Sáng qua, 7-5, Quốc hội đã nghe Bộ trưởng Bộ Tài chính Vũ Văn Ninh trình bày tờ trình dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi - GTGT) và dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi - TNDN) và các báo cáo thẩm tra 2 dự án luật thuế này của Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội. Cũng trong buổi sáng, Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng đã đọc tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dầu khí và báo cáo thẩm tra dự luật này của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội. Buổi chiều, các đại biểu thảo luận ở tổ về dự án Luật Thuế GTGT sửa đổi và dự án Luật Thuế TNDN (sửa đổi).

Luật Thuế TNDN: “Sửa thế thì thiệt thòi cho người lao động”

Thảo luận tổ của đoàn ĐB Quốc hội TPHCM. Ảnh: M.Đ

Góp ý về dự án Luật Thuế TNDN, đại biểu Đặng Ngọc Tùng (TPHCM) tỏ ra bức xúc với quy định về các khoản chi không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế (điểm “đ” và “k” của khoản 2, Điều 10) bao gồm: “phần chi vượt mức theo quy định của pháp luật có liên quan về trích lập dự phòng; tiền trang phục; tiền ăn giữa ca; các khoản chi trả cho người lao động không được quy định trong hợp đồng lao động hoặc thỏa ước tập thể theo quy định của Bộ luật Lao động”.

ĐB Tùng nói: “Trong khi ta đang khuyến khích các doanh nghiệp, tổ chức công đoàn thương thảo với người sử dụng lao động để ký cho được những thỏa ước lao động cao hơn những quy định của luật mà mình “ép” lại như vậy thì người lao động thiệt thòi. Chuyện đơn giản nhất là tiền xe, trong luật đâu có quy định nhưng có doanh nghiệp tính quãng đường từ nhà công nhân đến xí nghiệp để trả tiền xe cho họ. Vì vậy, tôi đề nghị bỏ quy định này”. ĐB Nguyễn Huy Cận (TPHCM) tán thành với ý kiến của ĐB Đặng Ngọc Tùng. Ông cho rằng, đời sống của người lao động hiện đang hết sức khó khăn. Nếu quy định như dự án luật này thì 70% doanh nghiệp của thành phố vừa qua giải quyết tăng tiền ăn, tiền xe… cho công nhân sẽ bỏ hết.

Cũng liên quan đến quyền lợi của người lao động, việc doanh nghiệp bỏ chi phí xây nhà cho công nhân cũng cần được tính vào chi phí của doanh nghiệp trước khi tính thuế. ĐB Đặng Ngọc Tùng dẫn lại ví dụ điển hình của một doanh nghiệp FDI tại tỉnh Đồng Nai, năm 2007 xây nhà ở cho công nhân miễn phí nhưng không được tính vào tổng chi phí đầu tư. Tỉnh Đồng Nai và Tổng Liên đoàn Lao động phải kiên trì kiến nghị Bộ Tài chính, Chính phủ và rất mừng là Chính phủ đã đồng ý các doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà ở cho công nhân được phép tính vào chi phí đầu tư, thậm chí cả khấu hao. Vì vậy, các khoản đầu tư cho người lao động đều phải được tính vào chi phí đầu tư, trước khi xác định thu nhập chịu thuế.

Thu hẹp diện không chịu thuế giá trị gia tăng

Theo quy định của Luật Thuế GTGT (VAT) hiện hành, có 28 nhóm hàng hóa, dịch vụ không thuộc diện chịu thuế. Tuy nhiên, dự thảo lần này đã sửa đổi theo hướng thu hẹp diện không chịu thuế. Theo đó, có 3 nhóm hàng hóa, dịch vụ chuyển từ nhóm đối tượng không chịu thuế sang nhóm đối tượng chịu thuế, bao gồm: hàng hóa nhập khẩu là thiết bị, máy móc, phương tiện vận tải làm tài sản cố định của doanh nghiệp, vật tư thuộc loại trong nước chưa sản xuất được; vận tải quốc tế, hàng hóa, dịch vụ cung cấp trực tiếp cho vận tải quốc tế; hoạt động văn hóa, triển lãm và thể dục, thể thao, biểu diễn nghệ thuật,...

Điểm gây băn khoăn trong dự án luật này là thuế suất đối với hàng hóa, dịch vụ nông nghiệp và hàng hóa, dịch vụ là yếu tố đầu vào phục vụ cho sản xuất nông nghiệp. Theo dự thảo, sản phẩm nông nghiệp là đối tượng không thuộc diện chịu thuế GTGT; hàng hóa, dịch vụ là yếu tố đầu vào phục vụ cho sản xuất nông nghiệp chịu thuế suất thuế GTGT là 5%.

Theo Ủy ban Tài chính - Ngân sách của QH, một số ý kiến cho rằng quy định này dẫn đến việc nông dân phải mua hàng hóa, dịch vụ đầu vào phục vụ cho sản xuất nông nghiệp chịu mức thuế suất thuế GTGT là 5% nhưng lại không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào. Điều này làm tăng chi phí sản xuất, giảm thu nhập của nông dân, nhất là trong điều kiện đời sống của đại bộ phận nông dân đang gặp khó khăn. Mặt khác, không cho khấu trừ thuế đầu vào đối với sản phẩm nông nghiệp sẽ làm tăng chi phí sản xuất, tăng giá bán, giảm sức cạnh tranh của nông phẩm nước ta, gây khó khăn trong việc kiềm chế lạm phát. Do đó, cần quy định các sản phẩm nông nghiệp và hàng hóa, dịch vụ là yếu tố đầu vào phục vụ cho sản xuất nông nghiệp đều thuộc diện không chịu thuế hoặc chịu thuế với mức thuế suất 0%, 5%.

Bên cạnh đó, ĐB Nguyễn Đăng Trừng (TPHCM) bày tỏ sự tán đồng đối với quy định phải thanh toán qua ngân hàng mới được khấu trừ thuế bởi trên thực tế đã có rất nhiều vụ lợi dụng mua bán hóa đơn, chiếm đoạt hàng tỷ đồng tiền thuế GTGT. 

VIỆT LAN – NGỌC QUANG