Hội thảo “Cơ chế chính sách về nhà ở cho người thu nhập thấp tại đô thị và khu công nghiệp” do Tổng hội Xây dựng Việt Nam phối hợp với Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tổ chức tại Hà Nội ngày 5-11.
Thông tin từ hội thảo cho biết, dự báo đến năm 2020, nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp tại các đô thị là khoảng 1 triệu căn, trong khi hiện tại mới chỉ đáp ứng hơn 10.000 căn/năm. Tại các khu công nghiệp, dự báo đến năm 2020 cần 33,6 triệu m² nhà cho 4,2 triệu người, hiện mới chỉ có 20% người lao động có chỗ ở ổn định. Thực tế hiện nay nguồn cung nhà ở xã hội vẫn rất hạn chế, giá bán cao, từ 500 triệu đồng đến 1 tỷ đồng/căn, vượt quá khả năng thanh toán của những người có thu nhập thấp.
Ông Trần Ngọc Hùng, Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam cho rằng, mặc dù quy định phải dành 20% quỹ đất để làm nhà ở xã hội nhưng phần lớn các chủ đầu tư đều không tự giác, tìm cách thực hiện không đúng quy định, trong khi đó, các cơ quan chức năng lại thiếu kiểm tra, giám sát. Đó là chưa kể vị trí của các dự án nhà ở xã hội không phù hợp với nhu cầu, điều kiện đi lại của các đối tượng thụ hưởng. Một thực tế cũng rất đáng buồn mà ông Vũ Hồng Quang, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam vừa chia sẻ là, giai đoạn 2010 - 2015, các địa phương đã đăng ký 110 dự án nhà ở cho công nhân nhằm đáp ứng chỗ ở cho hơn 900.000 người, nhưng số lượng hoàn thành rất ít.
Theo ông Trần Ngọc Hùng, khó khăn lớn nhất hiện nay là quỹ đất dành xây dựng nhà ở xã hội. Ông Hùng kiến nghị, cần nghiên cứu xem xét từ 2 nguồn là các chung cư cũ được phá dỡ cần phải quy hoạch thành đô thị nén, phía dưới dành cho kinh doanh thương mại, phía trên là nhà tái định cư cho các hộ dân cũ và trên nữa là các căn hộ nhỏ, diện tích từ 25 - 45m² cho người thu nhập thấp. Nguồn thứ 2 là đất nhà máy, công sở di dời, nên chuyển một phần sang xây dựng nhà ở xã hội, dành cho người thu nhập thấp ở ngay trên địa bàn để hạn chế việc tăng mật độ dân số. Về vốn cho phát triển nhà ở xã hội, ông Trần Ngọc Hùng, nên chăng nghiên cứu phương án trích GDP cho việc phát triển nhà ở (tương tự như quy định dành phần trăm cho nghiên cứu khoa học); hoặc dành ngân sách nhà nước cố định 5 năm, hàng năm cho phát triển nhà ở.
Cùng với đó, để phát triển nhà ở xã hội trong thời gian tới, đại diện Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Tổng hội Xây dựng Việt Nam cùng kiến nghị cần có chính sách ưu đãi riêng tháo gỡ các vướng mắc để đẩy nhanh thực hiện việc phát triển nhà ở cho người lao động, đơn giản hóa thủ tục và tạo điều kiện ưu tiên cho các dự án xây nhà cho công nhân lao động; có quy định về các mẫu nhà dành cho công nhân độc thân, công nhân có gia đình nhằm giảm giá thành xây dựng…
BÍCH QUYÊN
