Theo chia sẻ của các diễn viên, nếu được huấn luyện, khỉ có thể biểu diễn được rất nhiều động tác khác nhau. Hiện nay, ở nhiều khu vui chơi, trong các chương trình xiếc, khỉ thường biểu diễn các trò như: đứng hai chân trước lên ghế nhỏ, đưa hai chân sau lên cao; nhào lộn trên dây; gánh nước; chạy xe đạp, chạy xe xích lô xung quanh sân khấu...
Với công chúng thích xem xiếc, thì loại hình xiếc thú luôn mang lại nhiều điều thú vị. Trong đó, nếu chỉ tính riêng xiếc khỉ kể ra cũng có hơn cả chục trò biểu diễn để mang lại cho người xem cái cảm giác thích thú. Theo diễn viên Viết Hải (Nhà hát nghệ thuật Phương Nam), mặc dù xiếc khỉ không đòi hỏi phải tốn nhiều sức lực, nhưng người diễn viên muốn điều khiển các chú khỉ thể hiện được các động tác theo ý mình thì phải mất khá nhiều thời gian làm bạn với khỉ, chơi với khỉ và khổ luyện cho khỉ. Viết Hải cho biết, hơn 20 năm dấn thân theo nghiệp xiếc, anh luyện tập biểu diễn rất nhiều tiết mục, từ xiếc leo cột, cầu bật, đế thống đến xiếc gấu, xiếc ngựa, nhưng ba năm nay anh luyện và biểu diễn thêm xiếc khỉ cảm thấy cũng rất hứng thú.
Khỉ biểu diễn đứng hai chân trước lên ghế nhỏ, đưa hai chân sau lên cao (Ảnh: ĐỖ HẠNH)
Suốt mấy năm nay, hàng ngày nếu không bận việc gì khác, cứ 13 giờ chiều, Viết Hải đều đặn vào nhà hát dọn dẹp, tắm khỉ, cho khỉ ăn và chơi với… khỉ đến 16 giờ mới về. Đến nay, anh đã rèn được đàn khỉ 4 con có thể cùng anh đi biểu diễn ở nhiều nơi. Tiết mục xiếc khỉ của anh có thời lượng khoảng 15 phút, các “diễn viên” khỉ trình diễn đủ các trò, như: trồng chuối, xay lúa - giã gạo, đứng thăng bằng trên con lăn bắt bóng - bắt nón, chạy xe đạp, giữ thăng bằng đi qua cầu khỉ…
Theo tiết lộ của nhiều diễn viên, trong quá trình điều khiển khỉ diễn xiếc, điều quan trọng nhất là phải tạo được sự thân thiện, thoải mái, hứng khởi cho khỉ thể hiện các động tác, không nên ép khỉ biểu diễn quá sức, khỉ dễ nổi nóng, cắn… và tháo chạy không chịu trình diễn nữa. Đặc biệt, nếu để sự cố này xảy ra một lần trong quá trình diễn, thì khỉ sẽ “quen đường cũ”, áp dụng chiêu… cắn người điều khiển thường xuyên để không phải diễn mệt sức. Lúc đó, người diễn viên có giỏi cỡ nào cũng đành… chào thua!
Còn diễn viên Minh Đức (Đoàn xiếc thú xã hội hóa Lê Hồng Lộc) chia sẻ, trong quá trình luyện tập và biểu diễn cùng “bạn diễn” khỉ, việc chọn nhạc để làm nền cho tiết mục cũng rất quan trọng, sao cho phù hợp với các chiêu trò, động tác mà khỉ thể hiện. Chính vì vậy mà hầu hết những màn xiếc khỉ do anh điều khiển trình diễn trên sân khấu đa phần đều dựa trên nền nhạc của phim Tây du ký, nhạc của ca khúc Tiếng chày trên sóc Bom Bo… Diễn viên Minh Đức cũng cho biết, để có được một tiết mục xiếc khỉ hay với nhiều màn biểu diễn hấp dẫn, tạo được sự thích thú cho khán giả, đôi khi đòi hỏi phải có những người thầy với nhiều năm kinh nghiệm trong nghề mới có thể luyện khỉ diễn được. Chẳng hạn, trong tiết mục xiếc khỉ mà Minh Đức điều khiển trình diễn phục vụ khán giả ở rạp xiếc Công viên Gia Định, TPHCM trong những ngày đầu năm 2016 có cảnh khỉ chơi bóng rổ rất khó, Minh Đức phải nhờ đến sự luyện tập của bậc thầy xiếc thú - NSƯT Lê Hồng Lộc, mới có thể thực hiện được. Và để khỉ có thể biểu diễn thuần thục các động tác, anh cũng như bao diễn viên xiếc thú khác, mỗi ngày đều dành thời gian làm bạn, chơi đùa, tập luyện cùng khỉ. Xem ra, diễn xiếc khỉ cũng lắm công phu. Diễn viên Minh Đức bảo: “Tuy có hơi cực, phải kiên trì mới có thể luyện tập được với khỉ, nhưng thú thật suất nào đưa khỉ ra diễn, tạo được sự thích thú cho khán giả thì trong lòng luôn cảm thấy rất phấn khởi, hạnh phúc”.
Trong không khí nhộn nhịp của những ngày giáp Tết Bính Thân, khi nói về xiếc khỉ, các diễn viên đều kỳ vọng: “Bước sang năm Thân, hy vọng các tiết mục xiếc khỉ sẽ nhận được nhiều lời mời biểu diễn!”. Chưa biết sự kỳ vọng này của các diễn viên có trở thành sự thật trong tương lai không, nhưng hiện nay hầu hết các chương trình diễn xiếc ở các tụ điểm văn hóa, rạp xiếc đều có sự ưu tiên để khỉ được diễn xiếc. Điều này hứa hẹn, năm Thân, xiếc khỉ sẽ diễn mệt nghỉ!
VÂN AN
