Ông Jerry Brown, 73 tuổi, vừa tuyên thệ nhậm chức thống đốc thứ 39 của bang California, bang đông dân nhất của Mỹ và có quy mô kinh tế lớn thứ năm trên thế giới. Ông Brown vốn xuất thân trong gia đình có bố là Edmund G. Brown, cũng từng là thống đốc bang California. Bản thân ông là người có thâm niên chính trị khi trải qua các chức vụ Ngoại trưởng bang, Tổng chưởng lý bang, Thị trưởng thành phố Oakland, Chủ tịch đảng Dân chủ của bang và 2 nhiệm kỳ Thống đốc bang (1975-1983). Ông Brown từng nhiều năm theo Phật giáo tại Nhật Bản và làm việc với Mẹ Teresa ở Ấn Độ.
Cử tri hy vọng ông thống đốc già nhất nước Mỹ với kinh nghiệm chính trường và kinh nghiệm sống có thể đưa bang California ra khỏi tình thế khó khăn hiện nay, khi mà thâm hụt ngân sách lên đến 28 tỷ USD và thất nghiệp trên 12%. Trong khi đó, ngân sách bang này hiện chỉ vỏn vẹn 15 tỷ USD, ít hơn so với cách đây 3 năm do tiền thu thuế giảm trong bối cảnh kinh tế Mỹ suy thoái. Để vực dậy nền kinh tế bang này, Thống đốc California nhận thức rằng có rất nhiều khó khăn phía trước, đòi hỏi cả sự “hy sinh và lòng can đảm” ở 38,8 triệu dân của bang. Ông kêu gọi các nghị sĩ bang của cả hai đảng bày tỏ lòng trung thành với bang bằng cách dấn thân hơn vì tương lai của bang.
Phản ánh tinh thần tiết kiệm trong lúc khó khăn, buổi lễ nhậm chức của ông Thống đốc rất đơn giản. Thậm chí, ngay trước khi bàn giao công việc cho ông Brown, người tiền nhiệm Arnold Schwarzenegger đã tổ chức tiệc chia tay linh đình mời nhiều ngôi sao đồng nghiệp Hollywood. Hai lần nhậm chức thống đốc bang của ông Brown trước đó cũng diễn ra đơn giản với diễn văn rất ngắn gọn. Trong nhiệm kỳ thống đốc đầu tiên vào những năm 1970, ông Brown từng rời bỏ dinh thự của thống đốc để về sống tại một căn hộ khiêm tốn và tự lái xe Plymouth thay vì xe Limousine có tài xế riêng của bang. Khi làm thị trưởng Oakland, ông từng ở căn gác xép thuê chung với một người vừa cai nghiện. Giờ đây, vẫn như vậy, ông từ giã căn nhà ở Oakland để thuê căn hộ 135m2 trong một khu dân cư bình thường ở Sacramento. Theo nhận định của chuyên gia bất động sản Mỹ trên tờ Los Angeles Times, ông Mark Friedman, đây là nơi ở rất khiêm tốn đối với một thống đốc. Nói về việc cử tri bang California từng bác bỏ việc tăng phí bằng lái xe hàng năm lên 18 USD, ông cho rằng người dân California “chưa sẵn sàng” để chia sẻ gánh nặng với bang. Ông cho biết cần sự ủng hộ của các nghị sĩ đảng Cộng hòa để có thể tăng vài loại thuế nhưng cũng thêm rằng sẽ không tăng thuế một khi chưa có sự ủng hộ của cử tri. Đây là công việc không hề dễ dàng khiến người tiền nhiệm của ông thất bại.
Trước mắt, ông thống đốc bang California phải đưa ra kế hoạch chi tiêu ngân sách cho năm tài chính sắp tới và ông cho biết “sẽ không đi lại vết xe đổ của người tiền nhiệm khi trong đó có nhiều mánh lới che đậy những con số thực tế”.
Thụy Vũ
