Sáng 1-10, thêm một vụ nổ nữa tại một tòa nhà 6 tầng của dân, gần cơ quan quản lý hành chính huyện Liễu Thành, thuộc khu tự trị Choang Quảng Tây, miền Nam Trung Quốc. Mặc dù chưa có thông báo về số lượng thương vong, nhưng vụ nổ mới nhất lại đẩy tâm lý hoang mang trong dân chúng lên cao hơn khi nó xảy ra vào đúng ngày Quốc khánh nước CHND Trung Hoa.
Đối tượng tình nghi là một người đàn ông địa phương ở huyện Liễu Thành, 33 tuổi, họ Wei, đã bị bắt. Truyền hình Trung Quốc CCTV cho biết, các vụ nổ do nhiều thiết bị nổ khác nhau, được đặt trong các kiện hàng chuyển phát nhanh mà kẻ tình nghi đã thuê người khác chuyển, gây ra. Các chi nhánh của Công ty Bưu chính nhà nước Trung Quốc tại Liễu Châu đã dừng toàn bộ hoạt động chuyển phát bưu kiện cho đến ngày 3-10. Người dân được khuyến cáo không nhận thư và bưu kiện do người lạ gửi chuyển phát, hay các gói khả nghi chuyển qua các kênh không chính thức.
Vụ nổ xảy ra chỉ chưa đầy 24 giờ đồng hồ sau 17 vụ đánh bom liên hoàn vào chiều ngày 30-9 làm ít nhất 7 người chết, 2 người mất tích và 51 người bị thương. Các điều tra ban đầu đã xác định đây là hành vi tội phạm và loại trừ khả năng khủng bố, nhưng “đánh bom liên hoàn” là một vụ việc chưa từng có tiền lệ từ trước tới nay nói riêng ở thành phố Liễu Châu - vốn là một đô thị khá sầm uất nhưng yên bình, và khu tự trị Choang Quảng Tây nói chung. Trong 5 khu tự trị của Trung Quốc (còn có khu tự trị dân tộc Duy Ngô Nhĩ Tân Cương, khu tự trị dân tộc Hồi Ninh Hạ, khu tự trị Nội Mông và khu tự trị Tây Tạng), thì Choang Quảng Tây là khu tự trị chưa từng xảy ra những bất ổn lớn gây chấn động. Trong khi đó, các khu tự trị Tây Tạng, Tân Cương... những năm gần đây liên tục xuất hiện bất ổn. Mới tháng 6, tại khu tự trị Tân Cương, một số phần tử khủng bố theo chủ nghĩa tôn giáo cực đoan người Duy Ngô Nhĩ đã tấn công cảnh sát bằng dao và bom tại một trạm kiểm soát giao thông ở thành phố Kashgar làm ít nhất 18 người thiệt mạng. Chính phủ Trung Quốc cáo buộc các phần tử khủng bố ly khai, trong đó có Phong trào Hồi giáo Đông Turkestan, khiến tình trạng bạo lực tại khu tự trị này leo thang.
Theo nhận định, các vụ bạo lực đẫm máu ở 2 khu vực tự trị Tây Tạng và Tân Cương chủ yếu xuất phát từ những xung đột mang yếu tố văn hóa, kinh tế và xã hội. Nguyên nhân của vụ đánh bom liên hoàn mới nhất ở khu tự trị Choang Quảng Tây ban đầu được xác định là sự trả thù dân sự sau khi có những xích mích liên quan đến y tế, mâu thuẫn giữa bác sĩ và bệnh nhân, trả thù nhằm giải tỏa bức xúc dồn nén...
Thực chất của các cuộc bạo loạn diễn ra trong nhiều năm qua được xác định là do xung đột kinh tế, văn hóa và sắc tộc do các yếu tố lịch sử để lại. Đời sống của cư dân bản địa chịu nhiều xáo trộn, gặp khó khăn trong việc tiếp cận các nguồn lực kinh tế do đa phần chủ các cơ sở kinh tế là người Hán. Nguyên nhân không ít và vốn dĩ đã rất phức tạp, nên việc giải quyết dứt điểm sẽ còn gặp rất nhiều khó khăn.
HẠNH CHI
