Nạn nhân của bệnh huyết áp cao mười người hết chín đều ớn giờ Ngọ, vì đó là lúc cao điểm của tình trạng nhức đầu, chóng mặt, hoa mắt… Nhận xét đó hoàn toàn có cơ sở khoa học vì huyết áp dễ vọt đến trị số cực đại khi mặt trời ở ngay đỉnh đầu. Các nhà nghiên cứu ở Đức cũng đã chứng minh là nội tiết tố tuyến thượng thận - nguyên nhân làm tim đập nhanh và tăng huyết áp trong tình huống stress - có hoạt tính cao nhất vào giữa trưa dưới ảnh hưởng của nhịp sinh học.
Nói ngược lại, có thể phòng tránh nhiều hậu quả nghiêm trọng của bệnh cao huyết áp nếu có cách trung hòa tác dụng của nội tiết tố này vào giờ cao điểm. Có khói thường có lửa. Huyết áp ở nhiều người tăng trong khoảng thời gian từ 11 giờ đến 13 giờ vì chính nạn nhân tiếp tay trầm trọng hóa vấn đề qua thói quen tự mình gây thêm stress vì ăn trưa quá… nhanh!
Ăn quá nhanh dễ sinh bệnh.
Đây không là chuyện phỏng đoán. Nhiều nhà nghiên cứu đã chứng minh bữa ăn trưa thoải mái trong khung cảnh yên tĩnh với khẩu phần nhiều rau quả tươi, với đủ lượng nước uống trong và sau bữa ăn, và quan trọng hơn hết, với vận tốc thưởng thức thật chậm rãi, là điều kiện để cơ thể tổng hợp nhiều hoạt chất có công năng thư giãn toàn diện. Mạch máu nhờ đó không bị co thắt thái quá nên huyết áp không tăng. Ngược lại, bữa ăn trưa trong tình trạng căng thẳng, lại thêm toàn món dầu mỡ khó tiêu là lý do tại sao nhiều người tuy uống đủ thuốc hạ áp nhưng huyết áp vẫn cứ như trên… ngọn cây!
Không có gì khó hiểu. Hệ nội tiết khó có thể hoạt động ổn định nếu không nhận được tín hiệu “hài lòng” sau một bữa ăn vừa ngon, vừa vui. Nói cụ thể hơn, nếu có đủ endorphine, nội tiết tố có công năng tạo cảm giác thoải mái, lạc quan, yêu đời thì nội tiết tố stress đành bó tay. Bữa ăn đúng nghĩa “xả hơi” chính là điều kiện để cơ thể tổng hợp endorphine. Càng nhiều endorphine, huyết áp càng ổn định.
Ngược lại, theo kết quả một công trình nghiên cứu kéo dài hơn 3 năm ở Mỹ, nơi hình thức ăn trưa trong chuỗi cửa hàng ăn nhanh đã từ lâu là một tập quán… xấu, bữa ăn trưa quá nhanh rõ ràng gắn liền với bệnh cao huyết áp! Ăn vội vã như nuốt mà không cần nhai, ăn hấp tấp đến độ không biết đã ăn món gì, nếu lại thêm hơi men đi kèm thì cao huyết áp, thiếu máu cơ tim chỉ còn là câu hỏi khi nào bệnh gõ cửa. Theo một thống kê ở Anh, không dưới 80% bệnh nhân còn trong lứa tuổi lao động nhưng bị tai biến mạch máu não có bữa ăn trưa ngắn hơn 10 phút! Đi xa hơn nữa, các nhà nghiên cứu ở Nhật đã chứng minh huyết áp thậm chí ít dao động ở người cao tuổi có bữa ăn trưa lâu hơn 20 phút.
Liệu 15 phút có lâu lắm không? Lẽ nào không thể có được một phần tư giờ cho mỗi bữa ăn trưa vì sức khỏe của chính mình, vì trách nhiệm với gia đình và xã hội? Tại sao lại quá keo kiệt với thời giờ cho bữa ăn trưa để rồi đến lúc nào đó phải mất cả thời giờ lẫn công sức hoặc trên giường cấp cứu vì nhồi máu cơ tim, hay trên chiếc xe lăn sau lần tai biến mạch máu não?
Bác sĩ LƯƠNG LỄ HOÀNG
