Binh đoàn Cửu Long anh hùng

Kỷ niệm 40 năm thành lập (20-7-1974 - 20-7-2014) của Quân đoàn 4 (tức Binh đoàn Cửu Long), Thiếu tướng Võ Trọng Hệ, Tư lệnh Quân đoàn 4 đã có bài viết kể lại những chiến công vang dội của đơn vị được mệnh danh là “Quả đấm thép” tại chiến trường Nam bộ và cực Nam Trung bộ trong những năm chiến tranh ác liệt… Báo SGGP xin giới thiệu bài viết trên.

1. Trước khi thành lập Quân đoàn 4, các đơn vị tiền thân đã trải qua những năm tháng đánh Mỹ ác liệt, lập nên những chiến công vang dội trên khắp chiến trường Bình Giã, Đồng Xoài trong Đông Xuân 1964 - 1965, góp phần đánh bại chiến lược Chiến tranh đặc biệt của Mỹ - ngụy, đưa cuộc chiến tranh cách mạng sang một giai đoạn mới, buộc đế quốc Mỹ phải chuyển sang thực hiện chiến lược “Chiến tranh cục bộ”, đưa quân viễn chinh vào trực tiếp tham chiến ở miền Nam nhằm cứu vãn nguy cơ sụp đổ của ngụy quyền Sài Gòn.

Sư đoàn 9 vừa mới thành lập đã làm nên chiến thắng Bầu Bàng, Nhà Đỏ - Bông Trang… mở đầu cho phong trào đánh Mỹ trên chiến trường Nam bộ. Đặc biệt, trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy xuân Mậu Thân 1968, các sư đoàn chủ lực miền cùng lực lượng vũ trang (LLVT) địa phương đã bất ngờ tiến công đồng loạt vào các đô thị, đánh nhiều mục tiêu quan trọng của địch trong thành phố Sài Gòn - Gia Định, góp phần cùng quân và dân cả nước giáng đòn mạnh vào ý chí xâm lược của Mỹ, làm phá sản chiến lược Chiến tranh cục bộ, buộc chúng phải xuống thang chiến tranh, ngừng ném bom đánh phá miền Bắc và chấp nhận không tăng thêm quân Mỹ ở miền Nam.

Giai đoạn từ 1969 - 1971, cuộc chiến đấu diễn ra gay go, quyết liệt, đòi hỏi phải nâng cao trình độ tác chiến tập trung, hiệp đồng binh chủng, Đoàn 301 (tiền thân của Quân đoàn 4) được thành lập đã chỉ huy, chỉ đạo điều hành các chiến dịch đánh bại các cuộc hành quân lớn của địch trên chiến trường Đông Bắc và đường số 6 Campuchia, góp phần từng bước làm thất bại chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh” của địch. Với thắng lợi của Chiến dịch Nguyễn Huệ trong cuộc Tiến công chiến lược năm 1972, Đoàn 301 đã góp phần rất quan trọng, cùng quân và dân cả nước “đánh cho Mỹ cút”, mở ra thời cơ chiến lược và điều kiện thuận lợi đề “đánh cho ngụy nhào”, giành thắng lợi hoàn toàn cho cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

2. Sự ra đời của Quân đoàn 4 đánh dấu bước trưởng thành mới về tổ chức và trình độ chiến đấu của quân đội ta; là thành quả xây dựng trong nhiều năm của quân và dân cả nước, trực tiếp là quân và dân Nam bộ, cực Nam Trung bộ. Quân đoàn cùng các đơn vị chủ lực miền và LLVT địa phương mở Chiến dịch đường 14 - Phước Long, giải phóng hoàn toàn tỉnh Phước Long. Thắng lợi của chiến dịch đã làm thay đổi cục diện chiến trường miền Nam, mở ra thời cơ có lợi cho ta; giúp Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương và Bộ Tổng tư lệnh có thêm cơ sở thực tiễn để điều chỉnh quyết tâm chiến lược giải phóng hoàn toàn miền Nam trong năm 1975.

Trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân năm 1975, Quân đoàn 4 phối hợp với các chiến trường, giải phóng nhiều địa bàn chiến lược quan trọng, tạo cho các binh đoàn chủ lực đứng chân, triển khai lực lượng đánh vào sào huyệt cuối cùng của chế độ ngụy quyền Sài Gòn. Quân đoàn đã cùng với LLVT Quân khu 7 đánh những trận ác liệt, đập tan chiến tuyến phòng thủ kiên cố nhất bảo vệ cửa ngõ phía Đông Sài Gòn của địch, mở toang “cánh cửa thép” Xuân Lộc và cùng với binh đoàn chủ lực tiến về giải phóng TP Sài Gòn - Gia Định, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

3. Sau khi giải phóng miền Nam, Quân đoàn 4 bước vào thực hiện quân quản tại TP Sài Gòn - Gia Định. Xây dựng địa bàn đóng quân, củng cố tổ chức, huấn luyện sẵn sàng chiến đấu và tham gia lao động sản xuất phát triển kinh tế. Mặc dù chiến tranh đã trôi qua, nhưng cán bộ chiến sĩ quân đoàn vẫn không một ngày được ngưng nghỉ, phải bước ngay vào trận tuyến mới: vừa tiếp nhận, bảo quản cơ sở vật chất kỹ thuật của địch còn lại, tháo gỡ bom, mìn, kẽm gai tại các căn cứ quân sự cũ, vừa tham gia xây dựng chính quyền cách mạng và lực lượng vũ trang cơ sở, trấn áp bọn phản động phá hoại, đồng thời ổn định đời sống nhân dân, bảo vệ an toàn các mục tiêu được phân công.

Hòa bình chưa được bao lâu, đáp lời kêu gọi của Mặt trận đoàn kết dân tộc cứu nước Campuchia, Quân đoàn 4 đã sang giúp nước bạn Campuchia, thực hiện đòn phản công chiến lược, giúp lực lượng vũ trang cách mạng Campuchia tiến công, giải phóng thủ đô Phnôm Pênh, giúp nhân dân nước bạn thoát khỏi họa diệt chủng. Hoàn thành nhiệm vụ quốc tế trở về nước, quân đoàn thực hiện chức năng của một binh đoàn chủ lực cơ động của Bộ Quốc phòng trên địa bàn chiến lược trọng điểm phía Nam của Tổ quốc. Sau 40 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Quân đoàn 4 đã vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân.

Thiếu tướng VÕ TRỌNG HỆ
Tư lệnh Quân đoàn 4
MINH YẾN (ghi)