"Khoảng 33% thanh thiếu niên Việt Nam nhìn nhận như thế và 16% thanh thiếu niên cho rằng, bao cao su chỉ dành cho người mua bán dâm hay người không chung thủy” - Bác sĩ Nguyễn Đức Vinh, Phó Vụ trưởng Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em, Bộ Y tế, bày tỏ lo ngại khi hiểu biết về quan hệ tình dục an toàn của thanh thiếu niên rất hạn chế.
Thậm chí, chỉ có 13% thanh thiếu niên nhận biết đúng thời điểm dễ có thai trong chu kỳ của phụ nữ; khoảng 33% thanh thiếu niên đang gặp các rào cản khi tiếp cận thông tin và dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản. Nghiên cứu của Bộ Y tế và các đơn vị, tổ chức liên quan cho thấy, thanh thiếu niên dậy thì sớm hơn, tuổi quan hệ tình dục lần dầu cũng sớm hơn, còn tuổi kết hôn đã tăng dần. Hiện vẫn chưa có số liệu điều tra chính thức về tình trạng phá thai ở thanh thiếu niên.
Kiến thức hạn chế về sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục cho thấy khoảng trống trong giáo dục về vấn đề này cho thanh thiếu niên ở trong và ngoài nhà trường. Trong khi Việt Nam đang ở giai đoạn dân số “vàng” với tỷ lệ thanh thiếu niên từ 10 - 30 tuổi chiếm gần 40% dân số, thì “Công tác dân số chỉ phục vụ cho các cặp vợ chồng!” - ông Dương Văn Đạt, Trưởng nhóm Sức khỏe sinh sản, Quỹ Dân số Liên hiệp quốc tại Việt Nam bình luận.
Theo ông Đạt, trên 80% các cặp vợ chồng đã sử dụng các biện pháp tránh thai và tỷ lệ trẻ em sinh ra là con thứ 3 đã giảm và đây là lúc đối tượng của công tác dân số cần được chuyển hướng sang người có nhu cầu, nhất là thanh thiếu niên chưa lập gia đình. Về phía cha mẹ cũng cần thay đổi. Thay vì coi đây là vấn đề “nhạy cảm” luôn được nhìn nhận dưới góc độ tiêu cực để tránh né hoặc “hù dọa” thanh thiếu niên - và trẻ thường “bằng mặt nhưng không bằng lòng”, rồi ngấm ngầm thực hiện những gì mình và trang lứa cho là đúng - thì các bậc phụ huynh cần đến gần hơn với con trẻ trên cơ sở nhìn nhận tích cực về tình dục. “Hãy nói cho chúng biết tình dục có lợi như thế nào, nhưng nếu bước vào chuyện này sớm và không an toàn thì sẽ phải trả giá đắt. Cần vẽ đúng đường cho hươu không lạc” - ông Dương Văn Đạt khuyến nghị.
M.HÒA
