Một tuần sau khi quân đội Mỹ tham gia chiến dịch Libya, nhiều tờ báo Mỹ đã có các bài bình luận về sự ảnh hưởng của cuộc chiến Libya trong cuộc chạy đua bầu cử Tổng thống năm 2012 của ông Obama.
Quyết định can thiệp quân sự vào Libya với mục đích bảo vệ dân thường của Tổng thống Obama chỉ nhận được sự đồng tình khá ít ỏi ở người dân so với những cuộc chiến Mỹ từng tham dự. Lý do là khi hai cuộc chiến tại Afghanistan và Iraq vẫn chưa giải quyết được dứt điểm, việc Mỹ lại nhảy vào một cuộc xung đột khác cũng là một quốc gia Hồi giáo đã khiến người dân nước này bất bình.
Theo các cuộc thăm dò dư luận do Gallup và hai kênh truyền hình CBS và CNN tiến hành, chưa đến 50% người được hỏi ủng hộ hành động can thiệp vào Libya của ông Obama. Đây là con số khác thường, vì khi mở màn một chiến dịch quân sự, các tổng thống Mỹ đều nhận được nhiều sự ủng hộ. Ví dụ khi ông Bush khai chiến ở Afghanistan năm 2001, ông nhận được 90% sự ủng hộ của người dân. Thậm chí trong giai đoạn đầu cuộc chiến Iraq năm 2003, ông vẫn nhận được trên 60% ủng hộ. Bên cạnh đó, ông Obama lại nhận được nhiều lời chỉ trích ở Washington.
Đảng Dân chủ cho rằng, ông Obama đã vượt quá quyền hạn khi để nước Mỹ rơi vào một cuộc chiến vô nghĩa và sẵn sàng bỏ qua sự đồng ý của Quốc hội để tấn công Libya. Trong khi đó, thành viên trong đảng Cộng Hòa cáo buộc Tổng thống Obama hành động trái với hiến pháp khi không tìm kiếm sự ủng hộ của Quốc hội. Theo luật, chỉ có Quốc hội Mỹ có quyền quyết định tham chiến, trừ khi cấp bách vì quyền lợi quốc gia bị nguy hại.
Mà theo đánh giá thì Libya không phải một trường hợp cấp bách. Có lẽ cố tránh những chữ “tham chiến”, cho nên Washington vẫn không gọi những vụ không kích ở Lybia là một cuộc chiến tranh, mà nhấn mạnh đó là “một hành động quân sự có giới hạn trong thời gian và tầm mức”.
Ông Obama còn bị phe bảo thủ chỉ trích là rụt rè khi tuyên bố Mỹ không giữ vai trò lãnh đạo cuộc chiến tại Libya, nhưng thực tế đã chứng minh những điều ngược lại vì số vũ khí Mỹ sử dụng ở Tripoli nhiều hơn so với lực lượng liên quân.
Hạ nghị sĩ Roscoe Bartlett, thành viên của Ủy ban Quân lực của Hạ viện Mỹ, cho rằng việc tham gia cuộc tấn công Libya có thể gây tốn kém cho Mỹ khoảng 1 tỷ USD, điều đó có nghĩa là các thế hệ mai sau của Mỹ sẽ phải trả thêm một món nợ này nữa. Tạp chí The Week đặt câu hỏi, với nhiều lời chỉ trích với sức ép trong và ngoài nội bộ đang dâng cao, liệu ông Obama có phải là một nạn nhân của Bình minh Odyssey (tên gọi chiến dịch thực thi vùng cấm bay ở Libya).
Nhà báo Steve Chapman của tờ Chicago Tribune nhận định, Libya không phải là “một dấu hiệu quân sự nguy hiểm” cho ông Obama, nhưng đó lại là “một vấn đề chính trị lớn”. Đảng Cộng hòa càng có lý do để thắng thế trong khi trong nội bộ Đảng Dân chủ bày tỏ sự thất vọng về vị Tổng thống này từ chính sách y tế, thuế, chương trình kích cầu kinh tế và bây giờ là cuộc chiến Libya.
Những vấn đề mâu thuẫn trong nội bộ Đảng có thể là một trở ngại rất lớn cho hy vọng tái đắc cử của ông Obama trong năm 2012. Nếu chiến dịch Libya thất bại, ông Obama sẽ phải đối mặt với sự “thất sủng” trong Đảng Dân chủ trước khi ông đối mặt với nhiều thách thức từ Đảng Cộng hòa.
THANH HẰNG
