Thành phố Hồ Chí Minh hiện có khoảng 700 trường mầm non và 850 nhóm lớp tư thục nuôi dạy hơn 250.000 trẻ trong độ tuổi. Đến thời điểm này, hầu hết các trường, nhóm lớp đều quá tải. Trong khi đó, TP vẫn còn 15 phường, xã “trắng” trường mầm non công lập.
Hệ thống trường mầm non TP đã có 60 trường mầm non đạt chuẩn quốc gia và hơn 100 trường tiên tiến cấp TP. Đây là những trường mầm non có cơ sở vật chất rộng rãi, thoáng mát, có sân chơi, vườn cây, hồ bơi và đầy đủ các phòng chức năng. Những ngôi trường này thường nằm ở mặt tiền các con đường ở trung tâm TP. Ai nhìn vào cũng mong ước con mình được học ở những ngôi trường như vậy. Có lẽ vì vậy mà năm nào phụ huynh cũng tìm mọi cách “chạy” một chỗ học cho con ở các trường này. Hàng năm các trường phải phá chuẩn để nhận thêm trẻ.
Tuy đạt trường chuẩn quốc gia, trường tiên tiến, nhưng sĩ số học sinh luôn quá cao, phải trưng dụng cả hành lang làm lớp học, có lớp sĩ số lên đến 60 HS. Lý giải về điều này, hiệu trưởng một số trường cho biết: Mọi hoạt động của trường đều phụ thuộc vào mức thu học phí, việc sửa chữa, trang bị cơ sở vật chất, đồ dùng cho trẻ. Do đó nếu không tăng sĩ số học sinh/lớp thì không thể đủ chi trả lương cho giáo viên và đảm bảo hoạt động của trường.
Các trường mầm non hoạt động theo cơ chế công lập tự chủ tài chính càng khó khăn hơn, dù cơ sở vật chất rất tốt, nhiều trường mầm non quốc tế khó có thể so sánh về cơ ngơi và chất lượng chăm sóc trẻ. Thế nhưng, mức học phí vẫn phải thu bằng học phí các trường khác, chỉ từ 200.000 - 250.000 đồng/tháng (mức học phí đã 10 năm nay không thay đổi). Học phí không đủ để trả lương giáo viên. Do đó, để đảm bảo hoạt động, mỗi năm Nhà nước phải cấp bù cho các trường này từ 40%-80% kinh phí để trả lương cho giáo viên.
Một nghịch lý lâu nay ai cũng biết, tuy nhiều trường có cơ sở vật chất tốt nhưng Nhà nước vẫn phải cấp bù hàng tỷ đồng để đảm bảo hoạt động. Trong khi đó, lãnh đạo nhiều trường cho biết: với điều kiện hiện tại, chỉ cần thu học phí tương đương với chất lượng là có thể tự thu chi, Nhà nước không phải cấp bù như thế. Thay vào đó có thể dùng kinh phí này để xây thêm nhiều trường công để giải quyết chỗ học cho trẻ.
Đã đến lúc cần phải có lối ra cho bậc học mầm non. Đó là khẳng định và chia sẻ của đoàn đại biểu Quốc hội và HĐND TPHCM trong buổi khảo sát tại một số trường mầm non vừa qua. Từ thực tế ở các trường, đa số đều đồng tình và ủng hộ kiến nghị chính đáng của ngành giáo dục về tăng học phí ở bậc học mầm non và thí điểm thu học phí theo chất lượng trường để giải quyết khó khăn cho bậc học mầm non. Giải quyết được gốc rễ vấn đề này là đảm bảo được công bằng và chỗ học cho trẻ.
LÊ LINH
