Ngày 14-7, tại Trường Đại học Cộng đồng Macomb ở bang Michigan, Tổng thống Mỹ B.Obama đã công bố “Sáng kiến tốt nghiệp” trị giá 12 tỷ USD đầu tư cho giáo dục nhằm đảm bảo chất lượng “đầu ra”, góp phần vào công cuộc phục hồi nền kinh tế. Sáng kiến này không chỉ đầu tư hỗ trợ công tác đào tạo, đáp ứng nhu cầu tìm việc làm khi nền kinh tế bắt đầu hồi phục mà còn mang tham vọng giúp nước Mỹ có tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp đại học cao nhất thế giới vào năm 2020.
Tăng thời gian ngành học cộng đồng từ 2 năm đến 4 năm
Số tiền 12 tỷ USD trong kế hoạch trên sẽ được chi trong 10 năm, bắt đầu từ ngày 1-10. Chương trình tập trung vực dậy các trường đại học cộng đồng, là trường mà ai cũng có thể tham gia học được với hệ 2 năm.
Theo kế hoạch, các trường học sẽ nhận được những khoản “trợ cấp đầy thử thách” để giúp tăng thêm thời gian học của đại học cộng đồng từ 2 năm lên 4 năm, để đầu tư và đổi mới trang thiết bị, mở các khóa học trực tuyến nhằm thu hút thêm học viên. Ngoài ra, chương trình yêu cầu các trường đại học cộng đồng ứng dụng và mở rộng những chương trình đào tạo mới, có cải tiến, hỗ trợ sinh viên hoàn thành khóa học nhằm giúp hạn chế tỷ lệ bỏ học…
Chính quyền Obama coi đây là biện pháp cần thiết nhằm giảm nhẹ những nguy cơ về việc làm trong bối cảnh tỷ lệ thất nghiệp tại Mỹ có thể còn tiếp tục tăng cao.
Tổng thống Obama nói: “Đã đến lúc cải cách ngành đại học cộng đồng để các ngành này có thể tạo cơ hội học các kỹ năng và kiến thức cần thiết cho lao động ở tất cả các độ tuổi, để cạnh tranh việc làm trong tương lai”. Ông khẳng định chương trình này là xuất phát điểm cho việc cải thiện thị trường lao động và là một bước tiến để nâng cao chất lượng giáo dục.
Theo số liệu của Chính phủ Mỹ, hiện có khoảng 6 triệu sinh viên đang theo học tại các trường cộng đồng. Tổng thống Obama đặt mục tiêu, trong 10 năm nữa nước Mỹ phải có thêm 5 triệu sinh viên tốt nghiệp ngành học này, gấp đôi số sinh viên tốt nghiệp hiện nay. Mục tiêu cuối cùng của “Sáng kiến tốt nghiệp” này là nhằm làm tăng “dân số đại học” để nước Mỹ trở thành “quốc gia có tỷ lệ tốt nghiệp đại học cao nhất thế giới vào năm 2020”.
Sinh viên các trường đại học cộng đồng Mỹ sẽ được giúp đỡ nhiều từ “Sáng kiến tốt nghiệp” của Tổng thống Obama.
Tập trung nhân lực cho ngành công nghiệp năng lượng sạch
Trong bài diễn văn đọc tại Thượng viện hồi tháng 2, Tổng thống Obama cảnh báo rằng các lĩnh vực phát triển việc làm nhanh nhất trong những năm tới, khi nền kinh tế phục hồi, là những ngành công nghiệp năng lượng sạch. Những ngành này đòi hỏi lao động phải có bằng cấp cao hơn bằng phổ thông. Thế nhưng, có tới một nửa dân số Mỹ chỉ mới tốt nghiệp trung học. Ông Obama nói mở rộng giáo dục và đào tạo việc làm là cách để giúp lao động tìm kiếm việc làm trong ngành công nghiệp năng lượng sạch, một khi nền kinh tế phục hồi. Phải bắt đầu tạo nhiều việc làm và cơ hội cho người lao động làm thay vì “bỏ rơi” họ.
