Tiếp xúc nhiều lần, ấn tượng về đại úy Nguyễn Văn Thông (điều tra viên của Đội 8, Phòng Cảnh sát Điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ - PC46, Công an TPHCM) trong chúng tôi là một người tận tụy với nghề, năng động và sắc sảo trong đấu tranh với tội phạm. Chúng tôi ngồi nghe anh kể về những vụ “giải mã” án công nghệ cao, giăng lưới tội phạm lừa đảo, điều tra án tham nhũng - những chiến công thầm lặng của anh cùng đồng đội góp phần bảo vệ sự bình yên của thành phố.
Đại úy Nguyễn Văn Thông đọc lệnh bắt tạm giam đối với một bị can về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản
1. Cuối năm 2012, Công ty cổ phần Tập đoàn Hoa Sen tố giác đến Công an TPHCM về việc bị hacker đột nhập thư điện tử (email), đánh cắp nội dung giao dịch giữa công ty với khách hàng tại Malaysia. Sau đó, hacker tạo một địa chỉ email khác gần giống với email của công ty, đưa ra một tài khoản cá nhân để khách hàng chuyển tiền vào. Lầm tưởng đây là đề nghị của Công ty Hoa Sen, khách hàng chuyển 115.000USD vào tài khoản này và bị chiếm đoạt. Ngay khi tiếp nhận nghiên cứu hồ sơ vụ việc, đại úy Nguyễn Văn Thông và đồng đội xác định đây là vụ án thuộc lĩnh vực tội phạm sử dụng công nghệ cao, có tính chất xuyên quốc gia. Tài liệu ban đầu do Công ty Hoa Sen cung cấp chỉ thể hiện hành vi đột nhập email và chứng từ yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản, không cung cấp được thông tin nào khác. Bằng biện pháp nghiệp vụ, anh cùng đồng đội trong Đội 8 PC46 phát hiện, bắt giữ Okonkwo Mathias Ugochukwu và Cletus Chimaobi Hillary (cùng mang quốc tịch Nigeria). Đây là hai đối tượng nằm trong băng nhóm phạm tội, có nhiệm vụ trực tiếp đến ngân hàng tại Việt Nam rút tiền chiếm đoạt, còn kẻ chủ mưu ở nước ngoài điều khiển từ xa. Cho rằng cảnh sát Việt Nam không thể tìm ra chứng cứ trước thủ đoạn phạm tội hoàn toàn mới, Chimaobi một mực im lặng. Thế nhưng, trước những đoạn trò chuyện với đồng bọn về cách thức đột nhập email được đại úy Thông tìm thấy qua tài khoản yahoo của Chimaobi, đối tượng đã phải nhận tội. Điều tra mở rộng vụ án, đại úy Thông phát hiện băng nhóm này dùng thủ đoạn tương tự, chiếm đoạt tiền của hai doanh nghiệp khác, trong đó 31.000USD của Công ty cổ phần Cao su Sao Vàng không thể thu hồi được. Tháng 6-2014, TAND TPHCM xét xử sơ thẩm tuyên phạt Chimaobi 14 năm tù, Ugochukwu 12 năm tù cùng về tội “Sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, mạng Internet thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản”.
2. Trong thời gian từ cuối năm 2012 đến tháng 6-2013, tại TPHCM xảy ra hàng loạt vụ buôn lậu bằng thủ đoạn sử dụng Phiếu giao nhận container (Phiếu E) có dấu hải quan giả để đánh tháo container ra khỏi cảng mà hải quan và cảng vụ không thể phát hiện vì thủ đoạn quá tinh vi. Khoảng 150 container bị đánh tháo nhưng không xác định được chủ hàng và mặt hàng nhập lậu. Tháng 7-2013, đại úy Thông được Ban chỉ huy PC46, Ban chỉ huy Đội 8 phân công tham gia phá chuyên án truy xét về đường dây buôn lậu nêu trên, đồng thời trực tiếp thụ lý điều tra trong giai đoạn tố tụng. Việc xác định chân dung tội phạm rất khó khăn do thông tin về doanh nghiệp nhập khẩu hàng đều là thông tin ảo (doanh nghiệp không còn hoạt động, hoặc người thành lập doanh nghiệp sử dụng CMND giả), đương sự đến nhận container tại cảng cũng sử dụng CMND giả. Tuy nhiên, từ kết quả đấu tranh chuyên án, ngày 23-7-2013, anh tham gia bắt quả tang Vũ Mạnh Dũng (Giám đốc Công ty TNHH DV-XNK KAL) và Lê Công Hớn (nhân viên lái xe thuộc Chi cục Hải quan Cảng Sài Gòn khu vực 2, là đối tượng làm dịch vụ mở tờ khai hàng hóa nhập khẩu) đang nhập lậu 1 container phụ tùng xe đầu kéo đã qua sử dụng - thuộc danh mục hàng cấm nhập khẩu, nhưng lại khai báo là máy thủy, máy điện đã qua sử dụng. Vụ án được điều tra mở rộng đối với các container nhập lậu trước đó của Công ty KAL và Công ty Nông ngư cơ Thắng Lợi, đều do Vũ Mạnh Dũng làm giám đốc; kết quả đã làm rõ được 18 container phụ tùng xe đầu kéo đã qua sử dụng được nhập lậu trước đó, trong đó có 6 container hàng được đánh tháo bằng Phiếu E có dấu hải quan giả. Tại phiên xử sơ thẩm vào tháng 7-2015, TAND TPHCM tuyên phạt Dũng mức án 12 năm tù, Hớn 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo cùng về tội “Buôn lậu”. Hai bị cáo khác tham gia đường dây buôn lậu xe đầu kéo đã qua sử dụng cũng nhận lãnh mức án 3 năm tù và 9 năm tù.
Đây chỉ là hai trong số nhiều vụ án được đại úy Nguyễn Văn Thông và đồng đội điều tra khám phá những năm qua. Ngoài ra, trong hai năm 2014 và 2015, anh còn tham gia điều tra, triệt phá hàng loạt đường dây lừa đảo dưới hình thức giả danh công an, viện kiểm sát hù dọa người bị hại chuyển tiền vào tài khoản theo sự chỉ định; các băng nhóm giả hứa gửi quà từ nước ngoài về Việt Nam để lừa tiền. Từ những dấu vết ít ỏi, đại úy Thông cùng đồng đội nhanh chóng truy tìm, truy bắt, không để đường dây tội phạm có khoảng thời gian trống để hủy chứng cứ và bỏ trốn. Với những thành tích xuất sắc, anh được trao tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Công an; đồng thời vừa được Công an TPHCM đề nghị Bộ Công an trao tặng danh hiệu Chiến sĩ thi đua toàn lực lượng giai đoạn 2013-2015.
ÁI CHÂN
