Quan trọng hơn, mục tiêu cao nhất của dự án là nâng cao chất lượng sống, bảo đảm không gian cư trú văn minh, an toàn. Để đạt được điều đó, lãnh đạo thành phố phải quyết liệt “xắn tay áo”, trực tiếp chỉ đạo tháo gỡ những “chướng ngại vật” phát sinh trong quá trình triển khai.
Thực tế cho thấy, dự án rạch Xuyên Tâm đang đối diện 3 nút thắt chính: giải phóng mặt bằng, đấu thầu dự án và sự vận hành của bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp sau sáp nhập chưa “chạy” kịp tiến độ. Trong đó, giải phóng mặt bằng là điểm nghẽn lớn nhất.
Cụ thể, việc áp dụng Luật Đất đai 2024 khiến 43 trường hợp thuộc gói thầu XL-03 phải bổ sung theo phương án bồi thường mới. Có hiện tượng trùng dự án: 35 hộ dân diện giải tỏa thuộc dự án Khu dân cư - thương mại Bình Hòa trước đây, nay lại chuyển sang diện giải tỏa thuộc dự án rạch Xuyên Tâm nên phải bổ sung phương án bồi thường theo dự án mới. Chưa kể, hàng trăm hộ đã chuyển nhượng bằng giấy tay, lập vi bằng nên phải nghiên cứu chính sách bồi thường cho phù hợp với đặc điểm thực tế của từng phường xã. Ngoài ra, dự án còn gặp vướng ở khâu định giá mua, thuê mua và thuê nhà ở xã hội, suất tái định cư tối thiểu theo địa bàn khác nhau nên sở ngành cần thời gian tính toán giá trị, công bố dẫn đến chậm tiến độ.
Bên cạnh đó, trong khi bộ máy phường, xã mới còn đang ổn định sau sáp nhập, Nghị định 151/2025/NĐ-CP về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp, phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực đất đai vừa được ban hành, buộc nhiều hồ sơ phải chuyển sang hình thức áp dụng mới. Những yếu tố này đã cộng hưởng, kéo lùi tiến độ chung. Những vướng mắc trên vốn không mới, nhất là khâu “xương xẩu” giải phóng mặt bằng từ lâu đã là điểm nghẽn cố hữu của các dự án hạ tầng. Song trong bối cảnh mới, nhiều khó khăn phát sinh, tính phức tạp tăng lên. Bởi vậy, chuyến khảo sát lần này không đơn thuần là “mục sở thị”, mà từ đó, người đứng đầu Thành ủy TPHCM trực tiếp nắm bắt, chỉ đạo tháo gỡ từng hạng mục, từng vấn đề, định hướng cơ sở triển khai theo quy định mới, phân cấp, phân quyền mới.
Còn nhớ, trong phát biểu bế mạc Hội nghị Thành ủy TPHCM lần thứ 4 (mở rộng) ngày 15-9 vừa qua, đồng chí Trần Lưu Quang có nêu việc phải tăng cường hướng dẫn chuyên môn nghiệp vụ, thẩm quyền, thậm chí “cầm tay chỉ việc” ở cơ sở, nhất là trong 2 lĩnh vực cần quan tâm là quản lý đất đai, đền bù giải phóng mặt bằng và quản lý trật tự xây dựng. Ngay sau đó, Thường trực Thành ủy TPHCM đã thông báo sẽ thành lập các tổ kiểm tra, giám sát đảng ủy cấp xã trong quá trình vận hành chính quyền 2 cấp nhằm kịp thời tháo gỡ khó khăn phát sinh. Có thể thấy, việc tiến hành khảo sát rạch Xuyên Tâm lần này là cụ thể hóa điều Bí thư Thành ủy TPHCM đã nêu, không ai khác chính đồng chí là người tiên phong về cơ sở, chọn dự án dân sinh đã “treo” 20 năm nay để trực tiếp nắm bắt, chỉ đạo cùng tháo gỡ.
Thực tiễn luôn đầy rẫy khó khăn, đặc biệt sau hợp nhất bộ máy, thử thách cho sự vận hành mới càng lớn. Song, đối diện thẳng thắn và quyết liệt tháo gỡ vướng mắc bằng chính các cơ chế mở, quy định mới; trong tâm thế chủ động nhận lãnh trách nhiệm, dám nghĩ, dám làm, dám “vượt trước” ngay cả khi chưa có đầy đủ hướng dẫn thì đó chính là thước đo hiệu suất công tác (KPI) của cán bộ, công bộc trước nhân dân.
