Cả nước đã có 10 tỉnh, thành phố có dịch cúm gia cầm, trong đó Hà Nội là địa phương mới nhất. Dịch cúm gia cầm và cúm A H5N1 ở người đang có nguy cơ bùng phát mạnh nhưng tình trạng buôn bán, vận chuyển và giết mổ gia cầm chưa kiểm dịch vẫn ngang nhiên diễn ra tại nhiều nơi.
Chưa chết chưa sợ!
Gia cầm bày bán công khai - liệu đã được kiểm dịch? Ảnh: LÃ ANH
Ngày cuối tuần, ngay từ đầu giờ sáng, khu vực chợ tạm tại đường Hoàng Cầu, Đống Đa, Hà Nội đã đông nghịt người. Xen lẫn những mẹt thịt heo, rau xanh được bày ngay dưới hè đường là 3 lồng nhốt đầy gia cầm, thủy cầm.
Tiếng gà vịt kêu quang quác, tiếng người cười nói xen lẫn tiếng mặc cả ì xèo. Nhoáng một cái 2 con gà còn sống được lôi ra khỏi lồng và đưa cho khách xem, kèm theo lời quảng cáo đầy hấp dẫn của chủ hàng: “Đấy, chị xem gà giãy khỏe thế này thì cần gì kiểm dịch”. Vị khách hàng cầm 2 con gà lên, xem qua loa, trả tiền, rồi buộc miệng: “Có dịch hay rù về làm sạch, luộc chín lên thì nhậu vẫn phê…”.
Cách đó không xa là chợ Thái Hà, một chợ khá lớn ở Hà Nội. Tại khu bán gia cầm làm sẵn, mặt đất nhầy nhụa lông gà, lông vịt xen lẫn nước thải làm gà văng tung tóe. Một hàng dài những bát nhựa nhỏ đựng tiết vừa cắt xong để trên nền đất, sát cạnh vài bộ chỏng chưa kịp làm. 3 chủ hàng ra sức mời chào khách, với lời quảng cáo “gà vịt đã được làm sạch và qua kiểm dịch”. Thế nhưng, quan sát kỹ những con gà đã làm lông, đang được bày bán, không thể tìm được dấu kiểm dịch của cơ quan thú y.
Biết chúng tôi nghi ngờ, một chủ hàng xởi lởi nói: “Em ơi! Dịch ở tận đâu đâu, chứ Hà Nội đâu có ai chết vì dịch cúm. Em xem đấy, mấy hàng phở gà ở Hàng Bột lấy gà của chị bán quanh năm mà có thấy ai chết đâu?”.
Hà Nội đã chính thức có dịch cúm gia cầm, vậy mà rất nhiều người dân, nhất là những người kinh doanh vẫn tỏ ra thờ ơ trước thông tin này, thể hiện rõ nhất là việc người dân vẫn ngang nhiên mua bán, giết mổ gia cầm công khai tại nhiều chợ. Thậm chí tại khu vực phố cổ ở quận Hoàn Kiếm còn có những người bán rong gia cầm đã giết mổ len lỏi vào nhiều ngõ ngách hay vào tận nhà khách hàng.
H5N1 đang nguy hiểm hơn
Một bệnh nhân nhiễm cúm A H5N1 đang được điều trị
Theo Bộ Y tế, tính từ cuối năm 2003 đến nay, Việt Nam đã có 105 người bị mắc cúm A H5N1, với 51 trường hợp tử vong, đứng đầu thế giới về những nước có cúm gia cầm. Đáng lo ngại hơn cả, từ đầu năm tới nay, số người mắc cúm A H5N1 đều bị tử vong.
Theo TS Nguyễn Trần Hiển, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương cho biết, qua giám sát các trường hợp tử vong gần đây cho thấy, các bệnh nhân tử vong vì virus H5N1 đều có ăn hoặc tiếp xúc với gia cầm ốm, chết. Dưới góc độ khoa học, qua phân tích về di truyền học và kháng nguyên trên chủng virus H5N1 lấy từ bệnh phẩm của 4 bệnh nhân tử vong từ đầu năm tới nay đã phát hiện chủng virus cúm này thuộc nhóm 2.3.4, gần giống với chủng virus ở Trung Quốc năm 2005, có độc lực cao hơn.
Mặc dù hiện chưa có bằng chứng nào chứng tỏ virus H5N1 đã lây từ người sang người nhưng theo nhận định của Bộ Y tế, virus này đang có chiều hướng nguy hiểm hơn. Điều quan trọng hơn, hiện nay đang vào thời điểm giao mùa, thời tiết lạnh ẩm, chim di cư nhiều nếu người dân vẫn chủ quan, coi thường dịch bệnh thì dịch cúm gia cầm và cúm A H5N1 ở người bùng phát mạnh mẽ là không thể tránh khỏi.
Theo TS Nguyễn Huy Nga, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng và môi trường Việt Nam nhận định, tình hình dịch bệnh, nhất là cúm gia cầm đã đến mức báo động với diễn biến phức tạp. Ông Nga cho rằng, biện pháp phòng chống dịch hiệu quả nhất hiện nay vẫn là người dân phải thực hiện ăn chín, uống sôi, không sử dụng, tiếp xúc với gia cầm mắc bệnh, rửa tay sạch sẽ sau khi tiếp xúc với gia cầm. Và điều quan trọng không kém là lực lượng thú y phải tăng cường giám sát dịch cúm gia cầm, ngăn chặn việc buôn bán, vận chuyển và giết mổ gia cầm chưa qua kiểm dịch.
Quốc Khánh
