Chiều 26-6, với 440/441 đại biểu Quốc hội biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông trong cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân.
Theo nghị quyết, Nhà nước miễn học phí cho toàn bộ trẻ em mầm non, học sinh phổ thông và người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục công lập. Học sinh theo học tại cơ sở giáo dục dân lập, tư thục sẽ được hỗ trợ học phí.
Chính sách được áp dụng cho công dân Việt Nam và người gốc Việt Nam chưa xác định quốc tịch đang sinh sống tại Việt Nam. Mức hỗ trợ đóng học phí tại các cơ sở dân lập, tư thục do HĐND cấp tỉnh quyết định theo khung học phí do Chính phủ quy định, nhưng không vượt quá mức thu học phí thực tế của các cơ sở giáo dục ngoài công lập.
Nguồn kinh phí thực hiện do ngân sách nhà nước bảo đảm theo quy định của pháp luật về phân cấp quản lý ngân sách. Ngân sách trung ương sẽ hỗ trợ các địa phương chưa cân đối được nguồn lực để thực hiện chính sách này.
Chính phủ cho rằng, nghị quyết về miễn và hỗ trợ học phí đã bao quát đầy đủ từ trẻ em mầm non 3 tháng đến 6 tuổi, học sinh từ lớp 1 đến lớp 12 và người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục thường xuyên, thuộc hệ thống giáo dục quốc dân. Chính sách áp dụng với công dân Việt Nam và người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch đang sinh sống tại Việt Nam, không phân biệt học tại cơ sở công lập, dân lập hay tư thục, ở bất kỳ vùng, miền nào.
Việc miễn và hỗ trợ học phí không chỉ nhằm bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục, mà còn là trách nhiệm chính trị và quyết tâm của Đảng, Nhà nước trong việc chăm lo cho thế hệ trẻ - tương lai của đất nước.
Việc giao HĐND cấp tỉnh quyết định mức hỗ trợ học phí giúp phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội, khả năng ngân sách của từng địa phương, đồng thời tránh chênh lệch quá lớn giữa các địa phương. Mức hỗ trợ phải nằm trong khung học phí do Chính phủ quy định, không thấp hơn mức sàn và không vượt quá mức thu thực tế của các cơ sở giáo dục dân lập, tư thục
Trước đó, trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, có ý kiến đề nghị đưa chính sách vào Luật Giáo dục (sửa đổi) để đồng bộ với hệ thống pháp luật.
Theo Bộ trưởng, hiện Bộ GD-ĐT đang được giao nhiệm xây dựng sửa đổi, bổ sung Luật Giáo dục, Luật Giáo dục nghề nghiệp, Luật Giáo dục đại học theo Chương trình lập pháp năm 2025 và sẽ trình Quốc hội cho ý kiến, thông qua tại kỳ họp thứ 10 (tháng 10-2025). Trường hợp được Quốc hội thông qua thì thời điểm có hiệu lực thi hành của các luật này chắc chắn sẽ phải sau thời điểm khai giảng năm học 2025-2026. Do đó, việc thực hiện chính sách sẽ bị chậm 1 năm học.
Vì vậy, để có cơ sở pháp lý áp dụng ngay từ năm học 2025-2026 theo đúng chủ trương, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Chính phủ trình Quốc hội cho phép thông qua nghị quyết này ngay tại kỳ họp thứ 9.
Chính phủ đã báo cáo chi tiết về tác động ngân sách với tổng kinh phí thực hiện chính sách là khoảng 30.600 tỷ đồng. Trong đó, kinh phí phải chi trả theo các quy định đã được ban hành về miễn, không thu, hỗ trợ học phí kể từ ngày 1-9-2025 là 22.400 tỷ đồng; kinh phí phải đảm bảo thêm để thực hiện chính sách theo nghị quyết này là 8.200 tỷ đồng.
Đối với kinh phí dự kiến tăng thêm, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 196/2025/QH15 ngày 17-5-2025 chuyển nguồn 6.623 tỷ đồng dự toán chi thường xuyên ngân sách trung ương năm 2024 chưa phân bổ còn lại sang năm 2025 để thực hiện chính sách miễn học phí, thực hiện các nhiệm vụ phát sinh do sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy.
Nghị quyết có hiệu lực từ ngày thông qua, áp dụng từ năm học 2025 - 2026.
Đến năm 2030, 100% địa phương đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non
Cũng trong chiều 26-6, Quốc hội thông qua Nghị quyết về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 - 5 tuổi. Theo đó, đến năm 2030, 100% tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho nhóm trẻ trong độ tuổi này.
Việc phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em từ 3 - 5 tuổi do Nhà nước bảo đảm nguồn lực và huy động xã hội hóa theo quy định của pháp luật; thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em từ 3 - 5 tuổi theo lộ trình, phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, bảo đảm các điều kiện phổ cập theo quy định.
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, Chính phủ đang tập trung thực hiện phổ cập cho trẻ mẫu giáo 3 - 5 tuổi. Việc mở rộng đối tượng phổ cập xuống dưới 3 tuổi, Chính phủ sẽ tiếp tục nghiên cứu trong thời gian tới.
