Bộ Tài chính vừa gửi đến đại biểu Quốc hội báo cáo số 188/BC-BTC ngày 19-5-2025 tiếp thu, giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội tại phiên họp tổ đối với dự án Luật sửa đổi một số điều của Luật Doanh nghiệp để phục vụ phiên thảo luận tại hội trường về dự luật này.
Trong phụ lục kèm theo báo cáo này, cơ quan chủ trì soạn thảo cho biết đã tiếp thu góp ý của đại biểu, điều chỉnh khái niệm về “chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp” để tương đồng với Luật Phòng chống rửa tiền; đồng thời giao Chính phủ quy định chi tiết tiêu chí xác định (tỷ lệ cụ thể sở hữu vốn điều lệ, sở hữu trực tiếp hoặc gián tiếp, quyền chi phối thông qua tỷ lệ biểu quyết hoặc quyền chi phối thông qua việc bổ nhiệm/bãi nhiệm nhân sự…), kê khai thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp.
“Sau khi dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp được Quốc hội thông qua, Bộ Tài chính sẽ báo cáo Chính phủ về việc sửa đổi, bổ sung Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài chính để bổ sung quy định xử phạt vi phạm hành chính đối với các doanh nghiệp không thực hiện đúng nghĩa vụ thu thập, cập nhật, lưu trữ và cung cấp thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi”, tài liệu trên nêu rõ.
Bộ Tài chính sẽ đề xuất bổ sung quy định xử phạt vi phạm hành chính đối với các doanh nghiệp không thực hiện đúng nghĩa vụ thu thập, cập nhật, lưu trữ và cung cấp thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi.
Về sửa đổi, bổ sung đối tượng được thành lập, tham gia quản lý, điều hành, làm việc tại doanh nghiệp bao gồm viên chức, Bộ Tài chính cho biết, có ý kiến đề nghị bổ sung một số điều kiện cụ thể để tránh xung đột lợi ích, như: giới hạn hoạt động của doanh nghiệp mà viên chức được tham gia điều hành (chỉ được liên quan đến kết quả nghiên cứu tại các đơn vị công lập nơi viên chức làm việc); quy định về cơ chế giám sát độc lập đối với trường hợp viên chức lãnh đạo đồng thời giữ chức vụ trong doanh nghiệp, nghĩa vụ báo cáo xung đột lợi ích (nếu có).
Có ý kiến đề nghị cân nhắc quy định đối với viên chức thuộc một số viện nghiên cứu có chức năng đặc thù như quốc phòng, an ninh, công nghệ mã hóa, công nghệ sinh học, công nghệ sinh học quân sự…; bổ sung quy định loại trừ những công chức đang công tác tại các cơ quan, đơn vị sự nghiệp công lập có chức năng bảo mật quốc phòng, an ninh thuộc diện bí mật nhà nước, phù hợp với quy định của Luật Bảo vệ bí mật nhà nước…
Bộ Tài chính nhận định, các nội dung nêu trên chưa được quy định tại các văn bản, chủ trương của Đảng và Nhà nước và không thuộc phạm vi của Luật Doanh nghiệp. Do vậy, Bộ Tài chính sẽ rà soát, phối hợp với các cơ quan liên quan tiếp thu trong quá trình sửa đổi toàn diện Luật Doanh nghiệp và hoàn thiện các quy định pháp luật chuyên ngành.
Về việc bỏ quy định trường hợp cơ quan đăng ký kinh doanh có yêu cầu, người đăng ký thành lập doanh nghiệp phải nộp phiếu lý lịch tư pháp cho cơ quan đăng ký kinh doanh, giải trình ý kiến lo ngại quy định này là quá “rộng”, tiềm ẩn rủi ro, Bộ Tài chính giải trình: hiện nay, Chính phủ đang xây dựng dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp.
Bộ Tài chính sẽ nghiên cứu, rà soát đề xuất cho phép cơ quan đăng ký kinh doanh được quyền trích xuất, xác minh thông tin lý lịch tư pháp thông qua kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, lý lịch tư pháp để kiểm soát rủi ro trong quá trình xây dựng nghị định trình Chính phủ xem xét, ban hành.
Tương tự, để xác định thông tin chính xác về người thực hiện đăng ký chủ doanh nghiệp nhằm hạn chế tình trạng cá nhân thành lập doanh nghiệp giả mạo, Bộ Tài chính cho biết nội dung này cũng sẽ được rà soát, quy định cụ thể tại Nghị định thay thế Nghị định số 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp, trong đó bổ sung quy định cá nhân sử dụng số định danh cá nhân để thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp.
