Thời gian này, ngư dân các làng biển ở các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An đang bước vào mùa khai thác moi vụ Chiêm.
Thông thường, mỗi năm có hai vụ moi chính là vụ Chiêm (hay còn gọi là vụ Nam) vào tháng 6 và tháng 7 Âm lịch; vụ Mùa (còn gọi là vụ Bắc) bắt đầu từ cuối tháng 8 Âm lịch năm nay cho đến tháng Giêng năm sau.
Những ngày này, vùng Sầm Sơn, Quảng Xương (tỉnh Thanh Hóa) biển động, sóng lớn nên việc ngư dân ra khơi đánh bắt rất cực nhọc, thậm chí nguy hiểm.
Ngư dân Lê Xuân Tiệp, xã Quảng Hải (huyện Quảng Xương) chia sẻ, nếu “trời yên biển lặng”, ngư dân ra khơi lúc 3-4 giờ sáng thì khoảng 8-9 giờ là vào bờ, vì đánh bắt vùng lộng. Tuy nhiên, những ngày này biển động, moi không vào gần bờ nên ngư dân phải ra vùng khơi đánh bắt. Cùng ra khơi lúc 3-4 giờ sáng nhưng khoảng tầm 11 rưỡi đến 12 rưỡi mới vào bờ, tốn rất nhiều công sức và nhiên liệu.
Khoảng 11 giờ trưa, người đi bộ, đi xe máy bắt đầu đổ về cửa biển ở thôn 9 (xã Quảng Hải, huyện Quảng Xương). Họ ra biển để đón bè mảng về. Một số phụ nữ ngồi dưới bóng cây phi lao ngóng ra khơi, trong khi số khác tranh thủ trải các tấm bạt lớn ra bãi đất trống để chuẩn bị phơi moi.
Dưới tán phi lao, những người phụ nữ kể, nghề moi cũng như nghề muối, càng nắng to càng phải “lao ra khỏi nhà”, “có nắng là thắng, không nắng là thua”. Vào những hôm trời không có nắng hoặc “ẩm ương”, moi đánh bắt về buộc phải nhập ngay cho thương lái nên bị ép giá. Trong khi đó, đánh bắt moi vào ngày nắng, chủ động phơi được moi khô nên được giá và không phụ thuộc. Vì thế, dù phải “phơi mình cùng moi” thì cũng phải chấp nhận.
Hiện nay, mới đầu mùa, thân moi còn nhỏ nhưng được giá cao. Hiện giá moi tươi dao động từ 12.000 đến 14.000 đồng/kg, trong khi nếu phơi được moi khô có giá 65.000 đến 68.000 đồng/kg.
Khoảng 12 giờ trưa, bè mảng nối đuôi nhau vào bờ. Tiếng máy nổ lẫn tiếng sóng, tiếng người vang động cả một vùng. Mặc dù biển gió lộng nhưng không khí như ngột ngạt. Ai nấy mồ hôi nhễ nhại, mặt đỏ phừng phừng.
Vì biển động nên việc đưa bè mảng lên bờ hết sức khó khăn. Mặc dù có sự hỗ trợ của máy kéo, nhưng nhiều lúc kéo được bè mảng vào bờ sóng lại đánh dạt ra. Nhiều người phải xúm vào mới “dìu” được vào bờ.
Ngay khi bè mảng được kéo lên bờ, moi nhanh chóng được những người đàn ông khỏe mạnh gánh ngay tới bãi phơi. Nơi đây, phụ nữ, người già đã đợi sẵn. Họ lập tức dùng rổ rải, rắc moi lên tấm bạt. Một phụ nữ cho biết: “Nếu không phơi nhanh, moi không khô kịp, lỡ chiều gặp mưa giông thì coi như công cả ngày đổ biển. Moi không được phơi đủ nắng hoặc bị ngấm nước thì chỉ có cho gia súc gia cầm ăn thôi, giá bán không bỏ công phơi”.
