Cho tới thời điểm này, câu chuyện về Công ty Địa ốc Alibaba vẫn chưa giảm “nhiệt”. Từ vụ việc hai nhân viên bị khởi tố về hành vi cố ý làm hư hỏng tài sản ở Đồng Nai, rồi chính quyền các địa phương nơi họ tuyên bố có “dự án” đều lên tiếng khẳng định những thông tin công ty đưa ra là không chính xác. Công an tỉnh Đồng Nai còn cho biết các dự án của Alibaba trên địa bàn tỉnh này có dấu hiệu lừa đảo khách hàng. Thế nhưng, trên website của mình, phía Alibaba vẫn tiếp tục công bố hàng chục dự án, với hàng ngàn nhân viên và chục ngàn sản phẩm.
Câu hỏi đặt ra là vì sao cách thức làm ăn, kinh doanh như vậy mà vẫn cứ tồn tại như thách thức pháp luật và công luận?
Phải chăng là do những người làm ăn chụp giật, gian dối đã không bị xử lý thích đáng từ trong trứng nước, khi đã lớn lên rồi, có thế có lực rồi, họ dường như không còn biết sợ. Loại công ty này được lợi thì đã rõ, nhưng nhiều nhà đầu tư thậm chí biết là rủi ro rất lớn nhưng vẫn lao vào vì cho rằng vẫn có thể kiếm được lợi nhuận từ đây.
Trở lại vấn đề Công ty Alibaba, họ vẫn cứ không ngừng lớn mạnh, dù mô hình kinh doanh của họ được các nhà kinh tế dự báo sẽ sụp đổ. Trong khi đó nhiều doanh nghiệp “làm ăn thật” thì khóc ròng vì thủ tục đầu tư, chạy vạy bao năm trời vẫn vướng ở đâu đó, chưa thể triển khai được dự án. Lúc này, vai trò của chính quyền thể hiện ở chỗ: những ai làm ăn chân chính thì được hưởng lợi, còn đối tượng làm ăn gian dối, trái pháp luật phải xử lý thích đáng.
Ở quận Bình Tân, TPHCM, khi phát hiện có “dự án ma” - rao bán đất khi không hề có dự án, chính quyền phát đi cảnh báo lừa đảo, lắp đặt bảng thông tin quy hoạch ngay tại vị trí đang được rao bán. Ban đêm, có những nhóm người tới xịt sơn, phá bảng thông tin quy hoạch mà ban ngày quận treo lên! Không chỉ ở Bình Tân, thời gian qua, một số phường xã, quận huyện ở TPHCM đã phát đi cảnh báo người dân cảnh giác vì xuất hiện dự án ma, thông tin rõ ở nơi “dự án” đang được rao bán không hề có dự án nào như vậy. Việc cảnh báo này là cần thiết nhưng nó cũng phần nào thể hiện sự bị động. Nếu như thông tin quy hoạch được niêm yết công khai ở nhiều kênh, được phổ biến cho nhiều người dân biết tới, để khi cần họ dễ dàng tra cứu thì sẽ không có chuyện bị lừa bởi dự án ma.
Phương pháp được nhiều khách hàng, nhà đầu tư nhỏ lẻ mách nhau là lên phường, quận xin thông tin về nhà đất mình dự tính sẽ mua, xem pháp lý ra sao để quyết định xuống tiền. Nhưng ở một nơi như TPHCM, mỗi ngày có hàng ngàn giao dịch nhà đất, cơ quan công quyền làm tới đêm không hết việc, thì việc mỗi người muốn mua bán gì lại phải lên hỏi thông tin sẽ tạo thêm khối lượng công việc vô cùng lớn. Như vậy, cần có những kênh thông tin khác để người dân tham khảo khi cần.
Theo quy định của Luật Xây dựng hiện hành, thông tin quy hoạch phải được công khai bằng nhiều hình thức, như công bố trên trang thông tin điện tử của cơ quan quản lý nhà nước về quy hoạch; tổ chức hội nghị công bố quy hoạch có sự tham gia của đại diện tổ chức, cá nhân liên quan, đại diện nhân dân trong vùng quy hoạch, cơ quan thông tấn báo chí; trưng bày công khai, thường xuyên liên tục các pano, bản vẽ, mô hình tại nơi công cộng, cơ quan quản lý quy hoạch các cấp, UBND cấp xã với các quy hoạch chi tiết; đồng thời in ấn, phát hành rộng rãi bản đồ quy hoạch xây dựng, quy định về quản lý quy hoạch xây dựng được phê duyệt.
Mới đây, TPHCM đã triển khai một số ứng dụng Thông tin quy hoạch và ứng dụng về thông tin các dự án nhà ở thương mại cũng đang chạy thử, sắp được công bố. Ứng dụng này được kỳ vọng sẽ trợ giúp cho những người có nhu cầu sở hữu căn hộ chung cư - loại hình với nhu cầu rất lớn ở TP hiện nay - sẽ bớt được cảnh căng băng rôn đòi nhà, phản đối nhà đầu tư. Khi thông tin về dự án được công khai, minh bạch thì cả người dân và chính quyền dễ dàng giám sát quá trình làm ăn của chủ đầu tư dự án cùng các sàn giao dịch bất động sản. Bước tiếp theo là kiểm tra, giám sát để ngăn chặn những việc luồn lách, đưa “voi chui lọt lỗ kim”.
Sau cùng, khi đã có những tổ chức, cá nhân vì lợi nhuận mà làm ăn chụp giật, gian dối thì phải xử lý thích đáng. Có như vậy, thị trường bất động sản mới có thể vận hành ổn định, lành mạnh, tạo ra giá trị thực sự cho nền kinh tế, và qua đó cũng chứng tỏ năng lực quản lý, điều hành của chính quyền.