Trong một báo cáo của Hội đồng Cố vấn Kinh tế của Tổng thống Obama vừa mới đưa ra ngày 13-7 vừa qua nhấn mạnh rằng, thị trường lao động Mỹ trong tương lai chỉ nhắm đến những ứng viên có trình độ học vấn cao hơn hiện nay. “Những lao động được đào tạo tốt và có kỹ năng cao sẽ chiếm được những vị trí tốt, mức lương cao. Những việc làm đòi hỏi trình độ cao đang được dự đoán sẽ phát triển nhanh hơn những việc làm đòi hỏi trình độ giáo dục thấp”.
Nhiều người Mỹ cho rằng chương trình này là một bộ phận không thể tách rời của “cam kết mang tính lịch sử” từng được ứng cử viên Obama đưa ra trong cuộc vận động tranh cử tổng thống hồi cuối năm ngoái. Khi đó, ông Obama đã có kế hoạch chuẩn chi cho kế hoạch giáo dục một khoản tiền ấn tượng: 18 tỷ USD.
Theo website vận động tranh cử, ông có kế hoạch đình chỉ một dự án của NASA trong 5 năm, bán đấu giá những tài sản thừa của liên bang, bịt kín những khe hở thuế nhằm vào các giám đốc điều hành, sử dụng “một phần nhỏ số tiền tiết kiệm được trong những hoạt động liên quan đến tiến hành cuộc chiến ở Iraq” và những nguồn khác.
Trong suốt chiến dịch vận động hồi năm ngoái, ông Obama tuyên bố sẽ tuyển mộ những người tốt nghiệp đại học về toán học và khoa học vào ngành dạy học. Theo ông Obama, đây là 2 mũi nhọn tạo ra khả năng thúc đẩy một đất nước phát triển nhanh. Ông sẽ ủng hộ các nỗ lực nhằm giúp giáo viên học hỏi các chuyên gia trong lĩnh vực này. Ông sẽ tăng gấp đôi mức đầu tư vào giáo dục thời kỳ đầu và hứa sẽ hỗ trợ cho nỗ lực của các bang nhằm biến giáo dục khoa học trở thành một ưu tiên ở cấp tiền học đường.
Giáo dục trở thành ưu tiên
Giáo dục là loại đầu tư vào sự cạnh tranh dài hạn của nền kinh tế. Dưới chính quyền của Tổng thống George W. Bush, giáo dục là “trụ cột” xếp hàng thứ ba, thường hay bị lãng quên. Trong kế hoạch phát triển kinh tế, giáo dục ít nhận được sự quan tâm so với 2 “trụ cột” khác là cải cách y tế và năng lượng tái tạo.
Tuy nhiên, Tổng thống Obama muốn trong giáo dục đặc biệt toán học và khoa học là ưu tiên quốc gia, và ông lưu ý rằng 80% nghề nghiệp đang phát triển nhanh nhất hiện nay phụ thuộc vào kiến thức về khoa học và toán học. Song, các nghiên cứu lại cho thấy học sinh – sinh viên Mỹ thường tốt nghiệp mà không có những kỹ năng cần thiết cho những lĩnh vực này. Kế hoạch của Obama nhằm làm “cung” tương thích với “cầu”.
Một trong những chiến dịch chính của ông Obama trên vũ đài giáo dục là tăng lương cho giáo viên. Bất chấp thực tế nhiều nghiệp đoàn giáo viên phản đối, ông đã đề xuất làm việc này thông qua cơ chế trả lương theo thành tích hay còn gọi là trả lương theo công trạng. Phần lớn những cơ chế trả lương theo công trạng của giáo viên thường căn cứ vào thành tích của học sinh trong những bài kiểm tra chuẩn hóa.
Giờ đây, nhiều người Mỹ đang phân vân, không biết vị tổng thống mới có cải thiện điều kiện giáo dục của con cái họ. Tuy nhiên, chỉ thời gian mới có thể trả lời rằng những lời hứa cải cách về giáo dục của Tổng thống Obama có trở thành hiện thực hay không.
(Theo Reuters, Washington Post)
HẠNH CHI
