Sáng ngày 8-5 tại Hà Nội, Viện Khoa học tổ chức nhà nước, Bộ Nội vụ và Viện Konrad Adenauer Stiftung (KAS- CHLB Đức) tổ chức Hội thảo “Phân định thẩm quyền giữa các cấp chính quyền địa phương của Việt Nam hiện nay”. Đây là một trong những hoạt động hợp tác khoa học giữa các đơn vị trong năm 2019.
Hội thảo thu hút sự tham gia của nhiều chuyên gia, nhà khoa học trong nước và quốc tế.
Tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trần Anh Tuấn cho biết, phân định thẩm quyền giữa các cấp chính quyền địa phương để bảo đảm thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan nhà nước ở địa phương luôn là vấn đề quan trọng trong tổ chức thực hiện quyền lực nhà nước. Trên cơ sở kế thừa các Hiến pháp năm 1946, 1959, 1980 và năm 1992 (sửa đổi, bổ sung năm 2001), Hiến pháp năm 2013 có quy định hoàn thiện và cụ thể hơn về việc phân định thẩm quyền quản lý nhà nước giữa các cấp chính quyền địa phương.
Cụ thể hóa quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương trong Hiến pháp năm 2013, Luật Tổ chức Chính quyền địa phương năm 2015 tiếp tục khẳng định chính quyền địa phương ở nước ta gồm ba cấp (tỉnh, huyện và xã), có quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình.
Việc quy định rõ hơn về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương là một điểm mới trong Hiến pháp năm 2013 so với các bản hiến pháp trước đó.
Theo lãnh đạo Bộ Nội vụ, điểm mới này được thể hiện xuyên suốt trong Hiến pháp năm 2013 thông qua các quy định về thẩm quyền ban hành các chính sách, pháp luật của các cơ quan ở Trung ương, và chính quyền địa phương có trách nhiệm tổ chức thi hành các văn bản pháp luật đó dưới sự kiểm tra, giám sát của cơ quan nhà nước cấp trên; xác định rõ nguyên tắc phân cấp giữa các cấp chính quyền địa phương với nhau và việc bảo đảm các điều kiện để chính quyền địa phương thực hiện tốt một số nhiệm vụ được cơ quan nhà nước cấp trên giao trong trường hợp cần thiết.
“Việc phân công, phân cấp, phân quyền giữa Chính phủ với chính quyền địa phương đã được đẩy mạnh đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính, bảo đảm sự chỉ đạo, điều hành thống nhất của Chính phủ và phát huy sự chủ động, sáng tạo, tự chủ, tự chịu trách nhiệm trong phạm vi thẩm quyền của chính quyền địa phương các cấp, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, bảo đảm tính thống nhất, thông suốt của hệ thống hành chính từ Trung ương đến cơ sở”, Thứ trưởng Tuấn cho hay. |
GS. TS Nguyễn Đăng Dung trình bày ý kiến tại hội thảo. Ảnh: GIA KHÁNH
Tuy nhiên, lãnh đạo Bộ Nội vụ cho rằng, thời gian qua, có khá nhiều thông tin đã phản ánh về hiện tượng nhiều địa phương tìm cách đẩy công việc lên cho Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ. Chuyện đùn đẩy mọi việc lên cho Chính phủ và Thủ tướng xảy ra do nhiều nguyên nhân, nhưng nguyên nhân quan trọng nhất có thể thấy đó là sự phân chia thẩm quyền giữa các cấp chính quyền chưa đủ rõ ràng, mạch lạc. Một số nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã chưa được quy định rõ, vẫn còn một số nhiệm vụ cả cấp tỉnh, cấp huyện hoặc cấp huyện, cấp xã cùng thực hiện nhưng chưa rõ thẩm quyền và trách nhiệm của từng cấp trong quản lý.
Một số chuyên gia tại hội thảo cho rằng, qua gần 3 năm triển khai thực hiện Luật tổ chức Chính quyền địa phương, bên cạnh các kết quả đã đạt được, một số quy định hiện hành của Luật cần được sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với chủ trương, định hướng của Đảng và đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra và một trong những nhiệm vụ trọng tâm ở đây là phải thể chế hóa cho được quy định của Hiến pháp năm 2013 về việc "phân định thẩm quyền giữa các cơ quan nhà nước ở trung ương và địa phương và của mỗi cấp chính quyền địa phương”.
Hội thảo lần này các chuyên gia, nhà khoa học và lãnh đạo chính quyền một số địa phương cũng sẽ cho ý kiến về một số nội dung như: Vấn đề lý luận về phân định thẩm quyền giữa các cấp chính quyền địa phương hiện nay thông qua hoạt động phân cấp, phân quyền; Vấn đề tự quản của các cấp chính quyền địa phương; Kinh nghiệm một số nước về mô hình phân định thẩm quyền giữa các cấp chính quyền địa phương; Thực trạng phân định thẩm quyền giữa các cấp hiện nay, cùng vơi đó là một số đề xuất.