- Lắng nghe mọi ý kiến phản biện tâm huyết
Suy thoái tư tưởng chính trị trong một bộ phận cán bộ, đảng viên của Đảng về thực chất là biểu hiện của căn bệnh cơ hội chủ nghĩa. Những người cơ hội chủ nghĩa thường không kiên định, dễ giao động khi gặp biến cố. Khủng hoảng của chủ nghĩa xã hội hiện thực và sự sụp đổ của Liên bang Xô Viết là miếng đất tốt để căn bệnh cơ hội chủ nghĩa nảy sinh và phát triển.
Trong hoàn cảnh ấy, công tác nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn của chúng ta lại chậm đổi mới, chưa theo kịp yêu cầu của sự phát triển. Nhiều vấn đề cốt lõi, căn cơ nhất về chủ nghĩa xã hội chưa được luận giải sáng tỏ và đủ sức thuyết phục. Đó là một trong những nguyên nhân mà công tác xây dựng Đảng cần phải tập trung giải quyết căn cơ.
Do vậy, cần kiên định, kiên trì bảo vệ, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh sát với điều kiện và hoàn cảnh cụ thể của nước ta. Làm cho cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân nhận thức đúng, có đủ niềm tin khoa học vững chắc về những giá trị đích thực của chủ nghĩa Mác, đủ khả năng đề kháng, phản bác, phủ định mọi quan điểm sai trái của các thế lực thù địch. Có cơ chế huy động hơn nữa mọi nguồn lực trí tuệ của toàn Đảng, các tầng lớp nhân dân, tham gia xây dựng Cương lĩnh, Hiến pháp, chủ trương đường lối chính sách của Đảng, làm cho đường lối thực sự là nơi quy tụ tinh hoa trí tuệ của cả dân tộc, là hiện thân ý chí, nguyện vọng và lợi ích của nhân dân.
Sẵn sàng tiếp nhận, lắng nghe mọi ý kiến phản biện tâm huyết, chân thành của các nhân sĩ, trí thức, các tầng lớp xã hội, kịp thời bổ sung, hoàn thiện, phát triển để đường lối luôn luôn bám sát thực tiễn, mang hơi thở của cuộc sống. Đường lối đúng đắn của Đảng là động lực của sự phát triển, là cơ sở của niềm tin, là vũ khí sắc bén phản bác các quan điểm sai trái thù địch.
Dân cùng Đảng tham gia lựa chọn cán bộ
Qua thực tiễn đổi mới càng nhận rõ, công tác cán bộ phải là công tác của Đảng. Đảng phải có trách nhiệm xác lập hệ thống tiêu chuẩn cho từng loại chức danh cán bộ ở mỗi cấp. Ở bất kỳ cấp nào, ngoài những yêu cầu cụ thể, cán bộ cần phải hội đủ cả về năng lực và phẩm chất. Đó là lòng trung thành vô hạn với lý tưởng của Đảng, biết đặt lợi ích của Đảng của nhân dân trên lợi ích của cá nhân. Có trách nhiệm cao với công việc của tập thể, sống trung thực, chân thành và hết lòng vì mọi người. Có tầm hiểu biết sâu rộng, thể hiện ở khả năng phân tích đánh giá đúng và dự báo chính xác xu thế phát triển, có năng lực quy tụ, tập hợp và cảm hóa quần chúng. Kiên định vững vàng trước mọi biến cố, là chỗ dựa về tinh thần và trí tuệ cho tập thể, cho quần chúng.
Trên cơ sở các tiêu chuẩn về chức danh từng loại cán bộ cụ thể, cần thực hiện nhất quán nguyên tắc dân chủ trong công tác cán bộ. Nên đổi mới phương thức Đảng cử, dân bầu sang cơ chế mở rộng để dân cùng Đảng tham gia lựa chọn tiến cử, dân bầu, đảng chọn. Công tác đào tạo nguồn, bổ sung cán bộ là việc làm thường xuyên, cấp ủy cùng cấp cần phổ biến rộng rãi tiêu chuẩn chức danh từng loại cán bộ đến tất cả các tổ chức chính trị - xã hội, các đoàn thể quần chúng trong phạm vi quản lý. Trên cơ sở các tiêu chuẩn quy định về từng loại chức danh được quần chúng tín nhiệm, Đảng nên tổ chức thi chọn những người hội đủ các yếu tố “tâm - tầm - tài” để xét bổ nhiệm theo quy trình nhân sự của Đảng.
Bên cạnh sự lựa chọn đúng, cần kiên quyết khắc phục triệt để tư duy nhiệm kỳ trong công tác cán bộ. Quy định rõ thẩm quyền, trách nhiệm của người đứng đầu theo hướng thẩm quyền càng cao trách nhiệm càng lớn. Căn cứ vào trách nhiệm, thẩm quyền được giao, thực hiện tốt quy chế chất vấn trong Đảng, lấy phiếu tín nhiệm làm cơ sở nhận xét cụ thể từng chức danh cán bộ, dưới sự giám sát của nhân dân. Sự tín nhiệm của tập thể và ý kiến đóng góp của nhân dân là một trong những căn cứ để Đảng sắp xếp bố trí lại cán bộ, kể cả việc thay thế không chờ hết nhiệm kỳ, hết tuổi.
Tăng cường sự giám sát của nhân dân
Thực tế cho thấy, tai mắt của hàng triệu quần chúng là hệ thống phòng thủ vững chắc nhất. Nếu không chú trọng khai thác và phát huy vai trò của nhân dân, chúng ta vừa vi phạm dân chủ vừa lãng phí một nguồn lực vô cùng quý trong việc kiểm tra giám sát cán bộ.
Trước hết cần phối hợp tập trung việc thực hiện kiểm tra của cấp ủy Đảng và sự giám sát của nhân dân, của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể về việc thực hiện 19 điều cấm đảng viên không được làm. Nếu từng đảng viên đều có ý thức tự giác thực hiện 19 điều cấm, nhất là các điều 1, 2, 3 (nghiêm túc thực hiện cương lĩnh chính trị, điều lệ Đảng, không nói và làm trái với chỉ thị, nghị quyết, không viết và tán phát những quan điểm sai trái với đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước).
Tham nhũng đang thực sự là một thách thức lớn đe dọa sự tồn vong của chế độ. Thước đo lòng trung thành với lý tưởng cách mạng thể hiện tập trung và trước hết là ở kết quả cụ thể của cuộc đấu tranh chống tham nhũng. Giữ nghiêm kỷ cương phép nước là cơ sở khôi phục lại niềm tin của Đảng trong lòng dân. Gắn với chống tham nhũng, lãng phí, cần đẩy mạnh chống tệ quan liêu, cửa quyền, hách dịch sách nhiễu dân. Bệnh quan liêu, thói hách dịch, gia trưởng và thái độ cửa quyền của một bộ phận cán bộ công chức là trái với bản chất của chế độ, với tôn chỉ mục đích của Đảng. Đẩy mạnh công tác kiểm tra giám sát để phát hiện những yếu kém khuyết tật của cơ chế, kịp thời bổ sung sửa đổi, phát hiện những cán bộ đảng viên “Sách nhiễu” dân, “Hành” dân để nghiêm trị công khai, lấy lại uy tín và củng cố niềm tin trong dân đối với Đảng.
GS-TS TRƯƠNG GIANG LONG
Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản