Nhiều điểm thông thoáng
Những ngày cuối năm 2023, mặc dù vào giờ cao điểm nhưng giao thông tại nút giao Phan Văn Hớn - Trần Văn Mười thuộc huyện Hóc Môn vẫn không xảy ra ùn ứ. Chị Hồng, bán bánh mì gần giao lộ, kể rằng trước đây không lâu, tai nạn giao thông và ùn ứ giao thông xảy ra gần như thường xuyên tại giao lộ này. Thời điểm này năm trước, các điểm nóng có nguy cơ cao về tai nạn giao thông trên địa bàn thành phố được ghi nhận là 10 điểm, trong đó có nút giao thông Phan Văn Hớn - Trần Văn Mười nêu trên.
Tuy nhiên, hiện nay, Sở Giao thông Vận tải (GTVT) TPHCM cho biết, đã phối hợp cùng các đơn vị chức năng thực hiện một loạt giải pháp, bao gồm các giải pháp công trình và giải pháp phi công trình nên 9 điểm đã được xóa. Cụ thể, điểm đen tại vòng xoay Mỹ Thủy thuộc TP Thủ Đức đã được xóa nhờ thành phố xây dựng và đưa vào sử dụng cầu Mỹ Thủy 3, giúp giảm tải cho cầu hiện hữu. Điểm đen tại giao lộ Võ Trần Chí - Trần Văn Giàu (quận Bình Tân) được xóa bằng cách tách riêng pha đèn tín hiệu cho ô tô với pha đèn dành cho xe hai bánh. Lắp đặt bổ sung biển báo “đoạn đường hay xảy ra tai nạn “, “chú ý quan sát”, kẻ vạch sơn giảm tốc tại các giao lộ Thoại Ngọc Hầu - Lũy Bán Bích (quận Tân Phú), Phan Văn Hớn - Trần Văn Mười (huyện Hóc Môn)…
Bên cạnh các điểm đen, trên địa bàn thành phố vẫn còn một số điểm nóng có nguy cơ ùn tắc. Các điểm nóng ùn tắc tập trung ở khu vực sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, khu vực cảng Cát Lái và khu vực trung tâm thành phố. Những điểm nóng có nguy cơ cao xảy ra ùn tắc giao thông ở khu vực trung tâm thành phố là khu vực đường Tôn Đức Thắng - Nguyễn Hữu Cảnh - Nguyễn Bỉnh Khiêm trên địa bàn quận 1, giao lộ Nguyễn Văn Cừ - Trần Hưng Đạo thuộc quận 1 và quận 5, khu vực Lý Tự Trọng - Pasteur - Nam Kỳ Khởi Nghĩa - Lê Thánh Tôn thuộc quận 1, ngã sáu Công trường Dân chủ thuộc quận 3 và quận 10; đường Nguyễn Tất Thành thuộc quận 4, khu vực Sư Vạn Hạnh - Thành Thái - 3 Tháng 2 thuộc quận 10…
Trong khi đó, khu vực sân bay Tân Sơn Nhất có các điểm nóng ùn tắc giao thông, nổi bật như đường Trường Chinh, đoạn từ đường Âu Cơ đến Tân Kỳ Tân Quý; vòng xoay Lăng Cha Cả; giao lộ Cộng Hòa - Hoàng Hoa Thám, cả ba đều thuộc địa bàn quận Tân Bình. Còn tại điểm nóng ở khu vực cảng Cát Lái, ngành chức năng xác định những điểm nóng nhất là tại nút giao An Phú, nút giao Mỹ Thủy, đường Nguyễn Thị Định đoạn từ vòng xoay Mỹ Thủy đến cảng Cát Lái.
