Những ngày cận kề Tết Ất Mùi, khu nghĩa địa Gò Cà (Hòa Khương, Hòa Vang, Đà Nẵng) có đến cả trăm người, chia thành nhiều nhóm cặm cụi quét dọn, sơn phết lại những ngôi mộ. Đã từ lâu, quanh khu vực đã hình thành một nghề nghe thật lạ: dọn “nhà” cho người chết đón tết.
Hút lao động
Men theo con đường đất chạy ngang khu nghĩa địa, cảnh tượng đập vào mắt chúng tôi là hàng trăm ngôi mộ sáng một màu vôi mới. Nằm sâu phía trong là một nhóm 6 người đang tất bật với công việc cọ rửa, quét dọn. Một nhóm khác lo quét vôi những ngôi mộ đã được vệ sinh xong.
Lau vội những vệt mồ hôi chảy dài trên khuôn mặt sạm nắng, ông Nguyễn Viết Cư (60 tuổi) tâm sự: Ở đây có nhiều nhóm thợ lắm. Mỗi nhóm làm cho 1 chủ. Tôi làm cho bà Bảy. Cơm nước xong, được trả 180.000 đồng/ngày. Công việc quét dọn mồ mả thuê bắt đầu từ cuối tháng 11 âm lịch cho đến ngày cuối cùng của năm cũ. Vì thế, thu nhập cũng khá, có cái để lo tết cho gia đình.
Đang đảm nhận công việc quét vôi cho nhà bia, anh Chế Anh Hậu góp thêm chuyện: “Anh em chúng tôi hầu hết sống ở Hòa Khương, một số từ xã Đại Hiệp (Đại Lộc, Quảng Nam) ra đầu quân cho các chủ thầu ở đây. Công việc sơn phết, quét dọn nhiều người cứ tưởng nhẹ nhàng nhưng thực chất không phải dễ “ăn”. Đã nhiều người làm được 1 - 2 đã ngày không chịu nổi mưa nắng bỏ về hoặc làm ẩu bị chủ thầu cho nghỉ”.
Chị Hạnh, người có thâm niên nhiều năm làm nghề này, kể: “Ban đầu chỉ có vài người làm, sau thấy kiếm ra tiền nên nhiều người cùng vào làm. Gần đến tết có hơn mấy trăm người đến nghĩa địa Gò Cà này xin việc”. Chị Hạnh là công nhân xưởng gỗ, mỗi năm cứ trước tết hơn 1 tháng là chị xin tạm thôi việc để về làm thuê việc dọn vệ sinh mồ mả. Lương công nhân của chị mỗi tháng nhiều lắm cũng chỉ hơn 1,5 triệu đồng, nhưng với công việc này thì chị có thể kiếm được hơn 4 triệu đồng.
Nghề dọn mộ thuê giúp nhiều người có thêm thu nhập trong dịp tết
Làm phúc!
Theo chủ thầu tên Hùng, nghề dọn mộ thuê ra đời từ hơn chục năm trước, khi vùng đất Gò Cà trở thành “đô thị sầm uất” dành cho người chết. Ban đầu, một vài người sống gần nghĩa địa được chủ mộ thuê cuốc đất, dọn cây cỏ dại quanh mộ người thân vào những ngày giáp tết. Chủ mộ khỏi mất công, còn những người được thuê có thêm thu nhập. Đôi bên cùng có lợi, thế là dần hình thành nghề “dọn” nhà cho người chết này.
Có một “quy định bất thành văn” ở đây là khu vực của chủ thầu nào thì người đó làm, không bao giờ “lấn sân” của nhau. Chủ thầu Hùng lý giải: “Làm việc này chủ yếu để tiếp thị, để sau người ta giới thiệu mình xây mộ, nếu làm không sạch là bị chủ mộ phàn nàn, mất mối làm ăn. Hơn nữa, mình làm phúc cho con cháu sau này”.
Chứng minh cho lời nói của mình, chủ thầu Hùng dẫn chúng tôi lại một khu có 4 ngôi mộ đã được dọn cỏ, quét vôi sáng choang và nói: “Đây là khu mộ của một gia đình nghèo ở dưới thành phố. Biết gia cảnh họ, nên tôi bỏ tiền mua vôi về quét mà không cần họ phải trả tiền. Đây là khu mộ lúc trước tôi nhận xây, giờ thấy cũ quá nên mình làm cho mới lại”. Tùy theo mức yêu cầu, giá dọn mỗi ngôi mộ 200.000 - 300.000 đồng.
NGUYỄN HÙNG