Vướng giải phóng mặt bằng
Chiều 28-5, chúng tôi có mặt tại khu đất trên đường liên ấp 1-2, xã Vĩnh Lộc B, huyện Bình Chánh, ghi nhận mặt bằng để xây dựng 2 trường học mới đã giải tỏa được 59 hộ dân xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp.
Phó Chủ tịch UBND xã Vĩnh Lộc B Huỳnh Công Luận cho biết, khu đất nằm trên đường liên ấp 1-2 được huyện quy hoạch, xây dựng cụm 2 trường học. Dự án xây dựng Trường Tiểu học Vĩnh Lộc B (khu I) có tổng diện tích đất gần 17.900m², có 10 hộ dân bị ảnh hưởng, trong đó 6 hộ bị ảnh hưởng nhà, đất, 4 hộ bị ảnh hưởng đất (không có nhà, công trình trên đất). Dự án xây mới Trường THCS Vĩnh Lộc B (khu II) có tổng diện tích đất để thực hiện dự án là trên 19.600m², có 59 hộ dân bị ảnh hưởng, gồm 48 hộ bị ảnh hưởng nhà, đất, 11 hộ bị ảnh hưởng đất (không có nhà, công trình trên đất).
Theo kế hoạch, trong quý 1-2025, Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Bình Chánh phải bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư, nhưng đơn vị xin lùi thời gian bàn giao mặt bằng thực hiện 2 dự án này.
“Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng đã và đang phối hợp chặt chẽ trong công tác dân vận, đảm bảo quyền lợi cho người dân bị ảnh hưởng bởi dự án, phấn đấu trong quý 3-2025 sẽ bàn giao mặt bằng sạch cho chủ đầu tư”, đại diện Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Bình Chánh cho biết.
Tương tự, ông Phùng Quốc Việt, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Lộc A, thông tin, trên địa bàn xã hiện có 13 trường (9 trường công lập, 4 trường ngoài công lập) là nơi dạy và học cho trên 22.000 học sinh từ mầm non tới THCS nên luôn trong tình trạng quá tải, tỷ lệ học sinh được học 2 buổi/ngày thấp.
Địa phương đang triển khai thực hiện 8 dự án xây dựng trường học mới từ nguồn ngân sách công, trong năm học mới này kịp đưa vào sử dụng Trường Tiểu học Vĩnh Lộc 1, qua đó giúp giảm tải cho các trường. Bên cạnh đó, hiện có 4 dự án đang triển khai các thủ tục bồi thường và xây dựng, 4 dự án đã bàn giao ranh mốc và đang thực hiện các thủ tục xác nhận hồ sơ bồi thường.
“Để chăm lo nơi ăn, chỗ học cho con em nhân dân trên địa bàn được tốt hơn, chúng tôi mong người dân hy sinh quyền lợi riêng, hỗ trợ huyện trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng… Có như vậy, các dự án xây trường đang chậm tiến độ mới sớm được khởi công”, ông Phùng Quốc Việt bày tỏ.
Đất công bỏ trống, bị lấn chiếm
Phường 14, quận Gò Vấp hiện có 15.000 hộ với gần 54.000 nhân khẩu, là địa phương có dân số đông nhất quận, nhưng chỉ có 1 trường mầm non, 2 trường tiểu học và 1 trường THCS. Năm học 2025-2026, phường có khoảng 1.600 trẻ đầu cấp và còn “gánh” toàn bộ học sinh cho phường 9, một phần của phường 12, nên chắc chắn sẽ quá tải học sinh.
Địa phương có khu đất được quy hoạch xây trường từ năm 2010: trường tiểu học (0,6ha), tổng mức đầu tư 108 tỷ đồng và trường THCS (1ha), tổng mức đầu tư 185 tỷ đồng, đều là đất sạch do thành phố quản lý, không vướng bồi thường, giải phóng mặt bằng.
Tuy nhiên, thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất diễn ra chậm, phải lấy ý kiến nhiều sở, ngành… nên đến giờ vẫn còn ở bước lập thiết kế, sau đó mới trình Sở Xây dựng TPHCM thẩm định.

Phường 6, quận Gò Vấp hiện có khu đất hơn 22.000m² nằm trong Công viên Văn hóa Gò Vấp được quy hoạch xây dựng 2 trường mới, gồm Trường THCS phường 6 (tổng mức đầu tư 160 tỷ đồng), Trường THPT Gò Vấp mới (tổng mức đầu tư 170 tỷ đồng). Dù dự án đã được duyệt theo Quyết định số 1489/QĐ-SXD-TĐDA và Quyết định số 1487/QĐ-SXD-TĐDA ngày 30-12-2024 của Sở Xây dựng, nhưng hiện công tác giải phóng mặt bằng đang gặp vướng do 2 hộ dân lấn chiếm đất công, trồng cây hoa màu hơn 10 năm qua.
Quận 12 có dự án xây mới Trường THPT Đông Hưng Thuận tại khu đất 5,8ha Đài phát sóng Quán Tre (quy mô 45 phòng học, đầy đủ phòng chức năng), nhưng đến nay, đơn vị quản lý vẫn chưa bàn giao mặt bằng, trong khi số lớp ở bậc THPT của địa phương này đang thiếu trầm trọng.
Chánh Văn phòng UBND quận 12 Hồ Minh Hoàng thông tin, ngoài khu đất này, quận 12 cũng đã kiến nghị UBND TPHCM thu hồi 11 khu đất khác có diện tích hàng chục hécta của các doanh nghiệp nhà nước, đơn vị sự nghiệp đang bỏ trống, không sử dụng, hết thời hạn thuê đất để xây dựng trường học.
Ông Lê Hồng Phương, Trưởng Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng quận Bình Tân, chia sẻ, quận còn khá nhiều khu đất công đang bỏ trống hoặc không sử dụng đúng mục đích, như khu nhà đất số 558 Kinh Dương Vương, 352 Kinh Dương Vương, 507 Kinh Dương Vương, 529 An Dương Vương…
UBND quận Bình Tân nhiều lần kiến nghị thu hồi các khu đất này để xây trường. Thành phố đồng ý chủ trương và giao các sở, ngành liên quan tập trung tháo gỡ khó khăn, nhưng tiến độ xử lý chưa quyết liệt.
Dự kiến khởi công 2 dự án trường THPT trong tháng 6
Ông Nguyễn Văn Trường, Giám đốc Ban Quản lý Dự án Đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp TPHCM, cho biết, trong kỳ trung hạn đầu tư công giai đoạn 2021-2025, UBND TPHCM đã giao cho ban thực hiện đầu tư nâng cấp, sửa chữa, xây mới 3 dự án trường THPT, gồm: Trường THPT Võ Trường Toản (gần 176 tỷ đồng), Trường THPT Marie Curie (trên 42 tỷ đồng), hai dự án này dự kiến được khởi công trong tháng 6-2025; Trường THPT Trung Phú (279 tỷ đồng) sẽ được khởi công trong quý 4-2025. Ngoài ra còn có 3 dự án trường THPT đang triển khai thủ tục chuẩn bị đầu tư giai đoạn 2026-2030.