Nhạc sĩ Phạm Tuyên (sinh năm 1930) là một trong những tên tuổi lớn của nền âm nhạc Việt Nam hiện đại. Trong sự nghiệp sáng tác đồ sộ kéo dài hơn nửa thế kỷ, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm ở nhiều thể loại, đặc biệt nổi bật với các ca khúc dành cho thiếu nhi. Với phong cách âm nhạc trong sáng, dễ nhớ, gần gũi với đời sống và tâm hồn trẻ thơ, các ca khúc của ông như: Chiếc đèn ông sao, Cánh én tuổi thơ, Trường cháu là trường mầm non, Chú voi con ở Bản Đôn, Tiến lên đoàn viên… đã trở thành những ca khúc thiếu nhi kinh điển của nền âm nhạc Việt Nam, sống mãi trong ký ức của biết bao thế hệ thiếu nhi Việt Nam. Trong sự nghiệp, nhạc sĩ Phạm Tuyên đã viết trên 200 ca khúc dành cho thiếu nhi, một con số kỷ lục mà hiếm nhạc sĩ nào có thể sánh được.
Phát biểu tại lễ trao giải, Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) Vũ Việt Trang, nhấn mạnh, giải thưởng không chỉ là sân chơi nghệ thuật mà còn là nơi chắp cánh cho trí tưởng tượng, lòng nhân ái và những giấc mơ của thiếu nhi; đồng thời bày tỏ sự xúc động trước sự hưởng ứng nhiệt tình của các tác giả, từ những cây bút kỳ cựu đến các tài năng trẻ, những “Hiệp sĩ Dế Mèn” đầy sáng tạo. Tổng Giám đốc TTXVN kỳ vọng các tác phẩm được vinh danh sẽ đồng hành cùng thiếu nhi trong suốt hành trình tuổi thơ, góp phần thúc đẩy sáng tác văn học nghệ thuật cho thiếu nhi và xây dựng thế hệ trẻ Việt Nam phát triển toàn diện, nhân văn.
Tại mùa giải năm nay, ban tổ chức trao 5 giải Khát vọng Dế Mèn cho các tác phẩm xuất sắc ở nhiều thể loại khác nhau. Các tác phẩm được vinh danh gồm bộ tranh của họa sĩ nhí Phạm Hải Nguyên (13 tuổi); bản thảo tập thơ “Có một Trái đất phẳng trong mắt em” của tác giả Lý Thăng Long; truyện “Cuốn cổ thư của một mẫu thần” của tác giả Nguyễn Hoàng Diệu Thủy, Nhà Xuất bản Kim Đồng...
Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn do Báo Thể thao và Văn hóa (TTXVN) sáng lập và tổ chức thường niên từ năm 2020 nhằm tìm kiếm, tôn vinh các sáng tác “của thiếu nhi” hoặc “vì thiếu nhi” với sự tham gia của nhiều văn nghệ sĩ và tài năng trẻ trên khắp cả nước.
