Theo Nghị định 108/2005/NĐ-CP, một số quy định về điều kiện nhà ở, thời gian cư trú và đối tượng được đăng ký hộ khẩu thường trú tại các thành phố lớn đã có một bước mở rộng. Để hiểu rõ hơn về công tác chuẩn bị và các tiêu chuẩn nhập hộ khẩu mới, PV Báo SGGP đã có cuộc trao đổi với thượng tá Võ Văn Nhuận, Trưởng phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an TPHCM.

- Phóng viên: Xin ông cho biết, những quy định của NĐ 108/CP bao giờ được triển khai?

- Thượng tá Võ Văn Nhuận: Không riêng TPHCM mà các tỉnh, thành khác cũng đều đang chờ thông tư hướng dẫn của Bộ Công an để thực hiện NĐ 108 của Chính phủ.

- Trước đây, Chỉ thị 27 của UBND TPHCM và Hướng dẫn 02 của Công an TP cũng được đánh giá là mở rộng cửa cho người nhập cư, nhưng tình hình nhập hộ khẩu của người nhập cư vẫn hết sức khó khăn. Nay với NĐ 108, liệu những vấn đề trên có lặp lại?

- Trước đây, người từ tỉnh, thành khác đến thành phố muốn nhập hộ khẩu cần 3 điều kiện: đứng tên sở hữu nhà, tạm trú liên tục 5 năm, có cuộc sống ổn định. Trên cơ sở đó, từ năm 1999 đến nay, Công an TP đã giải quyết được 15.287 hồ sơ với hơn 50.000 nhân khẩu; trong đó từ tháng 2-2005 đến nay, riêng Phòng PC 13 đã giải quyết được 9.718 hồ sơ với 31.311 nhân khẩu.

Theo NĐ 51 và Thông tư 06, nhân khẩu KT3 được cấp sổ tạm trú có thời hạn (NK3C) và nhân khẩu KT4 (đến từng nhân khẩu lẻ và có tính thời vụ) được cấp giấy đăng ký tạm trú có thời hạn (NK3d). Khi triển khai, TPHCM đã thực hiện đúng quy định.

Đến tháng 5-2005, trên nguyên tắc hộ khẩu chỉ để quản lý cư trú và người ở đâu thì được cấp sổ ở đó, không quan tâm đến nhà thuộc diện gì, UBND TPHCM đã ban hành quy chế quản lý cư trú và lao động của người tạm trú có thời hạn trên địa bàn TP. Theo đó, tất cả công dân đều được cấp sổ hoặc giấy tạm trú có thời hạn, nếu nhà ở chưa hợp pháp thì công an ghi ký hiệu riêng. Việc làm này đã được nhân dân đồng tình.

- Triển khai NĐ 108, số người được nhập hộ khẩu chắc chắn sẽ tăng lên?

- Theo NĐ 108, đối với những căn nhà chưa có một trong các loại giấy tờ hợp lệ do mua bán sang tay hay tự xây cất thì chỉ cần có xác nhận của UBND cấp phường về tình trạng hợp pháp của nhà ở, đất ở. Nghị định quy định như vậy nhưng tôi dự đoán sẽ không có biến động lớn.

Bởi lẽ, thành phố chưa có quy hoạch chi tiết thì chính quyền địa phương cũng không thể xác nhận là ảnh hưởng quy hoạch hay không. Ngoài ra, hiện cũng chưa có hướng dẫn hay quy định thống nhất về việc xác nhận tình trạng nhà, do vậy mỗi địa phương khi thực hiện cũng sẽ khác nhau.

Thực tế, chỉ có những căn nhà được kê khai đăng ký từ năm 1999, người kê khai đăng ký tạm trú, sống ổn định từ đó đến nay, có cảnh sát khu vực xác thực mới được UBND phường xác nhận. Tương tự, NĐ 108 quy định người ở nhà thuê hoặc ở nhờ cũng được nhập hộ khẩu nếu có sự đồng ý bằng văn bản của chủ nhà. Chúng tôi cũng không thể giải đáp được ngay vì phải chờ hướng dẫn.

- NĐ 108 quy định người có nhà nếu không bị cấm cư trú tại TP và đã có 3 năm liên tục sống ở TP sẽ được đăng ký hộ khẩu. Như vậy, sắp tới sẽ có 202.817 hồ sơ KT3, với 787.905 nhân khẩu sẽ nộp hồ sơ đăng ký hộ khẩu tại TP. Áp lực sẽ nặng nề hơn đối với công việc của Phòng chức năng?

- Thêm hơn 500.000 người có hộ khẩu thì dân số TP cũng không vì thế mà tăng, bởi lẽ lâu nay số người này đã sống ổn định ở TP rồi. Trong thời gian chờ hướng dẫn của Bộ Công an về thực hiện NĐ 108, Công an TP đang tham mưu đề xuất UBND TPHCM ban hành chỉ thị mới về đăng ký hộ khẩu thay cho Chỉ thị 27 không còn phù hợp với tình hình hiện nay. 

ĐOÀN HIỆP thực hiện