Cùng với việc khẩn cấp cấy dặm lại diện tích lúa đông xuân 2016 bị chết cóng do rét đậm rét hại, nông dân miền Trung còn đối mặt với tình trạng khô hạn ngay từ đầu vụ. Trong khi đó, dịch lở mồm long móng (LMLM) đang bùng phát mạnh tại Quảng Trị nhưng vaccine dự phòng để chống dịch tại Chi cục Thú y Quảng Trị đã hết sạch từ cuối năm 2015.
Nhiều diện tích đất trồng lúa thiếu nước tưới tại miền Trung đã được nông dân chuyển sang trồng rau màu
Tranh thủ thời tiết nắng ráo sau gần nửa tháng trời mưa rét, nông dân các tỉnh Thừa Thiên - Huế, Quảng Trị và Quảng Bình xuống đồng ngay từ những ngày đầu Xuân Bính Thân 2016 để cấy dặm lại trà lúa đông xuân chết rét. Nhưng lúa cấy chưa kịp xong thì chuột nằm hang trốn rét lại xuất hiện đầy mặt ruộng, thi nhau cắn phá lúa non. Ông Phan Văn Khoa, Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Bình cho biết, rét đậm rét hại kéo dài trước Tết Bính Thân làm 4.500ha cây lương thực, hoa màu của địa phương bị thiệt hại nặng. UBND tỉnh chỉ đạo xuất kho cung ứng giống ngắn ngày cho bà con nông dân khắc phục kịp thời vụ đông xuân, song nông dân vẫn đứng ngồi không yên vì chuột rồi bệnh rệp muội tấn công làm thiệt hại hàng trăm hécta lúa trà bén rễ đẻ nhánh. Tại huyện Hải Lăng (Quảng Trị), bên cạnh việc vận động nông dân gieo lúa ngắn ngày thay giống dài ngày bị chuột phá hại, chính quyền địa phương đã thu mua hàng vạn đuôi chuột mà người dân bắt được bằng cách đặt bẫy giữa đồng ruộng.
Cùng lúc, ngành nông nghiệp Quảng Trị đang đối mặt với dịch LMLM bùng phát trên đàn gia súc và có nguy cơ lây lan ra diện rộng. Qua kiểm tra, Sở NN-PTNT Quảng Trị ghi nhận dịch LMLM đã xuất hiện tại 2 huyện Gio Linh và Triệu Phong với tổng số gia súc bị bệnh là 49 con trâu bò của 16 hộ dân. Hầu hết gia súc phát bệnh trong những ngày sát Tết Nguyên đán nên người dân tự chữa trị và không báo cho cơ sở thú y, làm dịch bệnh lây lan nhanh. Chưa hết, đàn trâu bò tại Quảng Trị đã hết thời gian miễn dịch (trâu bò được tiêm phòng LMLM từ tháng 8 và đầu tháng 9-2015) trong khi vaccine phòng chống LMLM tại Chi cục Thú y Quảng Trị đã hết từ cuối năm 2015.
Ông Đoàn Thao, Phó Trưởng phòng NN-PTNT huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên - Huế nhẩm tính: “Mất mùa vụ lúa đông xuân thì đời sống bà con rất khó khăn… Mỗi vụ (6.000ha lúa) giảm khoảng 5-7 tạ/ha, tương đương 3.000 tấn so với những năm có lũ, tính theo giá hiện nay thiệt hại trên 17 tỷ đồng”.
Ứng phó với tình hình khô hạn, Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Trị đề nghị UBND tỉnh này cho chuyển đổi hơn 1.000ha diện tích đất lúa thiếu nước hoặc có nước hiệu quả thấp sang trồng cây cạn có hiệu quả kinh tế cao hơn và mở rộng tối đa diện tích sản xuất trên đất màu. Đồng thời triển khai các biện pháp chống hạn từ đầu vụ.
Văn Thắng - Minh Phong
