Chilê vừa hoàn tất vòng một cuộc bầu cử tổng thống mới với kết quả không nằm ngoài dự đoán. Ứng cử viên Michelle Bachelet của đảng cầm quyền đã giành được 46% số phiếu bầu, bỏ xa đối thủ gần nhất là Sebastian Pinera với 25% số phiếu. Do không đủ số phiếu quá bán, cả hai ứng cử viên này sẽ phải tham gia vòng bầu cử thứ hai, dự tính sẽ tổ chức sau một tháng nữa. Nếu không có những biến chuyển quá bất ngờ, Michelle Bachelet sẽ trở thành nữ tổng thống đầu tiên trong lịch sử Chilê…
Michelle Bachelet đang nhận được sự ủng hộ của đông đảo người dân và các tổ chức xã hội Chilê.
Nếu tính từ khi chế độ độc tài Pinochet bị sụp đổ vào năm 1990, đây là cuộc bầu cử dân chủ thứ tư mà người dân Chilê có quyền tham gia. Trong suốt 15 năm qua, các quan chức đại diện từ phe trung tả vẫn vững vàng trên cương vị lãnh đạo đất nước. Họ đã đạt được những thành công đáng kể trong kinh tế và cải cách hệ thống chính trị.
Kết quả là Chilê đã trở thành quốc gia ổn định nhất tại khu vực châu Mỹ la tinh, với chỉ số tăng trưởng kinh tế trong nhiều năm luôn giữ được ở mức 6%. Đó là lý do khiến chính sách của giới lãnh đạo nước này luôn nhận được sự ủng hộ của đông đảo người dân.
Không phải tình cờ, chỉ số uy tín của đương kim Tổng thống Ricardo Lagos không bao giờ giảm xuống dưới 60%. Cũng chính nhờ thực tế này, thắng lợi trong cuộc bầu cử tổng thống gần như đã được đảm bảo từ trước cho ứng cử viên Michelle Bachelet từ liên minh trung tả Concertacion.
Nhưng Bachelet không phải là một chính trị gia vươn lên nhờ công lao của những chiến hữu trong đảng của mình. Cuộc đời của bà có thể coi như một câu truyện ly kỳ đầy những thăng trầm. Michelle là con gái của viên tướng không quân Alberto Bachelet dưới thời Tổng thống Allende. Từ nhỏ, cô bé đã được tận hưởng một cuộc sống đầy đủ với sự cưng chiều của cha. Nhưng tất cả mọi thứ sụp đổ kể từ thời điểm năm 1973.
Tướng Bachelet khi đó đã công khai phản đối cuộc đảo chính quân sự do Augusto Pinochet tiến hành và đã bị tống vào tù sau khi Tổng thống Salvador Allende bị lật đổ và bị sát hại. Chỉ nửa năm sau, viên tướng này bị chết trong tù do không chịu nổi những đòn tra tấn dã man. Một năm sau đó, đến lượt Michelle (khi đó đã là một cô gái 22 tuổi) và bà mẹ bị bắt giam. May mắn là các đồng nghiệp cũ của cha đã tìm cách cứu hai mẹ con ra khỏi tù và tổ chức đưa họ ra nước ngoài. Ban đầu, họ sống ở Australia trước khi tới định cư tại CHDC Đức.
Ngay từ những năm tháng lưu vong ở nước ngoài, Michelle Bachelet đã tích cực tham gia vào cuộc đấu tranh chống lại chế độ độc tài Pinochet. Đến cuối những năm 80 của thế kỷ trước, Michelle đã trở thành một thành viên cốt cán của đảng xã hội chủ nghĩa Chilê. Và khi liên minh trung tả lên nắm quyền sau cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên năm 1990, bà đã nghiễm nhiên trở thành một chính trị gia có ảnh hưởng tại Chilê. Nhưng phải đến năm 1999, Michelle mới được nắm giữ một cương vị lãnh đạo chủ chốt, khi được Tổng thống Lagos tin cậy trao cho quyền điều hành Bộ Quốc phòng. Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử Chilê, một quan chức dân sự được lên nắm quyền lãnh đạo quân đội.
