Tuy nhiên, đây lại là thời gian cân não đối với gần 20.000 học sinh không trúng tuyển vào các trường THPT công lập và gia đình trước lựa chọn rẽ vào các trường trung cấp nghề, trung tâm giáo dục thường xuyên hay trường THPT tư thục.
Theo lãnh đạo các phòng GD-ĐT quận, huyện, những học sinh không trúng tuyển có thể quay về trường THCS nơi các em vừa hoàn thành chương trình lớp 9 để nhận các tư vấn về chương trình, chi phí học tập, cơ sở vật chất, giá trị bằng cấp đối với từng loại hình trường lớp cụ thể.
Các trường hợp học sinh có hoàn cảnh kinh tế khó khăn lựa chọn học nghề có thể nộp hồ sơ về phòng GD-ĐT quận, huyện để được xem xét miễn, giảm học phí thông qua quỹ khuyến học của địa phương. Tuy nhiên, thực tế nhiều năm qua cho thấy, rất ít trường hợp học sinh không trúng tuyển quay về trường THCS để được hỗ trợ, giúp đỡ. Học sinh và phụ huynh vẫn mang tâm lý e dè trước việc học ở các trung tâm giáo dục thường xuyên hay trường trung cấp nghề do lo lắng về chất lượng đầu ra.
Đối với hệ thống các trường THPT dân lập và tư thục, dù nguồn cung rất dồi dào nhưng thiếu sự gắn kết với các phòng GD-ĐT quận, huyện và trường THCS công lập nên chủ yếu chỉ tuyển sinh theo hình thức phát tờ rơi trước cổng trường, không tạo được chú ý với phụ huynh.
Năm học 2018-2019, rất nhiều trường THPT dân lập, tư thục có chính sách miễn, giảm học phí, như Trường THCS-THPT Lạc Hồng (quận 12) dành riêng mỗi khối 1 lớp miễn hoàn toàn học phí cho những học sinh có giấy chứng nhận hoàn cảnh khó khăn. Ngoài ra, trong thời gian theo học ở bậc THPT, các em còn được đăng ký học thêm 1 nghề để khi kết thúc năm lớp 12, học sinh có thêm bằng trung cấp có thể liên thông lên cao đẳng và đại học. Trường THPT Nam Việt (quận Tân Phú) áp dụng gói học phí ưu đãi cho 500 học sinh đăng ký hồ sơ xét tuyển đầu tiên vào lớp 10, giảm 10% học phí đối với các trường hợp đóng học phí cả năm hoặc giảm 5% đối với học sinh đóng học phí nửa năm học…
Nhìn chung, các trường THPT dân lập đều không tăng học phí so với năm học 2017-2018, kéo dài thời gian tuyển sinh từ tháng 5 đến hết tháng 8-2018, mở rộng đối tượng tuyển sinh đối với những học sinh có hộ khẩu tỉnh. Nỗ lực là thế nhưng các trường vẫn không tuyển đủ chỉ tiêu tuyển sinh.
Không thể phủ nhận nỗ lực rất lớn của TP trong việc đẩy mạnh kế hoạch phân luồng học sinh, đáp ứng nguồn cung lao động có tay nghề. Tuy nhiên, với cách làm manh mún, mỗi nơi một kiểu như hiện tại rất khó để thu hút người học vào các hệ đào tạo khác ngoài các trường THPT công lập.
Chúng ta chỉ mới làm tốt công tác phổ biến, tuyên truyền nhưng chưa có những chính sách thu hút cụ thể nên gia đình thường phải tự chọn hướng đi sau khi học sinh tốt nghiệp THCS. Điều này, về lâu dài sẽ gây nhiều tổn thất cho bản thân và gia đình người học, đồng thời khiến xã hội vốn đã thiếu nguồn cung lao động có tay nghề nay lại càng thiếu.
