Các nhà kinh tế Mỹ một lần nữa cảnh báo sự mất giá không phanh của đồng USD và hậu quả nguy hiểm của xu thế này. Báo “Money and Market” của Mỹ số ra ngày 1-5 cho biết, đồng USD đã mất giá 15,9% kể từ tháng 6-2010 và các nhà đầu tư toàn cầu đang cho rằng đồng USD không có tương lai.
Đồng USD mất giá nhanh so với các hàng hóa chủ chốt như dầu mỏ (113-125 USD/thùng), và cũng xuống mức giá thấp nhất trong lịch sử so với vàng (gần 1.600 USD/ounce) và 50 USD/ounce bạc).
Sự mất giá thảm hại của đồng USD bắt nguồn phần lớn từ việc in tiền ồ ạt của Ngân hàng Dự trữ liên bang Mỹ (FED) cho gói cứu trợ QE2 hồi năm ngoái và sự tự mãn của Mỹ về giá trị tín dụng bằng đồng USD. Các nhà đầu tư nước ngoài và các ngân hàng trung ương các nước bị mất nhiều tài sản do đồng USD xuống giá kỷ lục đang tìm các đồng tiền khác làm đồng tiền dự trữ của thế giới thay thế đồng USD.
Tiến sĩ Martin D. Weiss – nhà phân tích thị trường tài chính Mỹ cảnh báo, do đồng USD mất giá nghiêm trọng, nguy cơ mới đang nổi lên là sự sụp đổ của thị trường trái phiếu Mỹ đang được xem là bong bóng tài chính lớn nhất thế giới và có nguy cơ sẽ nổ trong năm 2011.
Trung Quốc bảo vệ tính an toàn của dự trữ ngoại hối
Chuyên gia tiền tệ nổi tiếng Bryan Rich cho rằng hiện tại đồng USD vẫn chiếm 62% dự trữ tiền tệ toàn cầu (giảm 3% so với trước khủng hoảng kinh tế thế giới mới đây), song sự mất giá kỷ lục có thể là dấu hiệu báo hiệu sự chấm dứt vị thế đồng tiền dự trữ toàn cầu của đồng USD và sự cáo chung của siêu cường kinh tế Mỹ. So với 75 đồng tiền quan trọng của thế giới, đồng USD yếu hơn 26, ngang bằng 11 và mạnh hơn 38 đồng tiền khác kể từ khi khủng hoảng kinh tế toàn cầu bùng nổ.
Tình hình có vẻ tồi tệ hơn khi báo China Daily ngày 2-5 cho biết, các chuyên gia kinh tế Trung Quốc đang hối thúc chính phủ nước này bán trái phiếu của Mỹ, tăng cường mua trái phiếu châu Âu (mua nợ công châu Âu) để bảo vệ tính an toàn của dự trữ ngoại hối.
Trước đó, ông Song Zhe, Đại sứ của Bắc Kinh tại Liên minh châu Âu cho biết, sau khi đầu tư hàng tỷ EUR vào trái phiếu Bồ Đào Nha và Hy Lạp để đa dạng nguồn dự trữ ngoại hối khổng lồ của mình, nước này cũng đã đàm phán về việc đầu tư vào hệ thống ngân hàng của Tây Ban Nha.
Trong quá khứ, danh mục đầu tư của Trung Quốc đã phụ thuộc quá nhiều vào trái phiếu kho bạc Mỹ. Trung Quốc đang muốn đa dạng hóa dự trữ ngoại tệ của mình bằng việc gia tăng tài sản bằng đồng EUR thay thế cho một lượng lớn tài sản mà nước này đang nắm giữ bằng USD nhằm để bảo vệ sự an toàn của dự trữ ngoại hối của Trung Quốc.
Mới đây, sau khi tổ chức xếp hạng tín dụng Standard & Poor’s cảnh báo có thể hạ xếp hạng tín dụng của Mỹ, Trung Quốc đã phản ứng bằng cách yêu cầu Mỹ phải có biện pháp bảo vệ các nhà đầu tư. Trung Quốc hiện nắm giữ lượng trái phiếu của Mỹ tương đương 1,16 ngàn tỷ USD và là chủ nợ lớn nhất của Mỹ.
Nếu Trung Quốc bán ồ ạt trái phiếu của Mỹ thì điều xấu nhất có thể xảy ra cho nền kinh tế Mỹ. Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế cũng cho rằng, Trung Quốc sẽ không làm như thế vì nó cũng ảnh hưởng đến tài sản của Trung Quốc và nếu kinh tế Mỹ lao dốc, Trung Quốc cũng chịu ảnh hưởng khá nặng nề.
Lợi cả đôi bên
Hồi tháng 3, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết, mặc dù các rủi ro của cuộc khủng hoảng nợ tại khu vực đồng EUR vẫn cao, nhưng Trung Quốc sẽ tiếp tục đa dạng hóa lượng dự trữ ngoại hối bằng việc tăng mua trái phiếu Chính phủ châu Âu để giúp đỡ các nước trong khu vực này.
Tuy nhiên, việc Trung Quốc tiếp tục đầu tư vào nợ công châu Âu không chỉ giúp bảo vệ sự an toàn dự trữ ngoại hối của họ, mà còn là lợi ích chung của Trung Quốc và châu Âu trong việc tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại, đồng thời cũng mang lợi ích cho tăng trưởng và phục hồi kinh tế toàn cầu. Hiện 25% trong tổng số 2.850 tỷ USD dự trữ ngoại hối của Trung Quốc là những khoản đầu tư vào các tài sản tài chính bằng EUR.
Theo giới phân tích, Trung Quốc đang chìa cánh tay sức mạnh tài chính để cứu châu Âu trong cơn vật lộn thời hậu suy thoái, nhằm đổi lấy công nghệ và mở cửa biên giới. Với Đức, Trung Quốc muốn sự cởi mở hơn trong trao đổi giữa các công ty và trao đổi công nghệ. Còn với châu Âu nói chung, Bắc Kinh mong chờ một kỷ nguyên mới trong quan hệ, và hơn cả là cải thiện quan hệ kinh tế.
HẠNH CHI