Khai mạc Festival di sản Quảng Nam lần thứ V - Đánh thức tiềm năng di sản

Tối 22-6, tại TP Hội An (Quảng Nam), Festival di sản Quảng Nam lần thứ V năm 2013 đã khai mạc bằng một chương trình nghệ thuật hoành tráng. Festival di sản Quảng Nam được tổ chức nhằm khai thác lợi thế tiềm năng các di sản văn hóa thế giới, tạo cú hích cho sự phát triển.

        Hấp lực di sản

Năm 1999, thánh địa Mỹ Sơn (huyện Duy Xuyên) và phố cổ Hội An (TP Hội An, tỉnh Quảng Nam) được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới.

Hội An trong quá khứ từng là một thương cảng quốc tế sầm uất, nơi gặp gỡ của những thuyền buôn Nhật Bản, Trung Quốc và phương Tây. Trước thời kỳ này, nơi đây cũng từng có những dấu tích của thương cảng Chămpa được nhắc đến cùng “con đường tơ lụa trên biển”. Chính vì thế, phố cổ Hội An là một “di tích” điển hình của mối giao hòa văn hóa Nhật - Trung - Pháp - Việt hết sức độc đáo.

Ngày nay, giữa vùng đất miền Trung nghèo khó, khô cằn có một Hội An trầm mặc nhưng hưng thịnh, mỗi năm đón hàng triệu lượt du khách trong nước và quốc tế. Đặc biệt, Hội An ngày nay trở thành một điểm đến không thể thiếu trên bản đồ du lịch của du khách quốc tế khi đến Việt Nam.

Cách Hội An chừng 50km về hướng Tây là di sản văn hóa thế giới Mỹ Sơn. Khu đền tháp Mỹ Sơn nằm trong thung lũng có đường kính khoảng 2km, xung quanh là đồi núi, trong mạch núi cao khoảng 100 - 400m từ Đông Trường Sơn qua Mỹ Sơn đến kinh đô Trà Kiệu. Mỹ Sơn là thánh địa Ấn Độ giáo của Vương quốc Chămpa. Mỗi vị vua, sau khi lên ngôi đều đến Mỹ Sơn làm lễ thánh tẩy, dâng cúng lễ vật và xây dựng đền thờ. Mỹ Sơn là điểm duy nhất của nghệ thuật Chămpa có quá trình phát triển liên tục từ thế kỷ thứ 7 đến thế kỷ 13.

Hội An và Mỹ Sơn đã trở thành điểm đến du lịch không thể thiếu trên hành trình di sản miền Trung. Đặc biệt, Mỹ Sơn còn là một điểm đến du lịch nằm trong “tam giác đền tháp” nổi tiếng thế giới: Mỹ Sơn (Việt Nam) - Angkor Wat (Campuchia) - Wat Phou (Lào).

        Hợp tác phát triển bền vững

Tại số nhà 46 Nguyễn Thái Học, TP Hội An, tỉnh Quảng Nam, triển lãm “UNESCO và Quảng Nam hợp tác vì văn hóa và phát triển bền vững” đã khai mạc. Triển lãm công bố một số kết quả của quá trình hợp tác giữa UNESCO và tỉnh Quảng Nam trong thập kỷ qua, minh chứng cho những đóng góp cụ thể của du lịch di sản và công nghiệp sáng tạo đối với phát triển bền vững; các kinh nghiệm trong việc tăng cường sự tham gia và hưởng lợi từ sự phát triển du lịch của các cộng đồng địa phương, đồng thời đảm bảo các trải nghiệm phong phú cho du khách và bảo tồn di sản cho các thế hệ tương lai.

Với 2 di sản thế giới và một khu dự trữ sinh quyển, Quảng Nam là một trong những địa phương nhận được nhiều sự hỗ trợ của UNESCO trong suốt thập kỷ qua, đặc biệt trong khoảng 4 năm trở lại đây. Phần lớn các hỗ trợ của UNESCO tập trung tạo việc làm cho người dân địa phương, nâng cao năng lực cho các ban quản lý di tích, di sản, bảo tồn các di sản trong tỉnh, phát triển các hệ thống thuyết minh diễn giải tại di sản, hoàn thiện kế hoạch quản lý du khách, làm phong phú thêm trải nghiệm của du khách và khuyến khích họ đóng góp vào công tác bảo vệ di sản. Các nỗ lực này cũng đảm bảo việc cộng đồng địa phương tham gia vào dự án và hưởng lợi từ phát triển du lịch.

        Tuần lễ Văn hóa và phát triển

Theo đại diện của Văn phòng UNESCO tại Việt Nam, Tuần lễ Văn hóa và phát triển 2013 được UNESCO đặt mục tiêu tiếp tục khẳng định việc lồng ghép văn hóa trong các khái niệm, đánh giá và thực hành phát triển, nhằm đảm bảo hoàn thành và duy trì các mục tiêu phát triển bền vững. Việc tổ chức Tuần lễ Văn hóa và phát triển UNESCO 2013 lồng ghép trong Festival di sản Quảng Nam lần thứ 5 là một cơ hội tôn vinh sức mạnh của văn hóa đối với phát triển ở cấp độ địa phương.

Trong khuôn khổ Tuần lễ Văn hóa và phát triển UNESCO tại Việt Nam còn có các sự kiện nổi bật khác như: Khai trương phòng trưng bày hiện vật và nhóm tháp G (một trong những nhóm di tích quan trọng nhất của khu di sản thế giới Mỹ Sơn) sau 10 năm trùng tu; khai trương Trung tâm Thông tin du khách Hội An - đưa một điểm bán vé đơn thuần tại Hội An thành một trung tâm thông tin du khách đa chức năng với thiết kế sáng tạo và phù hợp về văn hóa, đào tạo các nhân viên cũng như xây dựng cơ chế hoạt động…

NGUYÊN KHÔI