Yêu cầu này được đưa ra sau khi một số phương tiện để xảy ra tình trạng xê dịch, va chạm, rơi vãi trong quá trình vận chuyển do chằng buộc, cố định hàng hóa không đảm bảo chắc chắn; tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông (TNGT).
Có thể bắt gặp hình ảnh những chiếc xe tải, container chở hàng cồng kềnh ở bất kỳ tuyến đường nào, đặc biệt trên các tuyến đường từ bến cảng, ga tàu như: quốc lộ 5 (Hải Phòng), quốc lộ 51 (Bà Rịa - Vũng Tàu), quốc lộ 18 (Quảng Ninh)...
Đáng sợ nhất là những chiếc xe chở sắt, thép nặng hàng chục tấn, chỉ được chằng buộc hết sức sơ sài. Hồi đầu năm 2018, một xe đầu kéo chở thép cuộn lưu thông trên xa lộ Hà Nội (TPHCM), đến địa bàn phường Phước Long A, quận 9, tài xế phanh gấp khiến cuộn thép nặng hàng chục tấn phía sau đứt xích, dồn lên phía trước theo quán tính, đè vào đầu xe. Tiếp sau đó, hồi tháng 6, trên đường Mỹ Phước - Tân Vạn (Bình Dương), chiếc container đang chở 7 cuộn tôn nặng hàng chục tấn, vì tài xế thắng gấp tránh xe máy chạy ẩu phía trước khiến 6 cuộn tôn dồn đứt xích, rơi xuống, khiến nhiều người đi đường hoảng hồn. Đến tháng 8, một xe đầu kéo chở 5 cuộn tôn nặng hơn 50 tấn, đi từ hướng Khu công nghiệp Phú Mỹ 1 ra ngã ba quốc lộ 51 thì bất ngờ 4 cuộn tôn rơi xuống, có 2 cuộn lăn vào nhà dân làm hư hại tài sản, đe dọa tính mạng nhiều người.
Theo đánh giá của Ủy ban An toàn giao thông (ATGT) quốc gia, xe chở hàng hóa cồng kềnh không được chằng buộc cẩn thận lưu thông trên đường ẩn chứa nguy cơ tai nạn giao thông rất cao. Tình trạng này đã kéo dài nhiều năm nhưng đến nay vẫn chưa có giải pháp nào hữu hiệu để ngăn chặn. Lần này, Bộ GTVT yêu cầu đẩy mạnh tuyên truyền tại các đầu mối bốc xếp, tăng cường kiểm tra, xử nghiêm vi phạm của các bên liên quan trong việc thực hiện các quy định an toàn khi vận chuyển hàng hóa. Bên cạnh đó, yêu cầu các doanh nghiệp khai thác cảng biển, cảng/bến thủy nội địa, cảng cạn, nhà ga đường sắt phải kiểm tra việc xếp, cố định hàng hóa trên ô tô để đảm bảo an toàn trước khi rời khu vực lấy hàng tham gia giao thông đường bộ. Với các lái xe chở hàng nặng, tải trọng lớn như sắt, thép, vật liệu xây dựng, cần giữ cự ly hợp lý với các phương tiện khác, hạn chế phanh gấp, tuân thủ chặt chẽ quy định về tốc độ trên đường khi vào cua, lên xuống dốc, tầm nhìn bị hạn chế.
Theo Bộ GTVT, những biện pháp này sẽ ngăn ngừa được hiểm họa hàng hóa cồng kềnh rơi xuống khi đang di chuyển. Tuy nhiên, đây không phải là những biện pháp mới. Các tài xế vẫn ngang nhiên rời bến khi chưa đảm bảo an toàn, bởi không có cơ quan chức năng nào kiểm tra, xử phạt nghiêm các hành vi vi phạm tại cả đầu mối bốc xếp cũng như khi lưu thông. Vấn đề là, những chỉ đạo từ Bộ GTVT tới đây sẽ được các cơ quan thừa hành triển khai thực hiện như thế nào? Việc thực hiện sẽ được duy trì ra sao? Chứ không phải chỉ làm chiếu lệ trong thời gian đầu. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cần đưa ra quy chuẩn kỹ thuật cụ thể về việc cố định hàng cồng kềnh khi vận chuyển, nghiên cứu tăng nặng xử phạt đối với hành vi vi phạm, xử lý trách nhiệm cả với các bên liên quan như chủ doanh nghiệp, đơn vị cảng. Hiện hành vi chở hàng buộc lỏng lẻo, không chắc chắn chỉ bị phạt 200.000 - 300.000 đồng, chưa đủ sức răn đe đối với các lái xe.
Nếu không mạnh tay, không biết đến khi nào người tham gia giao thông mới thôi đồng hành cùng hiểm họa.
