Từ ngày 7 đến 10-6, Cảnh sát PC&CC TPHCM đã kiểm tra điều kiện an toàn PCCC đối với một số chung cư xây dựng trước năm 1975 và các chung cư, công trình cao tầng đã đưa vào hoạt động nhưng chưa nghiệm thu về PCCC trên địa bàn TP. “Bất an, lo lắng hoặc phó mặc số phận” là tâm trạng chung của hầu hết cư dân ở những chung cư này khi đoàn công tác đến làm việc, kiểm tra.
Chấp hành nghiêm quy định để tự cứu mình trước
Trên địa bàn TPHCM hiện nay, bên cạnh những chung cư mới đảm bảo tiện nghi sinh hoạt, cũng như các điều kiện về khác an ninh, an toàn… mọc lên ngày càng nhiều thì còn có không ít chung cư cũ xây dựng trước năm 1975 đã xuống cấp về mọi mặt vẫn là nơi sinh sống của nhiều người dân với sự rình rập thường xuyên của “giặc lửa” cùng nhiều tai nạn, sự cố nguy hiểm khác.
Mang tâm trạng lo lắng, Bà Đặng Thu Dũng - người dân sinh sống tại chung cư Bùi Viện quận 1 chia sẻ: “Nguyên cả chung cư này chỉ có một lối thoát nạn. Nhà tôi ở ngay cầu thang nên có gì thì chạy xuống liền được, còn các hộ khác ở trên cao thì không chạy được. Ở đây từng cháy một lần rồi nên tôi cũng lo lắm, nhưng cũng không ai tuyên truyền gì về PCCC cả. Nếu xảy ra cháy một lần nữa, tôi cũng không biết phải xử lý thế nào, cứ để cho cháy hết thì thôi”.
Qua khảo sát của đoàn công tác về thực trạng phòng chống cháy, nổ tại các chung cư xây dựng trước năm 1975 xoay quanh những nội dung, như việc phân công trách nhiệm, thực hiện công tác PCCC của lực lượng tại chỗ; mức độ xuống cấp của công trình gồm cấu kiện chịu lực, khả năng ngăn cháy lan; các điều kiện về lối thoát nạn; một số tiêu chuẩn về hệ thống điện cùng biện pháp quản lý nguồn lửa, nguồn nhiệt; cũng như kiểm tra, thử nghiệm khả năng hoạt động của trang thiết bị, hệ thống PCCC của cơ sởv.v… Có một điều rất dễ nhận thấy chính là hầu hết công trình thuộc nhóm đối tượng này đều không đảm bảo và không còn phù hợp với các quy định PCCC và cứu nạn cứu hộ của pháp luật hiện hành.
Mất an toàn trong sử dụng nguồn điện, nguồn nhiệt - nguy cơ cháy, nổ cao tại các chung cư xây dựng trước năm 1975.
Tuy nhiên để giải quyết vấn đề này một cách căn cơ, có hiệu quả thì không phải là việc một sớm, một chiều mà cần phải có một lộ trình dài hạn, chặt chẽ. Do vậy, giải pháp trước mắt của Cảnh sát PC&CC TP nhằm hạn chế nguy cơ, tai nạn, sự cố cháy nổ tại các chung cư xây dựng trước năm 1975 cũng chỉ dừng lại ở chỗ khuyến cáo người dân tự bảo vệ mình là chủ yếu.
Để người dân có thể “tự cứu mình” trước, Trung tá Nguyễn Đức Vinh - Phó Trưởng phòng Hướng dẫn chỉ đạo về phòng cháy chia sẻ: “Người dân cần phải chấp hành nghiêm ngặt những quy định về an toàn PCCC trong việc sử dụng các nguồn lửa, nguồn nhiệt tại chung cư của mình. Về phía cơ quan quản lý nhà nước thì phải tăng cường công tác tuyên truyền, kiểm tra, hướng dẫn cho người dân chấp hành tốt hơn các quy định về phòng cháy, phối hợp với các cơ quan chức năng khác trong vấn đề kiểm tra, hướng dẫn người dân trong việc sử dụng, câu mắc hệ thống điện trong nhà, trong chung cư, cũng như là từ ngoài đường vào chung cư để đảm bảo rằng những điều kiện, nguyên nhân có thể gây ra cháy, nổ được loại trừ”.
Thắt chặt những điều kiện đảm bảo an toàn PCCC
Theo quy định của pháp luật thì việc các công trình nằm trong danh mục bắt buộc phải nghiệm thu về PCCC trước khi đi vào hoạt động chính thức nếu không chấp hành đúng, nghĩa là đã mắc phải một vi phạm khá nghiêm trọng có thể bị cơ quan chức năng ra quyết định tạm đình chỉ hoặc đình chỉ hoạt động.
Chia sẻ nỗi khổ với chúng tôi, anh Lê Thành Trung - Trưởng Ban quản lý chung cư Bắc Bình, quận Bình Thạnh cho biết: “Chung cư này đưa vào hoạt động từ năm 2012, hiện có khoảng hơn 40 hộ dân sinh sống. Do chủ đầu thư gặp khó khăn về tài chính nên chung cư vẫn chưa hoàn thành và nghiệm thu về PCCC. Người dân ở đây biết và rất quan tâm đến vấn đề này, họ cũng thường xuyên đốc thúc chung cư tiến hành nghiệm thu về PCCC”.
Xuất phát từ cơ sở đó, trong đợt này, đoàn kiểm tra của Cảnh sát PC&CC TP cũng đã thực hiện việc kiểm tra các điều kiện an toàn PCCC đối với một số chung cư, công trình cao tầng đưa vào hoạt động nhưng chưa nghiệm thu về PCCC trên tinh thần nghiêm túc, khách quan.
Qua kiểm tra, đại diện Cảnh sát PC&CC TP cho biết phổ biến nhất là do một bộ phận chủ đầu tư có ý thức pháp luật về những điều kiện đảm bảo an toàn PCCC khá hạn chế; một số cơ sở chưa nắm rõ về hành lang pháp lý, thủ tục hồ sơ nghiệm thu PCCC, còn số khác thì mắc kẹt bởi những tranh chấp, vướng mắc giữa chủ đầu tư với đơn vị thi công hạng mục PCCC… Trung tá Nguyễn Đức Vinh - Phó Trưởng phòng Hướng dẫn chỉ đạo về phòng cháy nhấn mạnh: Trong bất cứ hoàn cảnh nào thì nhân mạng vẫn luôn là vốn quý nhất của xã hội. Chung cư, công trình cao tầng lại là nơi thường xuyên có mật độ người tập trung đông đúc, do đó thắt chặt những điều kiện đảm bảo an toàn PCCC cứu nạn cứu hộ đối với loại hình cơ sở này thì bao giờ cũng là việc rất cần thiết. Đây là trách nhiệm chung của toàn xã hội. Trước mắt chúng tôi sẽ hướng dẫn chủ đầu tư, các đơn vị thi công hoàn chỉnh các hồ sơ pháp lý liên quan đến công trình để tiến hành nghiệm thu về PCCC. Thứ hai, những vấn đề thay đổi công năng của một số hạng mục công trình cũng phải thực hiện nhanh công tác thẩm duyệt lại để đảm bảo khi đưa vào hoạt động thì tất cả đều đã được nghiệm thu PCCC.
Bích Hạnh - Thanh Long