Ngày 15-6, mọi hoạt động ở Hy Lạp gần như ngưng trệ bởi cuộc tổng đình công trên toàn quốc, nhằm phản đối các biện pháp thắt lưng buộc bụng của chính phủ để đổi lấy khoản cứu trợ mới. Toàn bộ văn phòng phải đóng cửa, hệ thống giao thông đường bộ không làm việc, cuộc biểu tình của hàng chục ngàn người tại quảng trường Syntagma ở thủ đô Athens biến thành bạo động.
Còn bất đồng
Cuộc đình công diễn ra sau khi kết thúc cuộc họp kéo dài 6 tiếng rưỡi đồng hồ ngày 14-6 tại Brussels (Bỉ), Bộ trưởng Tài chính các nước thành viên Khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) đã không đạt được thỏa thuận về mức đóng góp của các nhà đầu tư tư nhân trong gói giải cứu thứ hai dành cho Hy Lạp.
Theo Bloomberg, tại cuộc họp, các cuộc tranh luận không đưa ra được sự nhất trí cuối cùng khi Đức muốn Hy Lạp phải tái cơ cấu các khoản nợ, còn Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) không đồng ý. Đức cho rằng gói cứu trợ thứ hai dành cho Hy Lạp phải có sự đóng góp của các nhà tín dụng tư nhân.
Theo đó, trong gói cứu trợ mới ước tính lên tới 90 tỷ EUR này, Eurozone và Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) sẽ đóng góp 30%; kế hoạch bán tài sản của Chính phủ Hy Lạp thu về được 30% trong tổng số tiền này và 30 triệu EUR còn lại do các nhà tín dụng tư nhân đảm nhận.
Đức muốn các ngân hàng, quỹ hưu trí và hãng bảo hiểm hiện đang nắm giữ trái phiếu chính phủ của Hy Lạp chuyển sang loại mới có kỳ hạn thanh toán tăng thêm 7 năm. Tuy nhiên, ECB lo ngại rằng kéo dài thời gian sẽ là một sai lầm, tạo thêm gánh nặng cho hệ thống ngân hàng của Hy Lạp và kéo thêm các nước khác đang gặp khó khăn về nợ vào cuộc khủng hoảng này.
Cảnh sát chống bạo động ngăn cản đoàn người biểu tình trước tòa nhà Quốc hội ở thủ đô Athens
Châu Âu những ngày sắp tới
Trong hơn một năm qua, Hy Lạp đã nhận được phần lớn số tiền trong gói cứu trợ quốc tế trị giá 110 tỷ EUR (tương đương 160 tỷ USD), nhưng tình hình tài chính nước này vẫn không được cải thiện, nợ công hiện đã lên tới 350 tỷ EUR. Hy Lạp đã không đạt được mục tiêu cắt giảm thâm hụt ngân sách trong năm 2010 dù đã áp dụng các biện pháp khắc khổ, làm dấy lên những quan ngại Athens sẽ không trả được nợ.
Các chuyên gia kinh tế cảnh báo, nếu không được cấp thêm khoản vay khẩn cấp 12 tỷ EUR trong tháng 7 tới, Hy Lạp có thể bị vỡ nợ. Thủ tướng Hy Lạp George Papandreou đã phải công bố chương trình tiết kiệm chi tiêu mới trong 5 năm, chủ yếu tập trung vào các biện pháp tăng thuế, cắt giảm chi tiêu và tư nhân hóa nhiều tài sản của nhà nước.
Mặc dù thất bại, nhưng các quan chức tài chính hy vọng rằng, cuộc họp ngày 14-6 sẽ phần nào giúp thu hẹp bất đồng giữa các nước, nhằm tiến tới một thỏa thuận cuối cùng về gói cứu trợ tài chính mới cho Hy Lạp tại Hội nghị Thượng đỉnh EU, sẽ diễn ra trong hai ngày 23 và 24-6 tới tại Brussels.
Tuy nhiên, giới quan sát nhận định, khả năng Hy Lạp sẽ là thành viên đầu tiên trong khu vực Eurozone bị vỡ nợ và với sự thất bại khi không tìm được tiếng nói chung lần này, châu Âu đang bị đẩy gần hơn nữa đến bờ vực “vỡ nợ xuyên quốc gia”.
Trong một diễn biến có liên quan, ngày 14-6, hai đảng bảo thủ của Bồ Đào Nha là đảng Dân chủ Xã hội (PSD) trung hữu và đảng Nhân dân bảo thủ, đã đạt được thỏa thuận về thúc đẩy việc thực hiện các biện pháp thắt lưng buộc bụng để có thể nhận được gói cứu trợ 78 tỷ EUR của EU và IMF.
Nếu đáp ứng lời kêu cứu của Hy Lạp, Ireland và Bồ Đào Nha thì khoản tiền 750 tỷ EUR trong Quỹ Bình ổn Tài chính châu Âu (EFSF) chỉ đủ để bảo lãnh nợ, chứ không được dùng để viện trợ không hoàn lại hay trả nợ thay.
Cuộc khủng hoảng nợ công của châu Âu dường như ngày càng đi vào ngõ cụt bên cạnh triển vọng tài chính cũng không khả quan ở Tây Ban Nha và Italia.
HẠNH CHI
