Tổng thống Venezuela Hugo Chavez qua đời: Mỹ Latinh chìm trong đau buồn

• Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội Việt Nam gửi điện chia buồn

Sau một thời gian lâm bệnh nặng, Tổng thống Venezuela Hugo Chavez, 58 tuổi, đã qua đời lúc rạng sáng 6-3 (giờ Việt Nam) tại Bệnh viện Quân y Carlos Arvelo, thủ đô Caracas trong sự tiếc thương của nhân dân đất nước Nam Mỹ. Venezuela sẽ tiến hành bầu cử tổng thống mới trong 30 ngày tới và Phó Tổng thống Nicolas Maduro tạm thời lên cầm quyền.

Mất mát lớn

Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon chia buồn: “Là Tổng thống Venezuela, ông Chavez đã đóng góp nhiều công sức cho sự phát triển đất nước. Tôi bày tỏ lời chia buồn sâu sắc tới gia đình ông Chavez và nhân dân Venezuela về sự mất mát to lớn này”. Trong một tuyên bố được đọc trên truyền hình, Chính phủ Cuba đã bày tỏ lời chia buồn chân thành, sâu sắc tới Chính phủ và nhân dân Venezuela, đồng thời thông báo Cuba sẽ để quốc tang từ ngày 6 đến 8-3 để bày tỏ lòng kính trọng và cảm phục đối với nhà lãnh đạo Venezuela, người bạn và là đồng minh thân thiết của Cuba. Chính phủ Ecuador cho biết sự ra đi của nhà lãnh đạo “quyết vì sự hòa nhập của Mỹ Latinh” là mất mát lớn không thể bù đắp cho cả Mỹ Latinh và tuyên bố cũng để quốc tang 3 ngày. Tại Argentina, Tổng thống Cristina Fernandez de Kirchner đã tạm ngưng mọi hoạt động sau khi tin tức về cái chết của nhà lãnh đạo Venezuela được thông báo. Các chính phủ Bolivia, Chile, Brazil, Peru.. cũng ra thông báo chính thức chia buồn với Venezuela.

Trong một tuyên bố ngắn bằng văn bản, Tổng thống Mỹ Barack Obama cho biết sự ra đi của Tổng thống Chavez là “thời khắc đầy thách thức” và cam kết ủng hộ người dân Venezuela cũng như lợi ích của nước này trong việc phát triển một mối quan hệ tương lai mang tính xây dựng với Caracas.

Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đánh giá cao công lao của Tổng thống Hugo Chavez đối với việc phát triển quan hệ hợp tác nhiều mặt và hiệu quả với Mátxcơva, khẳng định Tổng thống Chavez là nhà lãnh đạo kiệt xuất của Cách mạng Bolivar và đất nước Venezuela, đồng thời là người bạn chân thành và gần gũi của nhân dân Nga. Ông hy vọng mối quan hệ hợp tác nhiều mặt và đối tác hiệu quả cũng như những cuộc tiếp xúc cấp cao giữa hai nước sẽ được tiếp tục. Thủ tướng Canada Stephen Harper, Ngoại trưởng Anh William Hague cũng bày tỏ chia buồn tới người dân Venezuela trước sự ra đi của Tổng thống Chavez.

Quân đội thề trung thành

Từ ngày 6-3, thi thể của cố Tổng thống Hugo Chavez được quàn 3 ngày tại một học viện quân sự cho tới khi tiến hành lễ truy điệu với sự tham dự của các nhà lãnh đạo nước ngoài vào ngày 8-3. Ngoại trưởng Venezuela Elias Jaua đã tuyên bố để quốc tang 7 ngày và tang lễ chính thức sẽ được tổ chức vào sáng 8-3, song vẫn chưa quyết định nơi chôn cất.

Trước sự ra đi của Tổng thống Chavez, Phó tổng thống Nicolas Maduro đã lệnh triển khai quân đội và cảnh sát nhằm nâng cao cảnh giác quốc gia trong thời gian tiến hành quốc tang. Ông nhấn mạnh, việc tăng cường an ninh lúc này nhằm “bảo vệ nhân dân cũng như hòa bình”. Trong khi đó, xuất hiện trong buổi phát sóng trực tiếp trên truyền hình nhà nước, các tư lệnh quân đội Venezuela đã thề trung thành với Phó Tổng thống Maduro, người được Tổng thống Chavez đề cử là người kế nhiệm. Hưởng ứng lời kêu gọi của Phó tổng thống Madura “đây là lúc chúng ta phải đoàn kết hơn bao giờ hết”,  lãnh đạo phe đối lập Venezuela Henrique Capriles cũng tuyên bố: “Vào thời điểm khó khăn như hiện nay, chúng ta phải thể hiện tình yêu sâu sắc với đất nước”, đồng thời kêu gọi những người ủng hộ và không ủng hộ Tổng thống Hugo Chavez đoàn kết để thể hiện sự tôn trọng đất nước.

Ông Chavez qua đời chỉ 5 tháng sau khi tái đắc cử hồi tháng 10-2012. Theo dự kiến, ông sẽ làm lễ tuyên thệ nhậm chức với nhiệm kỳ mới kéo dài 6 năm vào ngày 10-1 vừa qua. Giới phân tích cho rằng cái chết của ông Chavez có thể làm thay đổi cân bằng chính trị tại khu vực Mỹ Latinh, là tổn thất lớn đối với các quốc gia cánh tả. Sự kiện này cũng có thể ít nhiều gây tác động đến kinh tế vì Venezuela dưới thời ông Chavez là nước viện trợ hoặc cung cấp dầu mỏ dưới giá thị trường cho một số nước láng giềng, đặc biệt là ở khu vực Caribe.

Hạnh Chi (tổng hợp)