Thời gian qua, TPHCM đã triển khai đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập (SNCL) giai đoạn 2018 – 2023. Thành phố thực hiện đúng các nội dung của Nghị quyết 19-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập (Nghị quyết 19). Giai đoạn đầu đã đạt được một số kết quả nhất định, đảm bảo tiến độ đề ra. Nhiều quy định, quy chế, hướng dẫn về công tác tổ chức cán bộ được sửa đổi, bổ sung, ban hành đảm bảo công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng và chính quyền.
Tổ chức bộ máy của đơn vị sự nghiệp được sắp xếp đảm bảo tinh gọn, giảm đầu mối; chức năng nhiệm vụ được rà soát, điều chỉnh hợp lý, khắc phục tình trạng chồng chéo. Hiệu quả hoạt động của đơn vị SNCL cũng được nâng lên, từng bước thực hiện tự chủ về tài chính, phù hợp với tình hình thực tiễn của đơn vị, địa phương và của thành phố.
Qua sắp xếp lại tổ chức bộ máy, các cơ quan, đơn vị đã phát huy tốt chức năng, nhiệm vụ của mình, khắc phục dần tình trạng trùng lắp, chồng chéo. Việc tổ chức thực hiện nhiệm vụ được giao ở các đơn vị được đồng bộ, thống nhất, tập trung nguồn lực; hiệu quả hoạt động của các đơn vị nâng lên.
Dù vậy, quá trình thực hiện còn bộc lộ những hạn chế, vướng mắc như lúng túng khi xác định, xây dựng phương án sắp xếp, tổ chức bộ máy; một số nhiệm vụ hoàn thành còn chậm so với kế hoạch đề ra; tiến độ thực hiện một số Đề án sắp xếp tổ chức và tiến độ tự chủ của một số đơn vị chưa kịp thời…
Tại buổi giám sát, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Võ Văn Hoan nhấn mạnh, TPHCM luôn xác định nguồn lực nhà nước là có hạn, muốn đáp ứng yêu cầu phát triển của thành phố thì phải dựa vào nguồn lực tư nhân hay còn gọi là xã hội hóa. Vì vậy, cần thay đổi về mặt tư duy đối với sắp xếp các đơn vị SNCL, không phải sắp xếp thuần tuý theo hướng tinh giảm mỗi năm 3%, 5% hay 10%, mà phải căn cứ tính chất, quy mô, mức độ, điều kiện, hoàn cảnh của địa phương.
Nếu quyết tâm sắp xếp đúng định hướng Nghị quyết 19 thì nên dựa vào mức độ tự chủ của đơn vị. Bởi sắp xếp, tổ chức bộ máy là giảm chi ngân sách thì nên căn cứ vào mức độ tự chủ để quyết định, nên tăng mức độ tự chủ của đơn vị hơn là loay hoay sáp nhập, giảm biên chế, đầu mối…
Dẫn chứng dân số TPHCM cứ 5 năm tăng khoảng 1 triệu người, song song đó trường học, bệnh viện cũng phải tăng theo, nếu cứng nhắc giảm số lượng đơn vị SNCL thì khó đáp ứng yêu cầu của người dân và phát triển kinh tế - xã hội. Từ đó, Phó Chủ tịch UBND TPHCM đề nghị Trung ương xem lại chỉ tiêu tinh giản 10% đơn vị SNCL đối với TPHCM. Theo đồng chí, nên dựa vào quy mô, tình hình của thành phố, đẩy mạnh tự chủ toàn phần và một phần để ngân sách giảm chi nhưng cũng đáp ứng nhu cầu của người dân.
Đồng chí Võ Văn Hoan cũng đề nghị Trung ương giao biên chế cho TPHCM theo dân số chứ không thể giao theo tính chất phân khu, nhóm tỉnh thành như hiện nay. Mặt khác, cần đối xử công bằng giữa công chức và viên chức, cần quan tâm đào tạo bồi dưỡng chính trị, kiến thức quản lý nhà nước cho viên chức.
Kết luận buổi giám sát, Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH TPHCM Hà Phước Thắng ghi nhận những kết quả của UBND TPHCM đạt được. Đại biểu Hà Phước Thắng cũng đề nghị, thành phố nhanh chóng có những chính sách theo Nghị quyết 98 của Quốc hội theo hướng nâng cao chất lượng các đơn vị SNCL. Qua đó, UBND TPHCM tiếp tục thực hiện những giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động của các đơn vị SNCL; phát huy các chính sách cụ thể hóa Nghị quyết 98.
