Sau cuộc hội đàm tại Moscow vào ngày hôm qua, 14-11, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Uzbekistan Islam Karimov (đang ở thăm Nga) đã ký Hiệp ước quan hệ đồng minh giữa hai nước.
Theo Hiệp ước, nếu một trong hai nước bị tiến công từ bên ngoài thì điều đó được coi như hành động tiến công cả hai nước; một bên sẽ dành cho bên bị tiến công sự giúp đỡ cần thiết, bao gồm cả sự giúp đỡ quân sự và bằng mọi phương tiện sẵn có.
Hiệp ước quy định cơ chế tham khảo ý kiến, phối hợp lập trường và thực hiện những biện pháp cụ thể để loại trừ nguy cơ đối với hòa bình và xác định khả năng dành cho nhau quyền được sử dụng các căn cứ và cơ sở quân sự trên lãnh thổ hai nước.
Tổng thống Nga Putin và Tổng thống Uzbekistan Karimov (trái)
Hiệp ước cũng nêu phương hướng phối hợp hành động chống chủ nghĩa khủng bố quốc tế, chủ nghĩa cực đoan, ngăn ngừa sự phổ biến vũ khí hủy diệt, loại trừ những nguy cơ khác đối với an ninh, ổn định. Văn kiện quan trọng này cũng xác định phương hướng phát triển và hoàn thiện quan hệ kinh tế - thương mại song phương Nga/ Uzbekistan.
Phát biểu sau khi ký Hiệp ước, Tổng thống Putin cho rằng Hiệp ước quan hệ đồng minh này đưa quan hệ Nga/Uzbekistan lên một trình độ mới về chất, liên kết được các nguồn nhân lực và vật lực của hai bên nhằm phục vụ lợi ích hòa bình, ổn định trong khu vực. Ông nhấn mạnh, "đối với các quốc gia có chủ quyền, quan hệ đồng minh là mức quan hệ đáng tin cậy nhất".
Tổng thống Islam Karimov tuyên bố: "Việc tăng cường vị thế của Nga ở Trung Á là sự bảo đảm chắc chắn cho hòa bình và ổn định, đáp ứng những lợi ích cốt lõi của các dân tộc chúng ta. Uzbekistan đã xác định lợi ích của mình trùng hợp với ai, mong muốn chung tay với ai để xây dựng tương lai của mình".
Ngoài ra, hai bên cũng đã ký Hiệp định hợp tác chống buôn lậu ma túy và Hiệp định hợp tác giữa Phòng Công nghiệp và Thương mại hai nước.
Trong khi Moscow ủng hộ lập trường của Chính phủ Uzbekistan thì các nước phương Tây và một số tổ chức quốc tế đã công kích, gây áp lực chính trị, kinh tế đối với Uzbekistan. Chính phủ Uzbekistan cũng quyết định đóng cửa một căn cứ quân sự của Mỹ, và điều đó càng làm cho quan hệ giữa Uzbekistan và Mỹ xấu đi nhanh chóng.
Trong cuộc hội đàm tại Moscow, Tổng thống Putin và Tổng thống Karimov cũng thảo luận vấn đề Uzbekistan gia nhập Cộng đồng kinh tế Á-Âu (hiện gồm Nga, Belarus, Kazakhstan, Kyrgyzstan và Tajikistan).
L.D (TTXVN & Itar-Tass)
