Không chỉ hướng tới mục tiêu tăng trưởng hai con số trong những năm tới, Việt Nam đặt tầm nhìn đến năm 2045 trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao, với kinh tế số chiếm tối thiểu 50% GDP và nằm trong nhóm 30 quốc gia dẫn đầu thế giới về đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Đây là cơ hội lớn, đồng thời là thách thức, đòi hỏi huy động và phát huy tối đa mọi nguồn lực xã hội.
Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22-12-2024 của Bộ Chính trị xác định khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là đột phá chiến lược, là động lực chính để hiện đại hóa đất nước, đổi mới quản trị quốc gia và phát triển nhanh, bền vững. Nghị quyết nhấn mạnh tăng cường đầu tư cho nghiên cứu – phát triển, khuyến khích doanh nghiệp, tổ chức xã hội tham gia hoạt động khoa học công nghệ, và xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, đặc biệt trong lĩnh vực khởi nghiệp công nghệ.
Vai trò chắp cánh của ngành ngân hàng
Ngành ngân hàng giữ vai trò huyết mạch của nền kinh tế, là kênh dẫn vốn quan trọng cho sản xuất, kinh doanh, hạ tầng và đổi mới công nghệ. Với chức năng huy động và phân bổ vốn, hệ thống ngân hàng góp phần định hướng dòng vốn vào các lĩnh vực ưu tiên như chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, các dự án tăng trưởng bền vững.
Bên cạnh đó, ngành ngân hàng đi đầu trong ứng dụng công nghệ hiện đại như AI, Big Data và ngân hàng số, nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ và thúc đẩy tài chính toàn diện. Sự kết hợp giữa tiềm lực tài chính và năng lực công nghệ giúp ngành trở thành lực đẩy quan trọng trong thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.
Không chỉ thực hiện vai trò điều tiết vĩ mô, ngành ngân hàng còn góp phần triển khai hiệu quả chính sách phát triển đất nước, thúc đẩy kinh tế số và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Giải pháp cụ thể, hành động nhanh chóng
Thời gian qua, ngành ngân hàng đã đạt nhiều thành tựu nổi bật trong chuyển đổi số, góp phần hiện đại hóa hệ thống tài chính và nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp. Hầu hết ngân hàng thương mại đã đầu tư mạnh vào hạ tầng công nghệ, phát triển ngân hàng số, ví điện tử, ứng dụng di động và dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt. Nhiều đơn vị tiên phong ứng dụng AI, Big Data, eKYC và blockchain nhằm cải thiện trải nghiệm khách hàng và tối ưu vận hành.
Nhiều nghiệp vụ ngân hàng cơ bản như gửi tiết kiệm, mở tài khoản, phát hành thẻ, ví điện tử, chuyển tiền và cho vay đã được số hóa hoàn toàn. Tại nhiều tổ chức tín dụng, hơn 90% giao dịch hiện được thực hiện qua kênh số. Phần lớn ngân hàng đã kết nối hiệu quả với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và triển khai định danh khách hàng bằng căn cước công dân gắn chip.
Giao dịch qua Internet, thiết bị di động và mã QR trong năm qua ghi nhận mức tăng trưởng lần lượt là 35%, 33% và 66% so với cùng kỳ 2024. Tính đến đầu năm 2025, hơn 87% người trưởng thành tại Việt Nam đã có tài khoản ngân hàng, với tổng số tài khoản thanh toán cá nhân vượt 200 triệu.
Dám nghĩ lớn, hành động lớn
Ngành ngân hàng đang thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong chuyển đổi số. Các ngân hàng đồng loạt chuyển mình, tạo nên dòng chảy tài chính linh hoạt, hiện đại và ngày càng lớn mạnh. Một kỷ nguyên ngân hàng số đang dần hiện rõ.
Để những thành tựu ấy góp phần vào bức tranh chuyển đổi số quốc gia, toàn ngành đã liên tục đầu tư cho công nghệ, thúc đẩy các sáng kiến số mang tính đột phá. Nhiều giải pháp tài chính hiện đại đã đi vào thực tiễn, giải quyết hiệu quả nhu cầu của cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và người dân – khẳng định vai trò tiên phong của ngành ngân hàng trong tiến trình chuyển đổi số quốc gia.
Những giao dịch viên AI hỗ trợ mở tài khoản, trợ lý ảo tư vấn 24/7, hệ sinh thái tài chính số vượt khỏi khuôn khổ dịch vụ truyền thống, định danh số tích hợp cơ sở dữ liệu quốc gia… không chỉ là điểm nhấn tại Ngày chuyển đổi số ngành ngân hàng 2025, mà còn là mô hình ngân hàng tương lai trong kỷ nguyên số.
Một trong các nhiệm vụ trọng tâm mà Chính phủ giao ngành ngân hàng là phối hợp với Bộ Công an xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về khách hàng, thúc đẩy kết nối và chia sẻ dữ liệu giữa các hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia, chuyên ngành và Cổng Dịch vụ công quốc gia. Đồng thời, ngành ngân hàng cần mở rộng liên thông dữ liệu với các bộ, ngành; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ tiên tiến như AI, Big Data để phát triển dịch vụ hiện đại, bảo mật và thân thiện.
