Đây là sự kết hợp nhiều biện pháp để giảm sự chịu đựng và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh; đồng thời tư vấn, hỗ trợ nhằm giải quyết những vấn đề xã hội mà người bệnh và gia đình họ đang phải gánh chịu.
Chỗ dựa tin cậy
Mới đây, Bệnh viện (BV) Đại học Y Dược TPHCM tiếp nhận điều trị cho bệnh nhân V.T.A.T. (42 tuổi, ngụ tại TPHCM) bị ung thư vú giai đoạn 2, trầm cảm nặng và có dấu hiệu tiêu cực. Chị T. cho biết, sau khi phát hiện bệnh, chị bị sốc nặng, có ý định tự tử vì sợ trở thành gánh nặng cho gia đình. Sau vài ngày điều trị tại Khoa Lão - Chăm sóc giảm nhẹ, chị T. được xuất viện với tinh thần lạc quan hơn. Các bác sĩ, nhân viên y tế đã thường xuyên tâm sự, động viên và mời đơn vị tâm lý lâm sàng phối hợp để giúp chị T. vượt qua được những bất ổn tâm lý, đồng thời nói chuyện với gia đình chị, sắp xếp người chăm sóc các cháu để chị yên tâm hơn. Sau đó, tinh thần chị T. đã lạc quan hơn, thường xuyên đọc sách và tập thể dục. Hiện chị đã xuất viện và đang được điều trị bằng thuốc giảm đau tại nhà.
Phương pháp CSGN dành cho tất cả các đối tượng, người mắc bệnh cấp tính lẫn mãn tính và gia đình họ với các hoạt động được tiến hành trong thời gian nằm viện cũng như sau khi xuất viện. Khi người bệnh nhập viện, các bác sĩ sẽ theo dõi, đánh giá mức độ đau và kiểm soát đau kịp thời cho người bệnh; đánh giá và điều trị thích hợp các triệu chứng cần giảm nhẹ khác như: khó thở, nôn ói, xuất huyết, vết thương ác tính, tổn thương tì đè, phù, báng bụng, thuyên tắc huyết khối; cung cấp điều trị opioid đúng chỉ định cho các trường hợp đau hoặc khó thở do ung thư hay bệnh lý mãn tính giai đoạn cuối.
Bên cạnh đó, các bác sĩ cũng thảo luận cùng người bệnh và thân nhân mục tiêu chăm sóc, từ đó lên kế hoạch và quyết định chọn lựa các can thiệp y khoa phù hợp. “Các hoạt động CSGN giúp người bệnh giảm đau đớn về thể chất, giải tỏa tâm lý tiêu cực, sống tích cực hơn, có tinh thần mạnh mẽ, vững vàng hơn để chiến đấu với bệnh tật, tránh rơi vào trầm cảm hoặc có ý định tự tử. Trong quá trình CSGN, các bác sĩ, nhân viên y tế sẽ giúp người bệnh hiểu rõ bệnh, tiên lượng bệnh để lập kế hoạch chăm sóc sức khỏe một cách phù hợp, giúp người bệnh sống lạc quan hơn”, TS-BS Thân Hà Ngọc Thể cho biết.
Thảo luận mục tiêu chăm sóc phù hợp
BV Ung bướu TPHCM là đơn vị đầu tiên ở phía Nam đưa mô hình “CSGN tại nhà” dành cho những bệnh nhân ung thư giai đoạn tiến xa tại TPHCM với mục tiêu cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh ung thư và gia đình người bệnh. Bác sĩ Phạm Xuân Dũng, Giám đốc BV Ung bướu TPHCM cho biết, công tác CSGN tại nhà đã tạo điều kiện cho bệnh nhân có khả năng tiếp cận với những chăm sóc cuối đời, giảm nhẹ triệu chứng. Đối với người bệnh và gia đình, đa số các bệnh nhân chăm sóc tại nhà là bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối không còn khả năng điều trị đặc hiệu, với mong muốn được giảm đau và giảm nhẹ các triệu chứng cuối đời. Vì vậy, việc điều trị tại nhà sẽ phù hợp nhu cầu cũng như mong muốn của bệnh nhân. Việc điều trị tại nhà cũng làm giảm chi phí điều trị nội trú, chi phí đi lại, tiết kiệm được thời gian công sức của thân nhân người bệnh, giảm nguy cơ nhiễm trùng bệnh viện...
Theo TS-BS Thân Hà Ngọc Thể, ngoài việc điều trị hiệu quả các vấn đề thể chất, các hoạt động CSGN còn bao gồm việc hỗ trợ tâm lý, xã hội, tâm linh cho người bệnh, người chăm sóc và gia đình người bệnh phối hợp với nhân viên phòng công tác xã hội thăm hỏi, động viên, hỗ trợ tài chính khi cần, tặng quà sinh nhật cho người bệnh, tặng tóc giả khi người bệnh có nhu cầu; phối hợp với các tăng ni, cha đạo để hỗ trợ tâm linh cho người bệnh có tôn giáo; phối hợp với đơn vị tư vấn tâm lý lâm sàng để hỗ trợ người bệnh lấy lại sự cân bằng tâm lý để tiếp tục điều trị.
Sau khi bệnh nhân xuất viện, các bác sĩ sẽ hướng dẫn họ tiếp tục sử dụng thuốc giảm đau hiệu quả và an toàn tại nhà, thường xuyên điện thoại hỏi thăm tình trạng người bệnh và gia đình, đặc biệt là các trường hợp bệnh nhân mong muốn xuất viện và được chăm sóc tại nhà, đồng thời cung cấp số điện thoại hỗ trợ bệnh nhân khi cần, theo dõi bệnh nhân khám ngoại trú. “Bệnh nhân mắc các bệnh mãn tính không chữa khỏi như ung thư, suy các cơ quan và thân nhân cần tìm hiểu thêm thông tin và yêu cầu được tư vấn các dịch vụ CSGN, giúp thảo luận mục tiêu chăm sóc phù hợp với từng giai đoạn bệnh. Từ đó, có kế hoạch cụ thể cho những điều trị y tế trong tương lai, giúp xoa dịu nỗi đau thể xác, tinh thần cho người bệnh và giảm thiểu những điều trị không cần thiết”, TS-BS Thân Hà Ngọc Thể khuyến cáo.
Số lượng người bệnh ung thư giai đoạn cuối cần CSGN nhập viện có xu hướng tăng dần. Bên cạnh việc điều trị giảm đau bằng thuốc (nhóm opioid), trong thời gian người bệnh nằm viện và sau khi xuất viện, các hoạt động tư vấn tâm lý, hỗ trợ xã hội cũng mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người bệnh và gia đình của họ. |