Khuya 26-12, người dân các tỉnh ven biển từ Quảng Bình cho đến Cà Mau đã “nhốn nháo” di tản do cảnh báo sóng thần.
Đây không phải là một cuộc tập dượt mà là cảnh báo thực do Trung tâm Khí tượng thủy văn Trung ương phát đi lúc 20 giờ 30 (26-12). Từ cảnh báo sóng thần chính thức đến một cuộc di tản nhốn nháo, rầm rộ có phần hỗn loạn cho thấy còn quá nhiều việc phải làm sau sự kiện này.
Những cuộc dời dân tránh bão do được chỉ đạo thống nhất từ trung ương, có quyết tâm của chính quyền địa phương, và có sự đồng thuận của người dân đã mang lại kết quả giảm thiểu thiệt hại. Tổn thất về nhân mạng do bão lũ gây ra ở VN được đánh giá là không quá nghiêm trọng. Tất cả cũng xuất từ công tác chuẩn bị tốt.
Với nguy cơ cũng như những cảnh báo về sóng thần, từ thực tế đêm 26-12 cho thấy VN vẫn chưa có một sự chuẩn bị, thậm chí là nhận thức đúng đắn về tai họa này. Sự nhốn nháo, hoảng loạn của người dân, cho thấy cần thiết phải tổ chức các cuộc tập dượt di tản khi có cảnh báo sóng thần.
Điều mà Chính phủ Indonesia đã thực hiện ngay trong lễ kỷ niệm 2 năm sau thảm họa sóng thần năm 2004. Ngoài việc tập dượt di tản, cần thiết phải thường xuyên tuyên truyền, phổ biến kiến thức về sóng thần, cũng như những biện pháp đối phó khi có thiên tai. Trang bị đầy đủ kiến thức, cũng như các thao tác di dời là rất quan trọng và cực kỳ cần thiết cho người dân, nhất là cư dân ven biển.
Các cơ quan liên quan, nhất là Trung tâm Khí tượng thủy văn Trung ương và Viện Vật lý địa cầu, cần nhanh chóng trang bị thiết bị cảnh báo sóng thần. Mặc dù VN đã có 24 trạm quan trắc động đất, cũng như đã ban hành “Quy chế báo tin động đất và cảnh báo sóng thần”, nhưng tất cả vẫn chưa đi vào hoạt động vì thiếu cơ sở vật chất lẫn nhân lực.
Trước khi nhà nước xem xét việc trang bị, việc quan trọng nhất cần phải thiết lập tốt mối quan hệ với các cơ quan cảnh báo sóng thần quốc tế. Có như vậy chúng ta mới có được thông tin và đảm bảo được sự cảnh báo chính xác.
Cần tổ chức nhiều cuộc tập dượt trước khi có cảnh báo thật, di tản thật thì chắc chắn tình hình sẽ tốt hơn nhiều. Thiên tai luôn bất ngờ, nhưng nếu như con người luôn có nhận thức đúng và quan tâm thường xuyên, chắc hẳn sẽ đối phó được một cách tốt nhất, hiệu quả nhất.
NGỌC LỮ
