Trung thu lại về trong sự náo nức của các em nhỏ thiếu may mắn ở các mái ấm, nhà mở, trường khuyết tật. Những chương trình văn hóa văn nghệ đặc sắc, những miếng bánh Trung thu ngọt ngào bên chiếc lồng đèn nhiều màu sắc phần nào đã làm dịu đi những khó khăn, mất mát mà các em đang gánh chịu…
1. Buổi chiều, ở Mái ấm Bà Chiểu (quận Bình Thạnh), niềm vui Trung thu tràn ngập trong những căn phòng nhỏ. Chạy lấy cái lồng đèn cũ, bé Trang, 10 tuổi hồn nhiên khoe: “Bà ngoại mua cho em lồng đèn này đã 2 năm rồi. Trung thu năm ngoái, bà ngoại cũng lên chơi và mua bánh kẹo cho em. Dù nó đã hư rồi nhưng em thích nên vẫn giữ lại”. Kế đó, nước mắt lăn dài trên má, Trang nghẹn ngào: “Giờ thì bà ngoại đã không còn nữa, không biết bố mẹ có biết em ở đây để đến chơi và mua lồng đèn mới cho em không?”.
Rồi như chợt nhớ ra điều gì, đôi mắt bé Trang sáng lên: “A, em nhớ rồi! Hôm qua, mẹ Thanh (là một trong hai người chăm sóc và nuôi dưỡng các em tại Mái ấm Bà Chiểu - PV) bảo tối 13-9, chúng em sẽ được đến tham dự Đêm hội trăng rằm ở Dinh Thống Nhất, quận 1 và được nhận lồng đèn mới”. Chị Thanh nói nhỏ cho chúng tôi nghe: “3 năm trước khi bà ngoại dắt vào đây, bé Trang nhỏ xíu, gầy, đen… Bà cụ kể, bố mẹ Trang đều ở trong tù nhưng Trang còn quá nhỏ nên bà chưa cho biết. Ở đây là vậy đó, cứ sắp đến ngày Quốc tế Thiếu nhi 1-6 và Tết Trung thu, vui thì vui vậy nhưng em nào cũng trông ngóng người thân”.
Ở Trung tâm Nuôi dưỡng và bảo trợ trẻ em Tam Bình (quận Thủ Đức), không khí háo hức mong chờ Tết Trung thu tràn ngập khắp nơi. Các em học sinh cấp 2, cấp 3 sống ở trung tâm, ngoài giờ đi học là tranh thủ cắt, dán, tô, vẽ để tự làm nên chiếc lồng đèn thật to. Em Hồ Thủy Hiền đang chăm chút cho lồng đèn của đội Tuổi Xanh khoe: “Chị thấy đèn của tụi em có đẹp không? Đây là quả địa cầu, là trái đất mơ ước của chúng em, có các bạn nhỏ nắm tay nhau xung quanh địa cầu, có hoa tươi, mặt trời và những cánh chim hòa bình nữa”.
Chở con đến UBND phường 15, quận 8 nhận quà Trung thu, khuôn mặt chị Nguyễn Thị Thu Oanh (9/1 Nguyễn Sĩ Cố, phường 15, quận 8) rạng rỡ nụ cười. Em Nguyễn Thanh Quang, 14 tuổi, đứa con duy nhất của chị, bị khuyết tật bẩm sinh không nói được. Đây là lần đầu tiên, Quang có được phiếu nhận quà Trung thu, nên mẹ em đã dành cả buổi tối để chở Quang lên phường chơi trò chơi, xem biểu diễn võ thuật và nhận quà. Chúng tôi hỏi em có vui không, Quang chỉ biết cười rồi gật đầu. Nhìn con, mắt chị Oanh rơm rớm: “Nó không nói được, từ nhỏ sinh ra đã bị thiểu năng. Cả năm mới có một cái Tết Trung thu nên nó mừng lắm, còn bắt tôi đón luôn cả bé Hà ở nhà kế bên cũng bị thiểu năng đi cùng”. Dưới ánh trăng, hai mẹ con ôm nhau, khuôn mặt trẻ thơ bừng sáng lên một niềm hạnh phúc khó tả.
2. Phải cố gắng lắm chị Lê Thị Ngọc Thu (366 Bến Bình Đông, phường 15 quận 8) mới mượn được chiếc xe đạp cũ để chở con đến UBND phường nhận bánh Trung thu. Con gái đầu lòng của chị - bé Lê Thị Thu Ngân, đã 8 tuổi nhưng chưa từng được nếm một miếng bánh. Bị chồng bỏ rơi, chị Thu phải nuôi con một mình bằng những đồng tiền dành dụm từ nghề bán nước dạo. Nhìn con gái cầm chiếc bánh trên tay, chị Thu xúc động: “Đây là năm đầu tiên, cháu được nhận phiếu quà. Mọi năm khác, cháu chẳng biết đến Trung thu”. “Chẳng lẽ chị không thể mua được một chiếc bánh cho con?”. Mắt chị rơm rớm: “Một ngày tui kiếm được có mấy đồng, tiền đâu mua bánh Trung thu cho con. Thấy cháu nhìn mấy đứa bạn hàng xóm ăn mà thòm thèm là tui ứa nước mắt…”.
