Đã vậy, nhiều doanh nghiệp đã CPH đến nay vẫn chưa hoàn thành công tác chuyển đổi, cập nhật tên thành công ty “cổ phần”, khiến hoạt động của các doanh nghiệp đình trệ, nguyên nhân là không xác định được phương án sử dụng đất.
Thực tế, từng có khu đất gần 15ha ở số 2 đường Trường Chinh, quận Tân Phú của Công ty Dệt may Thắng Lợi được CPH năm 2004 và được đối tác Vinacapital mua cổ phần, thì khoảng 10 năm sau, nhà đầu tư nắm cổ phần chi phối đã xin chuyển khu đất được Nhà nước giao cho hoạt động sản xuất dệt may thành dự án khu phức hợp trung tâm thương mại. Tuy nhiên, việc chuyển đổi bất thành; đến giờ, sau gần 20 năm, khu đất “khủng” này vẫn chưa được sử dụng hiệu quả.
Nghị định 140/2020/NĐ-CP ra đời đã 2 năm, hướng dẫn chi tiết lập phương án sử dụng đất CPH, các doanh nghiệp CPH báo cáo cơ quan đại diện chủ sở hữu có văn bản gửi lấy ý kiến của các địa phương (nơi có đất), trong vòng 3 tháng sẽ được UBND cấp tỉnh trả lời về phương án sử dụng đất khi CPH. Theo đó, UBND cấp tỉnh phải có ý kiến về diện tích đất và giá đất để làm cơ sở cho việc xác định giá trị doanh nghiệp theo quy định; chịu trách nhiệm kiểm điểm, xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc chậm có ý kiến về phương án sử dụng đất khi CPH... Quy định rất rõ ràng, những doanh nghiệp đã CPH 5-6 năm trước, dù Chủ tịch UBND TPHCM đã họp và ra thời hạn cho Sở TN-MT phải thẩm định giá đất để doanh nghiệp hoàn thành thủ tục chuyển đổi từ tháng 5-2021, nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện?
Về định giá, từng có đề xuất cơ quan thẩm định giá dựa trên giá trung bình của 2 công ty tư vấn thẩm định giá độc lập, sau đó IPO (phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng), đấu giá công khai, khi đó giá trị doanh nghiệp sẽ do thị trường quyết định. Có như vậy mới có thể đẩy nhanh tiến độ CPH và tránh thất thoát tài nguyên đất khi xác định giá trị doanh nghiệp.
