫn phải đóng. Nhưng mở cửa mà bị cơ quan chức năng kiểm tra, chắc chắn bị phạt nặng, vì hàng hóa hầu hết không có hóa đơn, chứng từ gì để chứng minh nguồn gốc, xuất xứ”, một tiểu thương chợ Bà Chiểu chia sẻ. Một tiểu thương bán phụ kiện tại chợ Tân Bình cho biết: “Tôi đến từ 10 giờ sáng mà đến trưa vẫn chưa dám mở sạp, vì sợ bị nhân viên quản lý thị trường kiểm tra”. Khi được hỏi vì sao lại e ngại như vậy, tiểu thương này cho biết, phần lớn hàng đang bán là “hàng si-đa, hàng không có giấy tờ gì”. Bà H., một tiểu thương chợ Bà Chiểu, lo lắng: “Chúng tôi toàn người lớn tuổi, bán hàng truyền thống mấy chục năm rồi. Không rành công nghệ, cũng không biết làm sao để có hóa đơn hay giấy tờ cho hàng hóa”.

Một số tiểu thương chợ An Đông (quận 5), chợ Bình Tây (quận 6), chợ Tân Bình (quận Tân Bình) xác nhận, hàng hóa tồn kho tại các sạp rất lớn, lên tới nhiều tỷ đồng, nhưng hầu hết là hàng không có hóa đơn đầu vào. Nếu siết chặt quá nhanh, không có cách nào để tiêu thụ hết số hàng này, thì sẽ có nguy cơ phá sản. “Tôi kinh doanh tại chợ hơn 38 năm nên rất trăn trở chuyện này. Trước đây, chúng tôi đều lấy hàng từ các điểm bán nhỏ lẻ, không có nguồn gốc, nên đâu thể yêu cầu người bán xuất hóa đơn, chứng từ. Nếu được, trong thời điểm này, cơ quan chức năng có thể hỗ trợ bằng cách cho phép bà con được đóng thuế trên toàn bộ số hàng tồn kho, không có hóa đơn đầu vào”, bà T.T., tiểu thương chợ An Đông, kiến nghị.

Phải có giải pháp gỡ khó

Xung quanh những vướng mắc này, Ban Quản lý chợ Bình Tây (quận 6), chợ An Đông (quận 5) cho biết, với các trường hợp hàng hóa tồn kho trước ngày 1-6, chưa có hóa đơn đầu vào, các đơn vị đã kiến nghị cơ quan chức năng có hướng dẫn biện pháp gỡ vướng cho tiểu thương.

TS Trần Du Lịch, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn thực hiện Nghị quyết 98, nêu câu chuyện thực tế ở một huyện nhỏ, khi người mở quán cháo giò, cháo gà mỗi tháng lời 70-80 triệu đồng, nhưng chỉ phải đóng thuế môn bài. Theo ông, việc quản lý theo “hộ kinh doanh” với hình thức thuế khoán như vậy là bất công với những chủ thể đăng ký hoạt động theo doanh nghiệp. Trong quan hệ thị trường, không có khái niệm “hộ kinh doanh” mà chỉ có pháp nhân và thể nhân. Để các hộ kinh doanh trở thành doanh nghiệp, nhà nước phải hỗ trợ. Trước mắt, vấn đề khai thuế, kế toán thì địa phương lập quỹ, thuê các công ty kế toán làm giúp cho các hộ, ít nhất trong mấy năm. “Cần tạo môi trường để mọi người có cơ hội giống nhau và tuân thủ pháp luật giống nhau”, TS Trần Du Lịch nói.

Ban quản lý các chợ xác định khó khăn tới đâu, gỡ vướng tới đó, để đồng hành cùng bà con, tiểu thương tốt nhất. Ban quản lý các chợ cũng sẽ tiếp tục phối hợp Chi cục Quản lý thị trường TPHCM và Đội Thuế quận 5, quận 6… tổ chức các lớp tập huấn, hướng dẫn thêm cho tiểu thương nắm vững những quy định về nguồn gốc, xuất xứ hàng hóa cũng như thao tác khi thực hiện xuất hóa đơn điện tử, từ đó giúp bà con yên tâm kinh doanh.

Theo luật sư Vũ Xuân Hưng, Trưởng phòng Pháp chế Liên đoàn Thương mại - Công nghiệp Việt Nam (VCCI), chi nhánh tại TPHCM, các chính sách về thuế, kiểm tra nguồn gốc xuất xứ hàng hóa là đúng và cần thiết để tạo môi trường kinh doanh minh bạch. Nếu không có sự thay đổi thì các hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ không “lớn” lên được. Tuy nhiên, có hai vấn đề lưu tâm, là công tác tuyên truyền và thực thi. Theo ông, phản ứng tiêu cực hiện nay đa phần là do tâm lý, các hộ truyền tai nhau và lo lắng, trong khi chưa hiểu rõ cách làm của nhà nước.

TS Trần Quang Thắng, Viện trưởng Viện Kinh tế và quản lý TPHCM, cho rằng, các cơ quan quản lý nên sớm đưa ra cách thức xử lý đối với lượng hàng tồn kho hiện nay của các hộ kinh doanh, tiểu thương; tránh tâm lý hoang mang, đình trệ việc buôn bán, gây ra hệ lụy lớn cho nền kinh tế, bởi số hàng hóa này có giá trị kinh tế rất lớn và còn có ý nghĩa trong công ăn việc làm, thực hiện nghĩa vụ thuế… Dù vậy, nên cân nhắc kỹ lưỡng, bởi nếu tịch thu, tiêu hủy sẽ gây lãng phí, trong khi nếu cho hợp thức hóa, sẽ không công bằng với những người kinh doanh đàng hoàng, tuân thủ đúng quy định.