Michelle nhanh chóng giành được cảm tình và sự đồng thuận của cấp dưới: bà cùng lên xe tăng hành quân, tham gia vào các buổi tập trận và… hôn vào má các tướng lĩnh mỗi khi được họ chào đón. Trong những năm lãnh đạo Bộ Quốc phòng, Michelle đã thành công trong việc đập tan tảng băng nghi kỵ giữa quân đội và xã hội, vốn đã trở thành căn bệnh kinh niên kể từ cuộc đảo chính quân sự năm 1973. Về mức độ uy tín, Michelle là người duy nhất không thua kém đương kim Tổng thống Lagos.
Theo các cuộc thăm dò ý kiến từ trước cuộc bầu cử, Michelle Bachelet dự tính sẽ nhận được sự ủng hộ của khoảng 38% số cử tri. Đối thủ gần nhất của bà (ứng cử viên từ phe cánh hữu) là nhà triệu phú Sebastian Pinera sẽ nhận được khoảng 22% số phiếu. Tỷ lệ thấp hơn một chút là một ứng cử viên khác cũng từ phe cánh hữu, cựu Thị trưởng Joaquin Lavin của Santiago. Ứng cử viên thứ tư của phe cánh tả Thomas Hirs sẽ chỉ nhận được không quá 7% số phiếu bầu. Về cơ bản, tất cả các ứng cử viên đều hứa hẹn sẽ nỗ lực nhằm giảm bớt khoảng cách giữa người giàu và người nghèo, giảm tỷ lệ thất nghiệp (hiện đang là 8%) cũng như tình trạng tội phạm đang gia tăng ở các thành phố lớn.
Ngay từ trước khi cuộc bỏ phiếu diễn ra, các nhà quan sát đều nhận định, sẽ không thể tránh khỏi phải tổ chức cuộc bầu cử vòng hai. Với số ứng cử viên và tỷ lệ thăm dò như vậy, bà Michelle sẽ không có cơ hội giành được đủ 50% số phiếu cần thiết tại vòng một. Thực tế đã xảy ra đúng như vậy khi Michelle giành được 46% số phiếu.
Tuy nhiên, theo đánh giá của các nhà chính trị, chiến thắng là điều gần như đảm bảo chắc chắn cho Michelle trước đối thủ Sebastian Pinera ở vòng hai sẽ diễn ra vào ngày 15 tháng giêng năm tới. Rõ ràng là chủ nhân của hãng hàng không Lan Chile và kênh truyền hình Chilevision không thể sánh nổi về mặt uy tín trước cựu Bộ trưởng Quốc phòng. Có lẽ vì hiểu rõ sự chênh lệch này, Pinera đã áp dụng một “chiêu” chưa từng có với lời hứa hẹn, nếu chiến thắng sẽ trao tất cả tài sản của mình (khoảng 1 tỷ USD) cho các quỹ từ thiện.
Ông ta tuyên bố: “Tôi không còn quan tâm đến tiền nữa. Tôi chỉ cần “La Moneda” (tên dinh tổng thống ở Santiago)”. Rõ ràng, đây là một giá “quá đắt” để mua được chiếc ghế tổng thống. Nhưng đóng vai trò quyết định trong việc lựa chọn này không phải là tiền bạc, mà là chính các cử tri Chilê.
Nhận định của đa số người dân Chilê chắc chắn cũng trùng hợp với ý kiến của Nghị sĩ Carlos Montes: “Nhiều người nhìn thấy ở Michelle Bachelet một chính trị gia luôn quan tâm thực sự đến việc đem lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho họ. Điều cốt yếu ở đây là họ không để tâm đến việc bà ta có thể giúp đỡ người dân kiếm được nhiều tiền hay mua sắm được nhiều tài sản hơn, mà là ở chỗ bà hiểu được những nguyện vọng của họ về một cuộc sống tốt đẹp hơn”.
NHƯ QUỲNH (tổng hợp)
