Hiện nay, ở TPHCM có rất nhiều doanh nghiệp (DN) đào thải công nhân ở độ tuổi 30, nhất là ở các DN dệt may. Đây là nhóm chỉ sử dụng lao động trong khoảng 10 năm (từ 20 đến 30 tuổi) rồi cho nghỉ việc. Quan điểm của các DN này là vào độ tuổi ấy, sức khỏe công nhân đã giảm, mắt mờ, tay không còn nhanh nhạy để đáp ứng nhu cầu công việc. Và dù rằng ở độ tuổi 30, công nhân vẫn còn sức để làm việc thì DN vẫn muốn đào thải để tuyển lớp lao động mới trẻ khỏe hơn. Dù DN không làm sai luật, nhưng mọi thiệt thòi đổ hết lên người lao động, bởi ở độ tuổi này, họ rất khó xin việc ở một nơi khác.
Nhớ lại thời điểm bị công ty cho thôi việc, chị Nguyễn Thị Thu Huyền, từng là công nhân tại một công ty sản xuất linh kiện điện tử (Khu chế xuất Linh Trung 1, TPHCM), vẫn còn bức xúc: “Công ty ký hợp đồng với tôi 3 lần, lần đầu 1 năm, lần sau 2 năm và lần kế tiếp là 3 năm. Sau khi hết hạn hợp đồng, phòng tổ chức chỉ gọi tôi lên và nói cho nghỉ việc vì tinh giảm lao động. Khi đó tôi đã có thâm niêm làm việc 6 năm, mức lương cũng đã được tăng theo từng bậc. Trong công việc tôi luôn hoàn thành, khi có tăng ca tôi cũng luôn chấp hành và nhận thấy mình đã cống hiến hết mình cho công ty, vậy mà họ nỡ đuổi việc tôi”.
Không chỉ mình chị Thu Huyền, mà từ nhiều năm nay công ty đều cho từng đợt công nhân nghỉ việc khi hợp đồng làm việc hết hạn. Điều bức xúc nhất của công nhân là công ty vẫn tuyển dụng mới lao động trẻ và khi làm thủ tục kết thúc hợp đồng, người của phòng tổ chức có nói nếu muốn tiếp tục làm việc thì nộp đơn xin vào làm và sẽ được ký hợp đồng như một lao động mới. Đây cũng là cách rất nhiều DN, nhất là DN có vốn đầu tư nước ngoài, đang thực hiện để giảm bớt chi phí hoạt động. “Khổ nhất là qua 30 tuổi, đi xin việc ở đâu cũng khó, vì họ chỉ tuyển lao động trẻ”, chị Phạm Hồng Nhung, từng làm công nhân may chia sẻ.
Ông Nguyễn Minh Trung, Giám đốc Công ty cổ phần In số 7 (KCN Tân Tạo), phân tích: Để giữ chân người lao động và để họ tận tâm với công việc thì công ty cần có các chính sách rõ ràng, minh bạch cùng các chế độ đãi ngộ hợp lý. Người lao động khi đặt bút ký hợp đồng lao động cần đọc kỹ các chính sách, chế độ của công ty. Ông cũng cho biết so với việc tuyển một lao động mới thì người công nhân có thâm niên, có tay nghề vẫn có giá trị hơn. Tại Công ty cổ phần In số 7, khi sức khỏe công nhân không thể đáp ứng công việc hiện tại thì sẽ được điều chuyển đến một vị trí mới nhẹ nhàng, phù hợp với độ tuổi, sức khỏe. Đây cũng là cách tri ân người lao động đã tận lực cống hiến cho công việc. Tuy nhiên, nhiều DN vì lợi nhuận đã không nghĩ được như vậy.
Do vậy trong thời gian tới, Nhà nước cần có các quy định chặt chẽ hơn để đảm bảo quyền lợi của người lao động.
THÁI PHƯƠNG