Đây là bước đi quan trọng góp phần hoàn thiện hệ sinh thái số quốc gia, xây dựng nền kinh tế số, xã hội hiện đại, phục vụ người dân tốt hơn, đồng hành cùng doanh nghiệp phát triển và kiến tạo tương lai bền vững.
Hướng tới hiệu quả thiết thực, lợi ích chính đáng của người dân
Hiện nay, tốc độ, sự thuận tiện và hiện đại trong các giao dịch tài chính – hành chính đang được cải thiện từng ngày. Người dân và doanh nghiệp không còn cần đến ngân hàng để mở tài khoản, không phải đến chi cục thuế hay kho bạc để nộp thuế, lệ phí. Các bệnh viện, trường học cũng từng bước số hóa quy trình thu chi, mang lại sự minh bạch và thuận tiện vượt trội.
Hàng loạt tiện ích số mới liên tục được triển khai, góp phần đơn giản hóa thủ tục, tiết kiệm thời gian, công sức cho người dân và doanh nghiệp. Quá trình số hóa không chỉ rút ngắn khoảng cách giữa người dân và cơ quan công quyền, mà còn tăng cường kết nối giữa khối tư nhân và các đơn vị công, tạo nên một hệ sinh thái vận hành hiệu quả, minh bạch và hiện đại hơn mỗi ngày.
Một người mẹ trẻ bế con gái 10 tháng tuổi từ Thái Bình lên Bệnh viện Nhi TW xúc động chia sẻ: “Đi khám chỉ có hai mẹ con nên rất vất vả, vừa lo cho con vừa phải lo thủ tục khám, thanh toán viện phí. Nhưng nay mọi thứ đã khác. Tôi có thể thanh toán tại chỗ nhanh chóng, thậm chí chi phí dư còn được hoàn tự động – không phải làm thêm bất cứ thủ tục nào”.
Một thay đổi tưởng chừng nhỏ như tích hợp thanh toán tại bệnh viện đã tạo ra chuyển biến lớn trong trải nghiệm của người dân – không chỉ giải tỏa gánh nặng thủ tục mà còn mang lại sự an tâm khi khám chữa bệnh. Người dân tiết kiệm thời gian, chi phí; bệnh viện vận hành hiệu quả và minh bạch hơn; dữ liệu được liên thông với hệ thống quốc gia, nâng cao hiệu quả giám sát và quản lý.
Những kết nối giữa đơn vị công, doanh nghiệp và ngân hàng đang từng bước hình thành hệ sinh thái phục vụ người dân ngày càng tốt hơn. Ở chiều ngược lại, uy tín và hiệu quả của các cơ quan công quyền cũng được củng cố, trở thành mắt xích quan trọng trong việc hoàn thiện hệ thống quản trị quốc gia. Chuỗi giá trị giữa người dân – doanh nghiệp – đơn vị công – cơ quan quản lý Nhà nước đang từng bước được thiết lập, góp phần xây dựng một xã hội hiện đại, phát triển và bền vững.
Đại diện SHB, một trong những ngân hàng cung cấp giải pháp tài chính toàn diện cho nhiều hệ thống bệnh viện trên cả nước, chia sẻ: “Chuyển đổi số trong ngành ngân hàng không chỉ là hiện đại hóa nội lực mà còn là đóng góp thiết thực vào tiến trình xây dựng Chính phủ số. SHB luôn khuyến khích những sáng kiến xuất phát từ chính cán bộ nhân viên – những người thấu hiểu nhu cầu thực tế của khách hàng và xã hội. Giải pháp thanh toán tích hợp tại Bệnh viện Nhi Trung ương là một ví dụ rõ nét: vừa mang tính đổi mới sáng tạo, vừa xuất phát từ thực tiễn đời sống. Khi ngân hàng, doanh nghiệp và các đơn vị công cùng phối hợp chặt chẽ, hệ sinh thái tài chính số quốc gia sẽ ngày càng hoàn thiện, lan tỏa sâu rộng, phục vụ người dân hiệu quả hơn và góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững”.
Thành tựu của công cuộc chuyển đổi số là những lợi ích chính đáng mà người dân được thụ hưởng. Sự quyết liệt của Chính phủ, NHNN và sự hưởng ứng tích cực của hệ thống các ngân hàng đang góp phần rất lớn thay đổi diện mạo tài chính quốc gia, định hình việc xây dựng nền kinh tế số.
Đặt trong bối cảnh tầm nhìn đến năm 2045, Việt Nam trở thành đất nước phát triển có thu nhập cao, chuyển đổi số không còn là lựa chọn, mà cần hiệu quả, thần tốc hơn nữa và bám sát chủ trương của Chính phủ. Sự tiên phong của ngành ngân hàng với những giải pháp thiết thực đang được ứng dụng là một trong những mô hình rất thực tiễn về việc đưa các Nghị quyết đến gần đời sống, triển khai hiệu quả, do nhân dân và vì nhân dân.
