Trước lễ trao giải, người trong giới và báo chí đều cho rằng, giải Cánh diều vàng lần này sẽ khó tuột khỏi tay Những người viết huyền thoại, bộ phim đã từng giành giải Bông sen vàng tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 18 được tổ chức cách đây mấy tháng.
Trong nếp nghĩ của rất nhiều người, trao giải cho một bộ phim đề tài chiến tranh cách mạng trở thành “luật bất thành văn” tại các lễ trao giải của điện ảnh Việt Nam, trong đó có liên hoan phim quốc gia và giải của hội chuyên ngành – giải Cánh diều. Thế nhưng, mùa giải của Hội Điện ảnh Việt Nam năm nay đã khép lại với chiến thắng rực rỡ của dòng phim giải trí. Thần tượng (đạo diễn Nguyễn Quang Huy) chiếm 5 giải Cánh diều vàng dành cho Phim xuất sắc nhất, Đạo diễn xuất sắc nhất, Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất, Quay phim xuất sắc nhất, Họa sĩ thiết kế xuất sắc nhất… Cùng với đó, Cánh diều bạc cũng được trao cho 2 phim thuộc dòng giải trí khác là Tèo Em của đạo diễn Charlie Nguyễn và Âm mưu giày gót nhọn của đạo diễn Hàm Trần. Đó là một quyết định “liều” hay mùa giải này đánh dấu một bước chuyển hướng mới của giải thưởng mang tính chuyên ngành?
Nhiều người cho rằng, đó là bước chuyển mình tốt của các nhà chuyên môn khi gạt bỏ được ánh mắt “kỳ thị” đối với dòng phim giải trí, là động lực để đưa dòng phim đang chiếm lĩnh thị trường có thêm bước tiến mới. Song cũng không ít người gay gắt cho đó là một bước thụt lùi trong nghề nghiệp khi mà phim được giải cao nhất không thực sự ấn tượng về nghệ thuật cũng như nội dung.
Chia sẻ về việc trao Cánh diều vàng cho phim Thần tượng có thể gây bất ngờ cho một số người, vì nghĩ là dòng phim giải trí, hơn nữa, lại là một đoàn phim hoàn toàn xa lạ với giới chuyên nghiệp. Đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn, Trưởng ban Giám khảo phim truyện giải Cánh diều 2013 tâm sự: “Tôi cũng từng dè dặt với dòng phim này, nhưng khi xem Thần tượng thì phải công nhận bản lĩnh nghề nghiệp của kịch bản và đạo diễn rất dày dặn. Tuy chất liệu quen thuộc, nhưng cách xử lý tốt, đem lại hiệu ứng tương đối hoàn chỉnh, từ kịch bản, đạo diễn, diễn viên, khuôn hình, tiết tấu, xử lý âm nhạc… đều được làm khá chỉn chu”. Đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn cũng cho rằng, Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 18 đã trao giải vàng cho phim Scandal - bí mật thảm đỏ, thuộc dòng phim thương mại, nhưng Thần tượng được đánh giá cao hơn về ý nghĩa và giàu cảm xúc hơn. Điểm nổi bật của Thần tượng là mô típ quen thuộc, nhưng quan trọng là tay nghề của đạo diễn khi đã lồng vào được những bài học luân lý, đạo đức nhẹ nhàng và thú vị, không khiến người xem thấy “sượng”. “Vì thế, việc chúng tôi mạnh dạn trao giải vàng cho phim Thần tượng là hoàn toàn xứng đáng”, đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn khẳng định.
Phải thừa nhận, trong những năm gần đây, dòng phim giải trí chiếm vị trí ưu thế về số lượng, doanh thu và cả độ ồn ào. Mỗi phim chuẩn bị ra rạp là có sẵn cả một chiến dịch truyền thông hoành tráng với những con số doanh thu “rúng động” song sự áp đảo đó vẫn chưa tạo được bước chuyển về chất. Nghệ sĩ nhân dân - đạo diễn Đặng Nhật Minh cũng thẳng thắn chia sẻ với báo chí: “Các hãng phim tư nhân đã giúp tăng số lượng cho điện ảnh Việt Nam, nhưng chất lượng thì không thể nói như vậy”. Nhận định này có thể bị coi là khắt khe, nhưng hoàn toàn chính xác. Dẫu phim ngày càng được đầu tư nhiều tiền hơn, công nghệ tốt hơn nhưng thực chất điện ảnh Việt Nam đang dậm chân tại chỗ, nếu không nói là thụt lùi. Cả nền điện ảnh một năm mới chỉ sản xuất được gần 20 phim, trong đó có quá nhiều phim dở đến mức không thể gọi là tác phẩm điện ảnh, thành ra chỉ cần một bộ phim giải trí sạch sẽ, chỉn chu ra thị trường là được đón nhận”.
Ai cũng biết, chất lượng các bộ phim làm nên thành công của giải thưởng. Và thực tế, mỗi một mùa liên hoan phim, mỗi một mùa giải Cánh diều lại là tập hợp của những bộ phim thật sự xuất sắc. Vì thế, câu chuyện “so bó đũa chọn cột cờ” ấy nếu cứ tiếp tục tái diễn thì khán giả sẽ vẫn tiếp tục ngậm ngùi cho phim Việt.
MAI AN
