Tháng 5 vừa qua, Công ty Cursor có trụ sở tại San Francisco đã gây chấn động khi huy động được 900 triệu USD, nâng mức định giá của họ lên tới 10 tỷ USD. Danh sách các nhà đầu tư của Cursor là tập hợp những tên tuổi đình đám trong giới công nghệ như Thrive Capital, Andreessen Horowitz và Accel, cho thấy niềm tin mạnh mẽ vào tiềm năng của lĩnh vực này.

Không kém cạnh, Windsurf - công ty đứng sau công cụ lập trình AI phổ biến mang tên Codeium - cũng đang thu hút sự quan tâm đặc biệt từ OpenAI, đơn vị được xem là “cha đẻ” của ChatGPT. Theo các nguồn tin, OpenAI đang trong quá trình đàm phán để thâu tóm Windsurf với giá 3 tỷ USD.
Mặc dù cả hai công ty đều từ chối bình luận, nhưng thông tin này đã phản ánh sự cạnh tranh khốc liệt và tiềm năng to lớn của thị trường code-gen. Công cụ của Windsurf đặc biệt nổi tiếng với khả năng chuyển đổi các câu lệnh bằng tiếng Anh thông thường thành mã code, một khái niệm đôi khi được gọi là “viết mã theo cảm hứng” (vibe coding). Điều này mở ra cơ hội cho cả những người không chuyên về lập trình cũng có thể tự mình xây dựng phần mềm, dân chủ hóa quá trình phát triển.
Tuy nhiên, một thách thức lớn đặt ra là đa số các công cụ code-gen hiện nay đều được xây dựng dựa trên các mô hình AI của các công ty lớn như OpenAI, Anthropic hoặc DeepSeek. Điều này dẫn đến chi phí cho mỗi truy vấn của họ cũng đang tăng lên. Cho đến nay, chưa có công ty code-gen nào công bố có lãi. Tuy nhiên, một số nền tảng “vibe-coding” đã báo cáo doanh thu hàng năm đáng kể. Cursor, với chỉ 60 nhân viên, đã tăng trưởng thần tốc từ con số 0 lên 100 triệu USD doanh thu định kỳ hàng năm tính đến tháng 1-2025, chỉ trong chưa đầy 2 năm kể từ khi ra mắt. Windsurf, thành lập năm 2021, cũng đã ra mắt công cụ viết code tự động vào tháng 11-2024 và nhanh chóng mang về 50 triệu USD doanh thu hàng năm. Dù vậy, cả hai công ty non trẻ này đều đang hoạt động với tỷ suất lợi nhuận gộp âm, cho thấy chi phí vận hành vẫn đang vượt quá doanh thu.
Bên cạnh những thách thức nội tại, các startup code-gen còn phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt từ các “gã khổng lồ” công nghệ như Google, Microsoft và OpenAI. Tương lai của hàng chục công ty code-gen non trẻ vẫn còn là một dấu hỏi lớn. Liệu họ có thể giữ chân khách hàng và tìm được chỗ đứng vững chắc khi các “đại gia” công nghệ tham gia mạnh mẽ vào thị trường này?
Ông Scott Raney, Giám đốc điều hành tại Redpoint Ventures, đã đưa ra một nhận định sâu sắc: “Trong nhiều trường hợp, vấn đề không nằm ở chỗ ai có công nghệ tốt nhất, mà là ai sẽ sử dụng công nghệ đó tốt nhất và ai sẽ có thể bán sản phẩm của mình tốt hơn những người khác”. Câu nói này gợi mở một hướng đi quan trọng cho các startup code-gen: để tồn tại và phát triển, họ không chỉ cần công nghệ vượt trội mà còn phải hiểu rõ nhu cầu của người dùng, xây dựng trải nghiệm tốt nhất và có chiến lược tiếp thị, bán hàng hiệu quả. Cuộc chiến code-gen hứa hẹn sẽ còn rất nhiều diễn biến bất ngờ trong thời gian tới.