Đứng ngẩn ngơ giữa đám trẻ đang hớn hở nhận quà ở sân UBND phường 15, quận 8, hai chị em Võ Quỳnh Trinh và Võ Minh Vy (177/4A Lưu Hữu Phước) đứng ôm nhau, mắt buồn vời vợi. Hai chị em Trinh, Vy không thuộc diện có phiếu nhận quà dù hoàn cảnh các bé rất nghèo.
– Sao con không có phiếu nhận quà?
– Con không biết. Ủa, cô ơi, sao mấy bạn kia có nhiều phiếu quà mà con không có? Con chưa bao giờ được nhận một chiếc bánh Trung thu!
– Ba mẹ có mua cho con không?
– Ba mẹ con nghèo làm chi có tiền!
– Vậy cha mẹ con làm gì?
– Mẹ bán vé số, cha đi buôn nhớt…
Mới có 10 tuổi mà Trinh đã biết trả lời người lớn như thế. Ngại ngùng một lúc, Trinh dắt tay em về, mặt buồn thiu.
Dù đã cố gắng nhưng phường 15, quận 8 cũng không thể chăm lo cho hơn 2.000 trẻ em nghèo, nhập cư trên địa bàn phường. Dịp này, ngoài 200 phần quà của UBND phường, hơn 200 phần quà của Chương trình Tầm nhìn thế giới (dự án phát triển vùng), còn những em không có trong diện chăm lo trẻ em nghèo bảo trợ thì không được quà. Vậy nên, mới có trường hợp chị em Trinh, Vy cùng hàng chục trẻ em nghèo khác chỉ biết đến phường ngơ ngác nhìn chú Cuội, chị Hằng Nga diễn kịch…
3. Một tuần trước ngày Tết Trung thu, các thầy cô phụ trách ở Trung tâm Nuôi dưỡng và bảo trợ trẻ em Tam Bình đã phát cho mỗi đội 100.000 đồng mua nguyên liệu làm lồng đèn Trung thu. Chị Giang Thị Mỹ Chi, cô giáo phụ trách đời sống của các em nữ nói: “Các em ở đây rất tiết kiệm, những giấy màu, đèn Trung thu từ năm ngoái và những năm trước, các em đều giữ lại nên chủ yếu chỉ cần mua kẽm làm khung lồng đèn, mua thêm một ít giấy màu, rồi tự bàn bạc chủ đề và gia công cho “tác phẩm” của mình thôi”. Chị Lê Thị Thu Thủy - Trưởng phòng Quản lý giáo dục trung tâm cho biết: “Được sự giúp đỡ từ những nhà hảo tâm nên năm nào các em ở đây cũng có những ngày vui Trung thu tưng bừng. Năm nay, đèn điện tử có gần 150 chiếc, 500 chiếc đèn giấy, lại có những lồng đèn các em tự làm nữa. Bánh Trung thu các em được ăn từ mấy ngày trước. Đội rước lân, văn nghệ cũng đã sẵn sàng biểu diễn trong đêm Trung thu”.
Còn cô Phạm Xuân Mai, Hiệu trưởng Trường trẻ khuyết tật Tương Lai (quận 5) kể: “Với nguồn kinh phí ít ỏi nhưng mọi thành viên của trường đều cố gắng tận dụng hết tất cả các mối quan hệ của mình để tìm nguồn tài trợ, mua quà và tổ chức Tết Trung thu cho các cháu. Năm nay, được sự hỗ trợ của các cơ quan, đoàn thể trên địa bàn quận 5 mà 120 em học sinh của trường chúng tôi đã có được một Tết Trung thu vui vẻ. Các em được tạo điều kiện vui chơi, xem các chương trình văn nghệ “Vui đón Trung thu”, tặng quà Trung thu tại Nhà Thiếu nhi quận 5…
Ngày hội trăng rằm cũng là dịp để trẻ được vui chơi, rước đèn, ăn bánh Trung thu và sum vầy trong niềm hạnh phúc họp mặt gia đình. Trong niềm vui ấy, không thể quên những em nhỏ lang thang, cơ nhỡ sớm chịu những mất mát và thiệt thòi mà tuổi thơ các em đáng được hưởng. Một chút sẻ chia, một chút quan tâm từ cộng đồng cũng sẽ mang đến cho các em nhiều niềm vui và xoa dịu phần nào những bất hạnh.
Nhóm PVCT