Khu vực cửa ngõ thành phố có các điểm nóng giao thông tiêu biểu như nút giao quốc lộ 50 - Nguyễn Văn Linh thuộc huyện Bình Chánh, giao lộ Nguyễn Hữu Thọ - Nguyễn Văn Linh thuộc quận 7. Các điểm nóng ùn tắc giao thông khác nằm ở nhiều vị trí riêng lẻ khác nhau, chẳng hạn như tại ngã tư Bốn Xã thuộc quận Tân Phú và Bình Tân, giao lộ Đinh Bộ Lĩnh - Bạch Đằng thuộc quận Bình Thạnh, đường Xô Viết Nghệ Tĩnh đoạn từ Bạch Đằng đến ngã năm Đài Liệt sĩ thuộc quận Bình Thạnh, giao lộ Vĩnh Lộc - Nguyễn Thị Tú - Quách Điêu thuộc huyện Bình Chánh…
Đồng bộ các giải pháp
Theo nhiều chuyên gia cũng như các nhà quản lý, công tác xử lý, kiểm soát các điểm nóng giao thông nói riêng và công tác đảm bảo an toàn giao thông trên địa bàn thành phố nói chung không thể tách rời với việc lập lại trật tự kỷ cương đường phố. Trên thực tế, vấn đề lập lại trật tự kỷ cương đường phố không phải đến bây giờ mới được quan tâm bởi từ đầu năm 2012, UBND TPHCM đã đề ra kế hoạch thực hiện các giải pháp cấp bách nhằm đảm bảo trật tự an toàn giao thông trên địa bàn.
Đáng chú ý, trong đó là kế hoạch tổng thể gồm một loạt biện pháp để ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng ùn tắc giao thông. Đó là lập lại trật tự, kỷ cương đường phố; bố trí lệch giờ làm việc, giờ học tập; đẩy nhanh tiến độ thực hiện các công trình giao thông; tổ chức giao thông khoa học, hợp lý, bảo đảm khai thác hiệu quả kết cấu hạ tầng giao thông hiện hữu; nâng cao hiệu quả hoạt động vận tải hành khách công cộng... Các biện pháp này đều quan trọng, cần thiết và gần như có mối quan hệ hỗ tương: cái này tác động xa gần đến cái kia, không có biện pháp nào thứ yếu, nhưng quan trọng là sự linh động, phối hợp khi triển khai từng biện pháp trong thực tế. Điều này đến nay vẫn còn nóng hổi tính thời sự.
Chưa hết, bên cạnh các giải pháp công trình và phi công trình, để lập lại trật tự an toàn giao thông còn cần đến sự hỗ trợ, phối hợp từ nhiều phía, nhiều cơ quan chức năng khác. Lấy ví dụ trách nhiệm và đóng góp từ chính quyền các quận huyện trong vấn đề giải quyết tình trạng lấn chiếm lòng lề đường, chợ tự phát… Tình trạng lấn chiếm lòng lề đường, đặc biệt về ban đêm để kinh doanh hàng quán, vui chơi giải trí, chợ tự phát một mặt chiếm lối đi dành cho khách bộ hành mặt khác gây mất trật tự an toàn giao thông khu vực.
Ông Nguyễn Vũ Hạnh Phúc, Chánh Văn phòng Ban An toàn giao thông TPHCM, cho rằng, trong vấn đề này, trách nhiệm chính thuộc về chính quyền các quận huyện và vai trò trách nhiệm của người đứng đầu các địa phương là rất quan trọng.
Một yếu tố khác cũng âm thầm tác động đến tình trạng ùn tắc giao thông, đó là việc bị chi phối bởi những yếu tố khách quan, đòi hỏi cách giải quyết tổng thể. Có thể nhắc đến vấn đề phát triển đô thị tập trung quá cao ở khu vực trung tâm thành phố từ đó làm mất cân đối giữa quy mô phát triển cơ sở hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội. Không những tập trung mật độ dày đặc ở khu vực trung tâm, tình trạng nhiều hạng mục công trình, tụ điểm thu hút đông đảo người lui tới nhưng lại thường được quy hoạch, cấp phép đặt để tại mặt tiền ở những nút giao vốn dĩ sầm uất người xe cũng là điều cần phải xem lại.
Có thể nói, công tác quy hoạch và chỉnh trang phát triển đô thị đòi hỏi phải có cách làm mới nếu muốn góp phần giảm tình trạng ùn tắc giao thông trên toàn địa bàn thành phố.
